Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;

5' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η κυβέρνηση της Μιανμάρ αρνείται τις κατηγορίες για εθνοκάθαρση χαρακτηρίζοντάς τις ως ψευδείς και κατασκευασμένες, την ίδια στιγμή που ακτιβιστές μιλούν για νέα Σρεμπρένιτσα, και ο ΟΗΕ καταγγέλει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας εις βάρος της μειονότητας Ροχίνγκια.

«Χόρεψε! Αν δε χορέψεις αμέσως θα σε σφάξουμε!» φώναξε στην τρομοκρατημένη Afifa, ο αξιωματικός του στρατού κραδαίνοντας το όπλο του. Το δεκατετράχρονο κορίτσι βρισκόταν μαζί με δεκάδες γυναίκες και κορίτσια Ροχίνγκια που είχαν συγκεντρωθεί σε έναν ορυζώνα. Οι στρατιώτες που είχαν εισβάλει στο χωριό τους εκείνο το πρωινό του Οκτώβρη, ισχυρίστηκαν ότι έψαχναν αντάρτες, υπεύθυνους για τις επιθέσεις σε συνοριακούς σταθμούς οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο εννέα αστυνομικών. Οι άντρες αλλά και τα αγόρια του χωριού φοβούμενοι για τη ζωή τους είχαν κρυφτεί στο δάσος. Έτσι οι στρατιώτες άρχισαν να τρομοκρατούν τα γυναικόπαιδα. Προσπαθώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά της, το μικρό κορίτσι άρχισε να κουνιέται ενώ οι στρατιώτες χτυπούσαν ρυθμικά παλαμάκια. Κάποιοι μάλιστα τράβηξαν και βίντεο.

Το συμβάν αυτό ήταν μονάχα η αρχή του τελευταίου κύματος βίας κατά της μειονότητας των Ροχίνγκια.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-1

Ποιοι είναι οι Ροχίνγκια;

Διωγμένοι από την ίδια τους την πατρίδα και ανεπιθύμητοι από τους γείτονές τους στο Μπανγκλαντές, η μουσουλμανική κοινότητα των Ροχίνγκια αποτελείται από ένα περίπου εκατομμύριο και ζουν στην επαρχία Rakhine στη δυτική Μιανμάρ (γνωστής κι ως Βιρμανίας).

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πρόκειται για μια από τις μειονότητες που έχει υποστεί τις περισσότερες διώξεις. Ζούνε κάτω από συνθήκες απόλυτης φτώχειας, και είναι ουσιαστικά απάτριδες, καθώς νόμος του νόμος του 1982 τους αποστέρησε την υπηκοότητά τους. Έτσι, θεωρούνται παράτυποι μετανάστες τόσο στη Μιανμάρ όσο και στο γειτονικό Μπανγκλαντές, όπου έχουν καταφύγει δεκάδες χιλιάδες άτομα – 60% των οποίων είναι παιδιά – λόγω των συγκρούσεων στην επαρχία Rakhine, που ξεκίνησαν με αφορμή τις παραπάνω επιθέσεις.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-2

Αυτό που ξεκίνησε ως δήθεν κυνήγι των υπευθύνων κατέληξε να στοχοποιήσει ολόκληρη την κοινότητα των Ροχίνγκια. Στις επιδρομές του βιρμανικού στρατού, σπίτια κάηκαν, τεμένη πυρπολήθηκαν και αποτέλεσμα των θανατηφόρων συγκρούσεων που ξέσπασαν πριν από πέντε χρόνια, με θύματα κυρίως Ροχίνγκια, ήταν ο εκτοπισμός 120.000  ανθρώπων σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς εντός της Μιανμάρ. Εκτελέσεις, μαζικές συλλήψεις, βιασμοί, ισοπέδωση χωριών βρίσκονται ανάμεσα σε όσα καταγγέλλει ο ΟΗΕ διεθνείς ομάδες για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και οι ίδιοι.

