Τη θεαματική βελτίωση των σχέσεων της Τουρκίας με τη Ρωσία, τη στιγμή που και οι δύο χώρες βρίσκονται, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, σε τροχιές αντιπαράθεσης με τη Δύση, επιβεβαιώνει η διήμερη επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αγκυρα, η οποία άρχισε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα.
Στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την επανεκλογή του στις εκλογές της 18ης Μαρτίου, ο Ρώσος πρόεδρος έφτασε στις 15.00 (ώρα Ελλάδος) στην Αγκυρα, όπου τον περίμενε ο Τούρκος ομόλογός του Ταγίπ Ερντογάν. Στη συνέχεια, οι δύο άνδρες κήρυξαν, μέσω τηλεδιάσκεψης, την έναρξη των εργασιών για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας από τη ρωσική εταιρεία Rosatom, στο Ακούγιου της επαρχίας της Μερσίνης. Μιλώντας στην τελετή των εγκαινίων, που έγινε στο αχανές συγκρότημα του προεδρικού μεγάρου του Ερντογάν, στην Αγκυρα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού θα είναι σύμφωνη με τις υψηλότερες προδιαγραφές για την ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος και ότι ο σταθμός θα αρχίσει να παράγει ηλεκτρική ενέργεια εντός του 2023. Αυτό είναι που επιθυμεί διακαώς και ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει περιλάβει τον σταθμό του Ακούγιου στο «Οραμα 2023», ένα σύνολο αναπτυξιακών και εθνικών στόχων ενόψει της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση του νεότερου τουρκικού κράτους, υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ.
Παρ’ όλα αυτά, αναλυτές διατυπώνουν ζωηρές αμφιβολίες για την τήρηση του πιεστικού χρονοδιαγράμματος. Από το 2010, που ανατέθηκε στη Ρωσία η κατασκευή του σταθμού, το μεγάλο αυτό έργο, προϋπολογισμού 20 δισ. δολαρίων, έχει προσκρούσει σε σειρά καθυστερήσεων. Το καλοκαίρι του 2017, η Rosatom συμφώνησε να πουλήσει το 49% των μετοχών του έργου σε τρεις τουρκικές εταιρείες, εκ των οποίων οι δύο έχουν αποσυρθεί, με αποτέλεσμα η ρωσική εταιρεία να βρίσκεται σε αναζήτηση συνεταίρων. Ο σταθμός του Ακούγιου θα αποτελείται από τέσσερις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, καθεμία των οποίων θα λειτουργεί με ισχύ 1.200 MW και προβλέπεται να καλύψει το 10% των ενεργειακών αναγκών της Τουρκίας.
Πέραν της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού από τους Ρώσους, η Τουρκία συμμετέχει στην κατασκευή του αγωγού TurkishStream, που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία και τη Νότια Ευρώπη μέσω Μαύρης Θάλασσας. Στις θεαματικές συμφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών ξεχωριστή θέση κατέχει και η αγορά ρωσικών πυραύλων S-400, η οποία αποφασίστηκε από την τουρκική κυβέρνηση τον περασμένο Δεκέμβριο, προκαλώντας εκνευρισμό στο ΝΑΤΟ. Χθες, ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε την παράδοση των S-400 «βασική προτεραιότητα» αναφορικά με τη στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών.
Συχνή επικοινωνία
Ερντογάν και Πούτιν συναντήθηκαν οκτώ φορές μέσα στο 2017 και, όπως αναφέρουν ταυτόσημα ρεπορτάζ ρωσικών και τουρκικών μίντια, μιλούν συχνότατα στο τηλέφωνο. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών που είχαν φτάσει στο χείλος της ρήξης το Νοέμβριο του 2015, με την κατάρριψη ρωσικού μαχητικού αεροπλάνου από τουρκικά F-16 στα σύνορα με τη Συρία, διανύουν σήμερα μία από τις καλύτερες εποχές τους. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι Μόσχα και Αγκυρα βρέθηκαν να υποστηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στον συριακό εμφύλιο: οι Ρώσοι στηρίζουν τον πρόεδρο Μπασάρ Ασαντ, ενώ οι Τούρκοι εξοπλίζουν και καθοδηγούν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA) που αγωνίζεται για να τον ανατρέψει.
Το Συριακό θα συζητηθεί σήμερα σε τριμερή σύνοδο κορυφής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Αγκυρα. Πλην των Πούτιν και Ερντογάν, θα συμμετάσχει σε αυτήν ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί. Ρωσία, Τουρκία και Ιράν έχουν αναλάβει τη λεγόμενη «Πρωτοβουλία της Αστάνα» για την πολιτική διευθέτηση του Συριακού, υπερφαλαγγίζοντας τις ΗΠΑ και τον ΟΗΕ.