Οταν η ΕΣΣΔ «εξαφάνισε» τους χίπηδες

Οταν η ΕΣΣΔ «εξαφάνισε» τους χίπηδες

3' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το 1967, το κίνημα των χίπηδων στη Δύση δημιουργεί κοινόβια αμφισβητώντας τις καπιταλιστικές αξίες και τον υπερκαταναλωτισμό, υποστηρίζει τον ελεύθερο έρωτα έναντι του συντηρητισμού και του πολέμου στο Βιετνάμ. Η αντικουλτούρα που τροφοδότησε τον ιδεαλισμό μιας ολόκληρης γενιάς στη Δύση έριξε τον σπόρο της και στην άλλη πλευρά: όσο περίεργο κι αν μας φαίνεται, τα παιδιά των λουλουδιών ξεφύτρωσαν και στην παγωμένη Σοβιετική Ενωση της δεκαετίας του ’70.

Η αποσταλινοποίηση του Χρουστσόφ (1956-1964) φέρνει μια ανάσα καθαρού αέρα στους σοβιετικούς πολίτες, όμως η άνοδος του Μπρέζνιεφ στην εξουσία (1964-1982) σηματοδοτεί την εποχή της στασιμότητας και δεν αφήνει κανένα περιθώριο ελπίδας και προσωπικής ελευθερίας. Μέσα σε αυτή την πνιγηρή ατμόσφαιρα, μια μικρή μερίδα της νεολαίας βλέπει τον νοσηρό κόσμο που την περιβάλλει και στρέφεται προς την ποπ κουλτούρα της Δύσης.

Οι πρώτοι χίπηδες δεν αργούν να εμφανιστούν στην Εσθονία, γνωστή και ως «Σοβιετική Δύση», όπου τα φίλτρα ελέγχου και καταστολής του σοβιετικού συστήματος αδυνατούν να περιορίσουν την έλευση της ροκ. Εκεί, οι ξένες ραδιοφωνικές εκπομπές ήταν ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο και για τη νεολαία μια κρυφή ματιά προς την αντικουλτούρα των χίπις. Μέσα στο σοβιετικό σύστημα, ένα πολύχρωμο πλήθος καλλιτεχνών, μουσικών και μακρυμάλληδων νέων αρχίζει να εκδηλώνεται, δημιουργώντας το δικό του υπόγειο σύστημα, ως μια μορφή παθητικής διαμαρτυρίας ενάντια στη σοβιετική κυριαρχία.

Για την ελίτ της εξουσίας, την KGB ακόμα και την Κομσομόλ (κρατική κομμουνιστική οργάνωση νέων), οι χίπηδες θεωρούνται κοινωνικά παράσιτα, μολυσμένα από τις δυτικές επιρροές που θέτουν σε κίνδυνο την ηθική καθαρότητα του Homo Sovieticus. Οι χίπηδες αντιμετωπίζονται ως αντιφρονούντες και αυτό οδηγεί σε διάφορα μέτρα καταστολής της περιθωριακής νεολαίας, όπως η συστηματική παρενόχληση από την KGB, ο περιορισμός των πολιτιστικών εκδηλώσεων, η λογοκρισία, οι απελάσεις βασισμένες στην εμφάνιση ακόμα και η υποχρεωτική θεραπεία σε ψυχιατρικά νοσοκομεία ως σχιζοφρενείς.

Στις 28 Μαΐου του 1971, αξιωματικοί της KGB επισκέπτονται τα στέκια των χίπηδων και τους προτρέπουν να διαμαρτυρηθούν ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, έξω από την αμερικανική πρεσβεία. Οι χίπηδες, με επικεφαλής τον ηγέτη του «συστήματός» τους Γιούρα Μουράκοβα, γνωστός με το παρατσούκλι Solnyshko (Sunny), θεωρούν εσφαλμένα πως οι άνθρωποι της κυβέρνησης ζητούν τη βοήθειά τους για την καταπολέμηση του αμερικανικού μιλιταρισμού.

Ετσι, την 1η Ιουνίου, συγκεντρώνονται σε διάφορα σημεία της Μόσχας ώστε να οδηγηθούν με λεωφορεία στην αμερικανική πρεσβεία. Στην αρχή, οι άνθρωποι της Κομσομόλ με ευγένεια καλούν τους νέους να επιβιβαστούν στα λεωφορεία. Ο προορισμός των λεωφορείων, όμως, δεν είναι η αμερικανική πρεσβεία αλλά τα αστυνομικά τμήματα γύρω από τη Μόσχα. Παρόλο που δεν ακούγεται κανένα αντισοβιετικό σύνθημα, το όνομα κάθε επιβάτη καταγράφεται σε ένα ογκώδες βιβλίο με τον τίτλο HIPI γραμμένο με μεγάλα γράμματα στο εξώφυλλο.

Από τους 500 κρατουμένους εκείνη την ημέρα, περίπου οι μισοί αποστέλλονται για να υπηρετήσουν με τις σοβιετικές δυνάμεις στα κινεζικά σύνορα, 100 εισάγονται σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και δεκάδες φυλακίζονται με διάφορες κατηγορίες. Από όσο γνωρίζουμε, δύο πεθαίνουν ενώ υπηρετούν στον στρατό και άλλοι δύο απαγχονίζονται, ενώ οι υπόλοιποι που επιβιώνουν καταδικάζονται στην ανεργία.

Το «δόλωμα»

Λίγα χρόνια αργότερα, αρχίζουν να φουντώνουν οι φήμες για τον σκοτεινό ρόλο που μπορεί να είχε ο «Sunny» στη βίαιη καταστολή του κινήματος των χίπηδων. Πολλοί τον κατηγορούν ως «δόλωμα» της ασφάλειας όμως ακόμη και σήμερα, κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την κατηγορία, η οποία στηρίχθηκε στο γεγονός πως ο πατέρας του ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος της KGB.

Μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, εμφανίστηκαν και άλλα «συστήματα» της νεολαίας, τα οποία όμως γρήγορα υπέκυψαν στην ανάδυση του Ορθόδοξου Χριστιανισμού, που φάνηκε να προσφέρει καταφύγιο στους νέους ανθρώπους από τη μάστιγα των ναρκωτικών και τον φόβο που ένιωθαν στο θέαμα ενός ολόκληρου κόσμου που σύντομα θα έφτανε στο τέλος του.

Σήμερα, πάντως, στη Ρωσία, μια μικρή ομάδα ανθρώπων κάθε χρόνο συγκεντρώνεται κάτω από ένα ψηλό μοναχικό πεύκο αποτίοντας φόρο τιμής στα παιδιά της 1ης Ιουνίου του 1971, που απέδειξαν πως ακόμα και στην πιο παγωμένη τοποθεσία μπορεί να φυτρώσουν λουλούδια.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή