Το νέο έτος ξεκίνησε για τον Ντόναλντ Τραμπ εκεί όπου τελείωσε το προηγούμενο: σε κατάσταση αναταραχής. Μετά το tweetstorm της 2ας του μηνός, ακολούθησαν οι μνημειώδεις αναρτήσεις ανήμερα τα Θεοφάνια ως απάντηση στο βιβλίο του Μάικλ Γουλφ για τον πρώτο χρόνο της προεδρίας του («The Fire and the Fury: Inside the Trump White House»). Ο Τραμπ περιγράφει τον εαυτό του σε αυτά τα tweets ως «πολύ σταθερή μεγαλοφυΐα».
Την περασμένη Τρίτη, ο Αμερικανός πρόεδρος επέτρεψε στα μέσα ενημέρωσης να καταγράψουν τη συνάντησή του με ηγέτες του Κογκρέσου για 55 λεπτά, κατά τα οποία Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί νομοθέτες διαπραγματεύονταν μεταξύ τους και με τον ίδιο για το ακανθώδες ζήτημα της μεταναστευτικής πολιτικής. Συνήθως, οι κάμερες καταγράφουν μόνον τα πρώτα λεπτά τέτοιων συζητήσεων, πριν οι συμμετέχοντες μπουν στην ουσία των θεμάτων. Οπως ανέφεραν σε σχετική ανάλυσή τους οι New York Times, η επιλογή αυτή έγινε εσκεμμένα: «Υστερα από μέρες συζήτησης αναφορικά με την καταλληλότητά του για τη διακυβέρνηση, ο κ. Τραμπ έμοιαζε αποφασισμένος να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί την προεδρία».
Σε ένα άλλο επίπεδο, όμως, η ατζέντα Τραμπ «προελαύνει». Στις 4 Ιανουαρίου, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει υπεράκτιες γεωτρήσεις σχεδόν στο σύνολο των χωρικών υδάτων των ΗΠΑ, ακόμα και στην Αρκτική (την περασμένη εβδομάδα εξαιρέθηκε από το μέτρο η Φλόριντα). Την ίδια μέρα, ύστερα από σχετικό πρωτοχρονιάτικο tweet του προέδρου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ «πάγωσε» σχεδόν το σύνολο της στρατιωτικής βοήθειας που παρέχουν οι ΗΠΑ στο Πακιστάν, και το υπουργείο Δικαιοσύνης έδωσε τη δυνατότητα σε ομοσπονδιακούς εισαγγελείς να ασκούν διώξεις για τη χρήση και τη διακίνηση κάνναβης, ακόμα και σε πολιτείες που την έχουν αποποινικοποιήσει. Στις 5 Ιανουαρίου, το υπουργείο Οικιστικής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε την αναστολή έως το 2020 ενός μέτρου της κυβέρνησης Ομπάμα για την αντιμετώπιση του φυλετικού διαχωρισμού στην οικιστική κατανομή του πληθυσμού.
«Εκτός από το φορολογικό νομοσχέδιο, που δεν είναι ακριβώς μεγάλο επίτευγμα όταν έχεις ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο, ο Τραμπ δεν έχει επιτύχει τίποτα άλλο νομοθετικά», σημειώνει στην «Κ» η Μέγκαν Μακάρντλ, αρθρογράφος στο Bloomberg View. «Στο κανονιστικό μέτωπο, ωστόσο, έχει προχωρήσει πιο μακριά [στην απορρύθμιση] από οποιαδήποτε κυβέρνηση μετά τον Ρέιγκαν, ενδεχομένως γιατί δεν κατανοεί τις πολιτικές συνέπειες των αποφάσεών του».
