Αφιέρωμα του βρετανικού BBC παρουσιάζει τη μοναδική ελληνική λέξη που δεν μπορεί να μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες. Πρόκειται για την λέξη «φιλότιμο», η πρώτη αναφορά της οποίας χρονολογείται στην αρχή της ελληνικής κλασσικής περιόδου και για την οποία δύσκολα θα βρει κανείς πιστή μετάφραση σε άλλες γλώσσες.
Η επίσημη μετάφρασή της, «αγάπη για την τιμή», είναι μεν λειτουργική, αλλά την ίδια στιγμή αντικατοπρίζει την ανεπαρκή προσπάθεια έκφρασης των αρετών, που συμπυκνώνονται στις τέσσερις συλλαβές αυτής της λέξης.
Η ακριβής έννοια της λέξης φιλότιμο έχει συζητηθεί πολύ, δεδομένου ότι ανήκει στην θαυμαστή κατηγορία των ελληνικών λέξεων, που δεν επιδέχονται εύκολη μετάφραση. Στο πλαίσιο αυτό, διάφοροι Έλληνες ερωτήθηκαν σχετικά με τον τρόπο που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται την έννοια της λέξης φιλότιμο και οι απαντήσεις τους ήταν – όπως αναμενόταν – ποικίλες:
«Το να κάνεις το σωστό», είπε μια γιατρός.
«Το να αγαπάς και να τιμάς το Θεό και την κοινωνία σου», απάντησε ένας ιερέας.
«Το να προσπαθείς για την τελειότητα», είπε ένας ηθοποιός.
«Το να βγαίνεις από εκεί που νιώθεις ασφαλής για να βοηθήσεις κάποιον που έχει ανάγκη», απάντησε μια εθελόντρια στην κατασκήνωση των προσφύγων στη Μαλακάσα.
Όπως προκύπτει, φαίνεται ότι όχι μόνο η λέξη παραμένει χωρίς μετάφραση, αλλά ακόμα κι οι ίδιοι οι Ελληνες δυσκολεύονται να συμφωνήσουν σε έναν ορισμό.