ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ. Οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών έτειναν χθες χείρα φιλίας προς τη Βρετανία, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ να δηλώνει ότι αν οι Βρετανοί αλλάξουν γνώμη, η Ε.Ε. θα ακυρώσει ευχαρίστως το Brexit.
«Το Brexit, με όλες τις αρνητικές συνέπειές του, θα γίνει θλιβερή πραγματικότητα του χρόνου τον Μάρτιο, εκτός αν οι Βρετανοί φίλοι μας αλλάξουν γνώμη», είπε ο Τουσκ από το βήμα του Ευρωκοινοβουλίου. «Εμείς δεν έχουμε αλλάξει γνώμη, οι καρδιές μας είναι ακόμη ανοικτές για εσάς». O πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ διετύπωσε την ελπίδα «να ακουσθεί το μήνυμα αυτό στο Λονδίνο».
«Η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ε.Ε.», απάντησε ο εκπρόσωπος της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι. Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης διαπραγματεύσεων, τον Δεκέμβριο, αναμένεται στα τέλη Ιανουαρίου να ξεκινήσει η δεύτερη φάση, με αντικείμενο το μεταβατικό καθεστώς που θα ισχύσει από τον Μάρτιο του 2019. Η Ε.Ε. επιθυμεί να διαρκέσει το μεταβατικό καθεστώς έως το τέλος του 2020, όσο διαρκεί και το τρέχον πολυετές χρηματοδοτικό πλαίσιο της Ε.Ε., ενώ το Λονδίνο επιζητεί μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή θέση, στη διάρκεια της περιόδου αυτής, η Βρετανία δεν θα μπορεί να συνάψει εμπορική συμφωνία με καμία τρίτη χώρα χωρίς την άδεια της Ε.Ε. Πρέπει επίσης να υπακούει σε όλους τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς χωρίς να έχει λόγο στη διαμόρφωσή τους.
«Στη μεταβατική περίοδο θα εφαρμόζονται όλοι οι κανόνες και η νομοθεσία της Ε.Ε., το μόνο που θα αλλάξει είναι ότι το Λονδίνο δεν θα εκπροσωπείται, πλέον, στους ευρωπαϊκούς θεσμούς», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ευρωκοινοβουλίου για το Brexit, Γκι Φερχόφσταντ. Η θέση αυτή σημαίνει ότι όσοι πολίτες της Ε.Ε. μετακομίσουν στη Βρετανία στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου θα έχουν τα ίδια δικαιώματα με αυτούς που μετακόμισαν προτού ξεκινήσει η διαδικασία του Brexit. Αντιθέτως, η Τερέζα Μέι θα επιθυμούσε να εκληφθεί ως τελική ημερομηνία η 29η Μαρτίου 2017, η ημέρα κατά την οποία ενεργοποιήθηκε το άρθρο 50 περί αποχώρησης από την Ε.Ε.
Εν τω μεταξύ, το Οσλο έχει καταστήσει σαφές ότι αν η Βρετανία αποσπάσει καλύτερους όρους από αυτούς που διέπουν τη σχέση Ε.Ε. – Νορβηγίας, η χώρα θα ζητήσει νέα διαπραγμάτευση ώστε να αποσπάσει ίση μεταχείριση. Παράλληλα, η Ολλανδία υποστήριξε ότι θα ήταν άδικο να κληθεί να αναπληρώσει το κενό που θα αφήσει η αποχώρηση της Βρετανίας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, αφού η πρώτη θα έχει ήδη πληγεί δυσανάλογα από τις επιπτώσεις του Brexit στις εμπορικές της σχέσεις.