Εν τω μεταξύ, η αυτοκαταστροφή του Στιβ Μπάνον, που παραιτήθηκε την περασμένη Τρίτη από τη θέση του προέδρου του Breitbart News, έχει φέρει τον πρόεδρο πιο κοντά στους ηγέτες της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας στο Κογκρέσο. Ο Μπάνον, αρχιτέκτονας της εκλογικής νίκης του Τραμπ και στρατηγικός του σύμβουλος στο Λευκό Οίκο έως τον περασμένο Αύγουστο, είχε αναλάβει εκστρατεία μετασχηματισμού του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ενόψει των ενδιάμεσων βουλευτικών εκλογών του ερχόμενου Νοεμβρίου, στην κατεύθυνση του λευκού εθνικισμού και της αντιπαγκοσμιοποίησης. Με τις αποκαλύψεις του στον Μάικλ Γουλφ, ωστόσο, διέρρηξε τις σχέσεις του με τον Τραμπ και με ισχυρούς υποστηρικτές του, όπως η οικογένεια Μέρσερ.
Στο μέτωπο των ερευνών για την εμπλοκή της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016 υπέρ της εκστρατείας Τραμπ, η είδηση της εβδομάδας ήταν η αποκάλυψη ότι ο ειδικός ανακριτής Ρόμπερτ Μιούλερ έχει ενημερώσει τη νομική ομάδα του προέδρου ότι ενδέχεται να τον καλέσει να καταθέσει στις επόμενες ημέρες. Εν τω μεταξύ, η εκστρατεία υπονόμευσης της αξιοπιστίας του Μιούλερ –πρώην διοικητή του FBI που διορίστηκε με ομόφωνη απόφαση της Γερουσίας επί Τζορτζ Γουόκερ Μπους και παρατάθηκε η θητεία ξανά ομόφωνα επί Ομπάμα– από συμμάχους του προέδρου συνεχίζεται. Παράλληλα, το FBI άνοιξε εκ νέου την έρευνα για τα πεπραγμένα του Ιδρύματος Κλίντον – κίνηση που πολλοί Δημοκρατικοί εξέλαβαν ως προϊόν των πιέσεων από τον Τραμπ.
Εκλογικό κύμα
Παρά την ακμάζουσα οικονομία, η δημοτικότητα του Τραμπ παραμένει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα για αυτό το στάδιο της προεδρικής θητείας: μόλις το 37% των Αμερικανών επιδοκιμάζει το έργο του, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της Gallup (διενεργήθηκε μεταξύ 2 και7 Ιανουαρίου). Στην επέτειο ενός χρόνου από την ορκωμοσία τους, το αντίστοιχο ποσοστό για τον Μπαράκ Ομπάμα ήταν 49%, για τον Μπιλ Κλίντον ήταν 55% και για τον Τζορτζ Ουόκερ Μπους (στον απόηχο της 11ης Σεπτεμβρίου) 84%. Η μέση διαφορά των τελευταίων δημοσκοπήσεων μεταξύ των δύο κομμάτων σε ερωτήσεις για την πρόθεση ψήφου στις ενδιάμεσες εκλογές είναι 11,4% υπέρ των Δημοκρατικών – η χειρότερη επίδοση για το κόμμα της πλειοψηφίας από καταβολής μετρήσεων, το 1938.
Τα δεδομένα αυτά και η απώλεια εκ μέρους των Ρεπουμπλικανών της έδρας στην Αλαμπάμα τον Δεκέμβριο στις επαναληπτικές εκλογές για τη Γερουσία έχουν ενισχύσει τις προσδοκίες των Δημοκρατικών για εκλογικό θρίαμβο τον Νοέμβριο. Παραδόξως, θεωρείται πιο πιθανή η ανάκτηση του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρότι οι Ρεπουμπλικανοί διαθέτουν πολύ ευρύτερη πλειοψηφία εδρών στο σώμα αυτό. Αντιθέτως, όπως σημειώνει ο εκλογικός αναλυτής Νέιτ Σίλβερ στο fivethrirtyeight.com, ο δρόμος για την ανάκτηση της πλειοψηφίας στη Γερουσία (όπου η ισορροπία δυνάμεων σήμερα είναι στο 51-49) είναι ανηφορικός: από τις 34 εκλογικές αναμετρήσεις, οι 26 αφορούν έδρες Δημοκρατικών – συμπεριλαμβανομένων και πέντε σε πολιτείες στις οποίες ο Τραμπ επικράτησε με διαφορά μεγαλύτερη των 18 μονάδων.