Ωστόσο, πλήρης εικόνα για το τί ακριβώς συνέβη στην επαρχία Rakhine δεν έχει σχηματιστεί, καθώς η κυβέρνηση έχει αποκλείσει την ελεύθερη πρόσβαση ανεξαρτητων ερευνητών, δημοσιογράφων και ομάδων βοήθειας στις πληγείσες περιοχές.

Μόλις τον Ιούνιο, η κυβέρνηση της Aung San Suu Kyi αρνήθηκε τη χορήγηση βίζας στα μέλη Διερευνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την αιτιολογία ότι η επιτροπή θα μπορούσε να προκαλέσει οξύνει τις σχέσεις Βουδιστών και Μουσουλμάνων βαθαίνοντας το διχασμό.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-3

Εικόνα από δορυφόρο μαρτυρά την καταστροφή των χωριών από φωτιά.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-4

Ποια είναι τα αίτια της κρίσης στη Μιανμάρ;

Οι Ροχίνγκια είναι μια από τις πολλές εθνοτικές μειονότητες της Μιανμάρ κι όπως λένε είναι απόγονοι Αράβων εμπόρων και άλλων ομάδων που έχουν διαρκή παρουσία στην περιοχή εδώ και πολλές γενιές.

Η κυβέρνηση της Μιανμάρ όμως τους θεωρεί παράτυπους μετανάστες από το Μπανγκλαντές όπως και πολλοί από τους Βιρμανούς.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-5

Οι συγκρούσεις μετά την ανεξαρτησία της χώρας από τους Βρετανούς το 1948, μεταξύ των εθνοτικών μειονοτήτων της Μιανμάρ και των Βιρμανών Bamar που αποτελούν την πλειοψηφία και έχουν τον έλεγχο του στρατού, αποτελούν έναν από τους πιο μακροχρόνιους εμφυλίους πολέμους.

Η Μιανμάρ είναι μια χώρα όπου η επικρατούσα θρησκεία είναι ο Βουδισμός. Η δυσπιστία και η καχυποψία που υπάρχει ανάμεσα στις κοινότητες, έχει αφεθεί να σιγοβράζει κι έχει αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης από το στρατιωτικό καθεστώς εδώ και δεκαετίες. 

Ποια είναι η στάση της κυβέρνησης:

Η κυβέρνηση της Μιανμάρ αρνείται τις ανωτέρω κατηγορίες χαρακτηρίζοντάς τις ως ψευδείς και κατασκευασμένες, την ίδια στιγμή που ακτιβιστές μιλούν για νέα Σρεμπρένιτσα, αυτή τη φορά στη ΝΑ Ασία.

Ανώτατος στρατιωτικός της χώρας μάλιστα, κατηγόρησε τους ίδιους τους Ροχίνγκια για τα δεινά που περνούν. Ο Αρχιστράτηγος Min Aung Hlaing σε ανάρτησή του στην προσωπική του σελίδα στο Facebook έγραψε τα εξής: Τα προβλήματα των Μπενγκάλι – όρος που υπονοεί ότι οι Ροχίνγκια θα έπρεπε να βρίσκονται στο Μπανγκλαντές όπου σύμφωνα με εκείνον ανήκουν – στο βορρά της επαρχίας Rakhine οφείλονται στην αποτυχία τους να συμμορφωθούν με τους νόμους της Μιανμάρ.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-6

Τρεις εξεταστικές επιτροπές έχουν συσταθεί στη Μιανμάρ για τη διερεύνηση των αναταραχών αλλά καμία δεν είναι ανεξάρτητη. Μέλος της κύριας ερευνητικής επιτροπής της κυβέρνησης, απορρίπτοντας τις καταγγελίες για την κτηνωδία ισχυρίστηκε, ότι οι Βιρμανοί στρατιώτες δε θα μπορούσαν να έχουν βιάσει γυναίκες Ροχίνγκια, επειδή είναι «πολύ βρώμικες».

Το τελικό πόρισμα της επιτροπής, που ανακοινώθηκε τον Αύγουστο, συνιστά μια ακόμη συνολική άρνηση των γεγονότων, καθώς αναφέρει χαρακτηριστικά, ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία που να μαρτυρούν την ύπαρξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης».

