Στον Στίβεν Χόκινγκ άρεσε να λέει ότι γεννήθηκε 300 χρόνια μετά την ημέρα που πέθανε ο Γαλιλαίος, και πέθανε χθες, 139 χρόνια αφότου γεννήθηκε ο Αλμπερτ Αϊνστάιν, την Ημέρα του π, μια ιερή γιορτή για όσους αγαπούν τα μαθηματικά. Ηταν ένα ταιριαστό τέλος. Στον λαϊκό Τύπο αποκαλείτο συχνά ο μεγαλύτερος φυσικός μετά τον Αϊνστάιν. Αυτό ήταν, κατά τη γνώμη του, μιντιακή υπερβολή, απόρροια της δίψας του κοινού για ήρωες. Ως κάποιος που συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό σε αυτήν την εντύπωση, πρέπει να πω ότι συμφωνώ. Η Ιστορία θα κρίνει την προβληματική διάκριση.
Η ζωή του δρος Χόκινγκ, όμως, είχε στοιχεία της ζωής του Αϊνστάιν και ήταν ήρωας όχι μόνο για όσα μας έμαθε για το σύμπαν, αλλά κυρίως επειδή μας έμαθε πώς να ζούμε. Είτε αναποδογύρισε τον κόσμο είτε όχι, σίγουρα άλλαξε τις εικόνες μας. Για το ευρύ κοινό θα είναι «ο τύπος στο καροτσάκι», όπως τον είχε βαφτίσει ο Χόμερ Σίμσον στην ομώνυμη σειρά, παράλυτος από την ασθένεια Λου Γκέριγκ, στο σημείο που μπορούσε να κουνήσει μόνον το ένα μάτι του. Γύρισε τον κόσμο και εικονικά το σύμπαν, παντρεύτηκε δύο φορές, έγινε πατέρας τριών παιδιών, έγραψε μπεστ σέλερ και εξέθρεψε γενιές φοιτητών. Ηταν ο τύπος που εμφανιζόταν στα 60ά γενέθλιά του με σπασμένο πόδι επειδή αναποδογύρισε το αμαξίδιό του στην προσπάθειά του να στρίψει γρήγορα σε μια γωνία, ο τύπος του οποίου τα μάτια έλαμπαν με ένα μυστηριώδες χαμόγελο όταν άκουγε επιτυχημένα ή κακά αστεία. Συγχρωτιζόταν με βασιλείς και προέδρους, αλλά και με τις μαζορέτες των Ντάλας Κάουμποϊς. Ηλπιζε κάποια μέρα να επιβιβαστεί στο διαστημόπλοιο του Ρίτσαρντ Μπράνσον. Προτιμούσε να τον προσφωνούν Στίβεν. Ηταν υπερήφανος οικογενειάρχης. «Η αίσθηση του χιούμορ του ήταν παροιμιώδης», λέει ο Κιπ Θορν, παλιός του φίλος και πρόσφατα τιμηθείς με Νομπέλ. «Οταν ξεκινούσε μια πρόταση στον υπολογιστή του, δεν ήξερα ποτέ αν θα τελειώσει με μια σπάνια σοφία ή κάποιο σπαρταριστό αστείο», προσθέτει.
Ενα ατίθασο χαμόγελο
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς, κοιτώντας πίσω από τα μαθηματικά και τα διαγράμματα Διαστήματος – Χρόνου, την ανάγκη και την επιθυμία όλων των ανθρώπων για κάποιου είδους διαβεβαίωση ότι ο θάνατος δεν είναι οριστικός, ότι κάτι μένει. Η μαύρη τρύπα τώρα στέρησε τον δρα Χόκινγκ από τη ζωή και τον μετέφερε στις παρυφές της ανυπαρξίας. Υπάρχει, όμως, πράγματι κάτι που μένει πίσω: ένα ατίθασο χαμόγελο και ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο μυστήριο.