Η πραγματική Τζέσικα Ρίτσλι είναι μια έφηβη από τη Μινεσότα με αφοπλιστικό χαμόγελο και σπαστά μαλλιά. Της αρέσει να διαβάζει και να ακούει τον ράπερ Ποστ Μαλόουν. Οταν μπαίνει στο Facebook ή στο Τwitter, συχνά παραπονιέται ότι βαριέται ή ανταλλάσσει αστεία με τις φίλες της. Αλλά στο Τwitter υπάρχει και μία εκδοχή της Τζέσικα που κανείς από την οικογένειά της ή τους φίλους της δεν θα αναγνώριζαν. Αν και οι δύο Τζέσικες έχουν ίδιο όνομα, ίδιες φωτογραφίες και βιογραφικά, η άλλη Τζέσικα ασχολείται με την προώθηση καναδικών επενδύσεων σε ακίνητα, ιντερνετικών νομισμάτων και ενός ραδιοσταθμού στην Γκάνα. Η ψεύτικη Τζέσικα ακολουθούσε ή αναρτούσε σχόλια στα αραβικά ή τα ινδονησιακά, γλώσσες που η πραγματική Τζέσικα δεν μιλάει. Επίσης, έκανε και αναρτήσεις διαφημίζοντας πορνογραφία.
Ολοι αυτοί οι ψεύτικοι λογαριασμοί ανήκουν στην πελατεία μιας αμερικανικής εταιρείας που ονομάζεται Devumi και η οποία κατάφερε να συγκεντρώσει εκατομμύρια δολάρια στην απατηλή παγκόσμια αγορά των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Η Devumi πωλεί ακολούθους στο Twitter και αναρτά σχόλια σε διασημότητες, επιχειρήσεις και οποιονδήποτε θέλει να εμφανιστεί πιο δημοφιλής ή επιθυμεί να αυξήσει την επιρροή του στο Διαδίκτυο. Διαθέτει περίπου 3,5 εκατομμύρια αυτοματοποιημένους λογαριασμούς και έχει δώσει στην πελατεία της περισσότερα από 200 εκατομμύρια ακολούθους στο Τwitter, όπως διαπίστωσε έρευνα των New York Τimes.
Οι λογαριασμοί αυτοί, εκ των οποίων οι περισσότεροι χρησιμοποιούν πραγματικά πρόσωπα, όπως η Ρίτσλι, αποκαλύπτουν κοινωνική κλοπή ταυτότητας σε μεγάλη κλίμακα. Τουλάχιστον οι 55 χιλιάδες λογαριασμοί χρησιμοποιούν τα ονόματα, τις φωτογραφίες προφίλ, τις γενέτειρες και άλλα προσωπικά στοιχεία πραγματικών χρηστών του Twitter, ανάμεσα στους οποίους και πολλοί ανήλικοι.
Αυτοί οι λογαριασμοί είναι τα πλαστά νομίσματα στην ανθηρή οικονομία της διαδικτυακής επιρροής που φθάνει σε οποιαδήποτε βιομηχανία όπου ένα μαζικό κοινό –ή η ψευδαίσθησή του– μπορεί να μετατραπεί σε χρήμα. Οι ψεύτικοι λογαριασμοί που αναπτύσσονται από κυβερνήσεις, εγκληματίες και επιχειρηματίες σήμερα έχουν μολύνει τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, περίπου 48 εκατομμύρια από τους ενεργούς χρήστες του Τwitter, κοντά το 15%, είναι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί που μιμούνται τους πραγματικούς ανθρώπους, αν και η εταιρεία ισχυρίζεται ότι ο αριθμός των ψεύτικων λογαριασμών είναι πολύ μικρότερος.
Τον Νοέμβριο, το Facebook αποκάλυψε στους επενδυτές του ότι διαθέτει τους διπλάσιους ψεύτικους χρήστες από ό,τι πίστευε μέχρι εκείνη τη στιγμή, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμα και 60 εκατομμύρια ψεύτικοι λογαριασμοί υπάρχουν στη μεγαλύτερη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης του κόσμου.
Οπως έδειξε η έρευνα των Times, η Devumi έχει περισσότερους από 200 χιλιάδες πελάτες, ανάμεσα στους οποίους αστέρες των τηλεοπτικών ριάλιτι, επαγγελματίες αθλητές, κωμικοί, ιερωμένοι και μοντέλα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι άνθρωποι αυτοί αγοράσαν τους ακολούθους τους. Σε άλλες, πάλι, οι εργοδότες, οι εταιρείες δημοσίων σχέσεων ή ακόμα και μέλη της οικογένειας ή φίλοι έκαναν την αγορά. Για μερικές δεκάρες η Devumi προσφέρει ακολούθους στο Twitter, προβολές στο YouTube, και αναγνωρίσεις στο LinkedIn.