Πικρή γεύση είχε η πρώτη επέτειος της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, καθώς οι ενδιάμεσες εκλογές σε κρίσιμες πολιτείες της χώρας έδωσαν την ευκαιρία στους ψηφοφόρους να απευθύνουν αυστηρό μήνυμα στον Τραμπ, αναδεικνύοντας πολλούς Δημοκρατικούς υποψηφίους σε Βιρτζίνια, Νιου Τζέρσεϊ, Μέιν, Νιου Χαμσάιρ και αλλού.
Παρά την επιθετική και λαϊκίστικη ρητορική, ο Τραμπ δεν έχει εκπληρώσει –ούτε καν εκκινήσει– καμία από τις σημαντικότερες προεκλογικές δεσμεύσεις του, όπως η κατασκευή τείχους κατά μήκος των συνόρων με το Μεξικό, η επιβολή απαγόρευσης εισόδου στις ΗΠΑ για πολίτες εννέα μουσουλμανικών κρατών, η ψήφιση σημαντικών φοροαπαλλαγών, η κατάργηση της μεταρρύθμισης Ομπάμα για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και η απόσυρση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Μιλώντας στην εφημερίδα Washington Post, ο Ρεπουμπλικανός επικριτής του Τραμπ, Αντριου Ουάινστιν, λέει: «Ο Τραμπ θα έπρεπε να έχει ανακοινώσει στη νικητήρια ομιλία του μετά τις εκλογές ότι κλείνει οριστικά τον λογαριασμό του στο Twitter και ξεκινά εκστρατεία προσέγγισης των Ρεπουμπλικανών, οι οποίοι είχαν διαφωνήσει με την υποψηφιότητά του. Αν είχε υιοθετήσει μερικά μικρά βήματα, όπως αυτά, θα είχε αλλάξει τον ρου της προεδρίας του».
Αντί γι’ αυτό, ο Τραμπ έδωσε δίκιο σε όσους αμφισβητούσαν την ικανότητά του να ηγηθεί των ΗΠΑ, με τον παρορμητικό χαρακτήρα του και τις διαδικτυακές διενέξεις που πυροδοτεί ακόμη και με απλούς πολίτες.
Σε εξομολογητικό άρθρο του στην αγγλόφωνη ιστοσελίδα του περιοδικού Spiegel, ο βετεράνος ανταποκριτής και σχολιαστής των New York Times Ρότζερ Κοέν εκτιμά πως το «φαινόμενο Τραμπ» συνεχίζει να διατηρεί τη λάμψη του. Πίσω από το φαινόμενο αυτό, ο Κοέν θεωρεί ότι κρύβεται αταβιστικός φόβος. Ο φόβος αυτός αφορά την παγκοσμιοποίηση, την απώλεια επιρροής των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα και την ενισχυμένη γεννητικότητα των μειονοτήτων.
Τις φοβίες αυτές τροφοδότησαν ο Στιβ Μπάνον της ιστοσελίδας Breitbart και το τηλεοπτικό δίκτυο Fox, εκμεταλλευόμενοι το νέο κύμα αμερικανικού εθνικισμού. Τη νέα αμερικανική εσωστρέφεια έσπευσαν να εκμεταλλευθούν οι πρόεδροι Κίνας και Ρωσίας, Σι και Πούτιν, ανακοινώνοντας την Πέμπτη την πρόθεσή τους να δημιουργήσουν ζώνη ελεύθερου εμπορίου στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού, με στόχο την ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία.
Οι ενδιάμεσες εκλογές
Την ίδια ώρα, παρότι οι νίκες των Δημοκρατικών στις εκλογές της Τρίτης σε Βιρτζίνια, Νιου Τζέρσεϊ και αλλού είναι σημαντικές, οι ηγεσίες των δύο κομμάτων γνωρίζουν ότι πολλά μπορεί να αλλάξουν έως τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου 2018. Το πλεονέκτημα που απολαμβάνουν οι Ρεπουμπλικανοί χάρη στην επαναχάραξη εκλογικών περιφερειών, υπό την καθοδήγηση Ρεπουμπλικανών μελών του Κογκρέσου, αναμένεται να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην κατανομή εδρών το 2018.
Ανησυχητικό για το μέλλον των Ρεπουμπλικανών είναι, όμως, το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα έχασε μεγάλα ποσοστά ψήφων σε περιαστικές ζώνες, αντικατοπτρίζοντας τη σταδιακή απώλεια δημοτικότητας του προέδρου Τραμπ στις εκλογικά κρίσιμες αυτές περιφέρειες.
Το 2018, οι Δημοκρατικοί θα πρέπει να κατακτήσουν 24 επιπλέον έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων για να επανακτήσουν τον έλεγχο του σώματος.
Εάν οι προβλέψεις αυτές επιβεβαιωθούν, το νομοθετικό πρόγραμμα του Τραμπ και οι δεσμεύσεις του θα καταστούν νεκρό γράμμα.
«Ο Τραμπ απωθεί περισσότερους ψηφοφόρους από όσους προσελκύει. Η εκλογική βάση του είναι ισχυρή, αλλά παραμένει στάσιμη», λέει στο πρακτορείο Reuters ο Ροντέλ Μολινό, επικεφαλής στρατηγικής των Δημοκρατικών. Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο Ρεπουμπλικανός αναλυτής Ουίτ Εϊρς: «Το κόμμα βρίσκεται σε ολισθηρό δρόμο. Ο Τραμπ επέλεξε να στραφεί σε ηλικιωμένους λευκούς άνδρες, οι οποίοι διαμένουν σε αγροτικές περιοχές με συρρικνούμενο πληθυσμό. Η τακτική αυτή θα έχει δεινά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα».