Σε δημοτική αίθουσα εκδηλώσεων στην Πολίνια της Καταλωνίας, δύο υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας παίρνουν τον λόγο μπροστά σε μια θάλασσα κοκκινοκίτρινες καταλανικές σημαίες. Ο ένας είναι ξεναγός γεννημένος στη Συρία και η άλλη βουλευτής του ισπανικού Κοινοβουλίου γεννημένη στην Ουρουγουάη.
Λιγότερο από τρεις μήνες πριν από το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, μετανάστες που έχουν αποκτήσει την ισπανική υπηκοότητα λαμβάνουν ενεργά μέρος στην καμπάνια υπέρ της απόσχισης.
Περίπου 14% των κατοίκων της Καταλωνίας έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και οι ψήφοι τους ίσως είναι κρίσιμες σε ένα δημοψήφισμα στο οποίο το «ναι» και το «όχι» αναμένεται να βρεθούν στήθος με στήθος. Για τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Καταλωνίας, Οριόλ Ζούνκερας, οι ξένοι είναι ευπρόσδεκτοι στην ανεξάρτητη Καταλωνία, που δεν προσδιορίζεται πάνω σε εθνικές γραμμές. «Θέλουμε να είμαστε μια πολύ ανοικτή κοινωνία», είπε.
Ιθαγένεια
Οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας υπόσχονται ότι θα δώσουν ιθαγένεια σε όλους τους επισήμως καταγεγραμμένους κατοίκους της Καταλωνίας. Ετσι, μετανάστες που δεν έχουν δικαίωμα ψήφου προτρέπουν τους φίλους και γνωστούς τους να ψηφίσουν υπέρ της απόσχισης. Στο προηγούμενο καταλανικό δημοψήφισμα, το 2014, οι μετανάστες είχαν ψηφίσει, αλλά τώρα οι Αρχές της Καταλωνίας θα επιτρέψουν την πρόσβαση στις κάλπες του δημοψηφίσματος μόνο σε όσους έχουν δικαίωμα ψήφου και στις εθνικές εκλογές – ώστε να προσδώσουν στην ψήφο για ανεξαρτησία μεγαλύτερη βαρύτητα.
Οπως και αν οργανώσει η καταλανική κυβέρνηση το δημοψήφισμα, όμως, η Μαδρίτη παραμένει αμετακίνητη. Θεωρεί ότι η ψηφοφορία αυτή δεν πρέπει να γίνει γιατί παραβιάζει το ισπανικό Σύνταγμα. Το «δικαίωμα να αποφασίσουμε» υποστηρίζεται από την μεγάλη πλειονότητα των κατοίκων της Καταλωνίας, ακόμη και από αυτούς που υποστηρίζουν την παραμονή εντός της Ισπανίας, οι οποίοι, μάλιστα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έχουν ελαφρύ προβάδισμα.
Η Καταλωνία είναι εδώ και αιώνες προορισμός μεταναστών. Τη δεκαετία του 1960, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι από τις φτωχότερες επαρχίες του ισπανικού Νότου, τη Μούρθια και την Ανδαλουσία, μετακόμισαν στην Καταλωνία, όπου αφθονούσαν οι θέσεις εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία, τη χαλυβουργία και τη χημική βιομηχανία. Οι απόγονοί τους μιλούν καταλανικά και περιλαμβάνονται στους πιο ένθερμους οπαδούς της απόσχισης.
Πάντως, στη συγκέντρωση στην Πολίνια δεν είναι όλοι οι ξένοι υπέρ της απόσχισης. «Δεν μου αρέσει η ιδέα της ανεξαρτησίας», λέει Σενεγαλέζος που παρακολουθεί τη συζήτηση. «Τι θα γίνει αν φύγουν μία μία οι επαρχίες; Η Ισπανία δεν θα είναι πια Ισπανία».