Η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης και  εδώ κι ένα περίπου χρόνο de facto ηγέτης της Μιανμάρ Aung San Suu Kyi, μέχρι τώρα φάνηκε απρόθυμη ή ανήμπορη να μιλήσει για τη βία κατά των Ροχίνγκια, και να οδηγήσει τους υπεύθυνους ενώπιον της δικαιοσύνης. Η ίδια μάλιστα ακόμη δεν έχει επισκεφθεί την επαρχία Rakhine, ενώ κατηγόρησε τα Ηνωμένα Έθνη, ότι ρίχνουν κι άλλο λάδι στη φωτιά λέγοντας ότι η εμμονή τους στις μαρτυρίες των Ροχίνγκια που είχαν καταφύγει στο Μπανγκλαντές, δε βοηθούν. Σε συνέντευξή της στο BBC τον Απρίλιο, δήλωσε μάλιστα ότι κατά τη γνώμη της δε συντελείται κανενός είδους εθνοκάθαρση κατά των Ροχίγνκια.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-7

Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας:

Η Yanghee Lee, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Μιανμάρ, θεωρεί ότι είναι πολύ πιθανόν ο στρατός να έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Πάνω από δώδεκα νομπελίστες έχουν επικρίνει τη στάση της Aung San Suu Kyi, λέγοντας ότι απέτυχε να πράξει τα δέοντα για να προστατεύσει τα δικαιώματα των Ροχίνγκια και να σταματήσει τόσο η εθνοκάθαρση όσο και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Η ίδια ωστόσο δήλωσε, ότι η κυβέρνησή της θα δεχτεί καθοδήγηση μόνο από διεθνή επιτροπή με πρόεδρο τον τέως Γ.Γ του ΟΗΕ Kofi Annan. Ο ρόλος της επιτροπής όμως είναι συμβουλευτικός και δε σχετίζεται με καμία έρευνα για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο ίδιος ο Kofi Annan σε συνέντευξή του στο BBC σχετικά με το αν επιχειρείται προσπάθεια εθνοκάθαρσης στη Μιανμάρ δήλωσε: «Υπάρχουν εντάσεις, υπάρχουν συγκρούσεις κι εχθροπραξίες αλλά δε θα απέδιδα τον χαρακτηρισμό που έχουν αποδώσει άλλοι σε αυτό που συμβαίνει».

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-8

Δίχως σπίτι και ελπίδα

Εγκλωβισμένοι ανάμεσα στη Μιανμάρ και το Μπανγκλαντές, που μαστίζεται από τη φτώχεια και τον υπερπληθυσμό, οι Ροχίνγκια είναι παντού ανεπιθύμητοι. Οι συνθήκες στους καταυλισμούς όπου ζουν, είναι απάνθρωπες αλλά η κυβέρνηση του Μπανγκλαντές έχει αρνηθεί πολλάκις να λάβει ανθρωπιστική βοήθεια. Υπήρχε ακόμη και σχέδιο μετακίνησης όλων των προσφύγων σε ένα απομακρυσμένο νησί, στον κόλπο της Βεγγάλης, έτσι ώστε να μείνουν μακριά από το τουριστικό θέρετρο της χώρας, Cox’s Bazar ή να γυρίσουν πίσω στη Μιανμάρ.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-9

Πάνω από μισό εκατομμύριο ζουν στο Μπανγκλαντές αλλά μόνο 32.000 εξ αυτών είναι καταγεγραμμένοι, στο πλαίσιο τακτικής που ακολουθείται για ν’ αποθαρρύνει τους Ροχίνγκια από το να αναζητούν καταφύγιο στη χώρα.

Η τακτική αυτή όμως, έχει αποβεί αναποτελεσματική με αποτέλεσμα πεντακόσιες χιλιάδες περίπου άτομα να ζουν χωρίς χαρτιά στο Μπανγκλαντές χωρίς δικαίωμα εργασίας, εκπαίδευσης ή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

Μιανμάρ: Μεμονωμένα περιστατικά βίας ή προσπάθεια εθνοκάθαρσης;-10

Επιμέλεια: Οδυσσεύς Ν. Πλάτωνας

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή