«Λεφτά υπάρχουν» από τον Ερντογάν

«Λεφτά υπάρχουν» από τον Ερντογάν

4' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Οι Τούρκοι ζουν πάνω από τις δυνάμεις τους». Το γνωστό κλισέ της ελληνικής κρίσης βρίσκει τώρα την εφαρμογή του και στην περίπτωση της γειτονικής μας χώρας, καθώς ο γερμανικός Τύπος φιλοξενεί γραφήματα που δείχνουν το εξωτερικό χρέος της Τουρκίας να εκτοξεύεται από 50 δισ. δολάρια το 1998 σε 453 δισ. φέτος. Η λίρα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, η Standard & Poor’s υποβάθμισε εκ νέου την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, πληθωρισμός και ανεργία εκτοξεύονται. Και μέσα σε αυτήν την οικονομική δυστοπία, ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είναι διατεθειμένος να εξασφαλίσει την επανεκλογή του με ένα εξόφθαλμο πακέτο εξαγοράς ψήφων, όπως κατήγγειλε η αντιπολίτευση.

Μόλις μία εβδομάδα πριν από την αναμέτρηση της 24ης Ιουνίου, σχεδόν 12 εκατ. Τούρκοι συνταξιούχοι θα λάβουν 1.000 λίρες, περίπου 200 ευρώ. Οι προεκλογικές αγαθοεργίες δεν περιορίζονται στους ηλικιωμένους: φορολογικά χρέη και πρόστιμα διαγράφονται, φοιτητές που δεν κατάφεραν να πάρουν το πτυχίο τους εντός επτά ετών επιστρέφουν στα πανεπιστήμια, εκατομμύρια αυθαίρετα νομιμοποιούνται και η συνολική επιβάρυνση για τον προϋπολογισμό υπολογίζεται μεταξύ 5-6 δισ. ευρώ.

Ο Αμπντουλάχ Γκιουλ

Το γενναιόδωρο πακέτο δείχνει το επίπεδο απελπισίας του Τούρκου προέδρου, ο οποίος έχει επενδύσει το πολιτικό του μέλλον σε αυτές τις εκλογές. Ταυτόχρονα έχει αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου να εμποδίσει με κάθε τρόπο την κάθοδο των πολιτικών του αντιπάλων στην αναμέτρηση. Πλέον επικίνδυνος, ο πρώην πρόεδρος της χώρας, Αμπντουλάχ Γκιουλ, θα μπορούσε να συσπειρώσει την αντιπολίτευση, αλλά και την κουρδική ψήφο σε έναν ενδεχόμενο δεύτερο γύρο-μονομαχία μεταξύ των δύο ιδρυτών του κυβερνώντος ΑΚΡ. Φαίνεται όμως πως μια επίσκεψη του αρχηγού του γενικού επιτελείου και του βασικού προεδρικού συμβούλου στάθηκε καθοριστική για να αναθεωρήσει ο Γκιουλ κάθε σκέψη περί υποψηφιότητας.

Ο «Κούρδος Ομπάμα», όπως αποκαλείται ο ηγέτης του φιλοκουρδικού HDP Σελαχετίν Ντεμιρτάς, βρίσκεται στη φυλακή εδώ και ενάμιση χρόνο, αντιμέτωπος με ποικίλες κατηγορίες περί τρομοκρατίας που επισείουν έως και 142 χρόνια κάθειρξη. Τέλος, η εξίσου δημοφιλής, συντηρητική πρώην υπουργός Εσωτερικών Μεράλ Ακσενέρ καλείται, με βάση τον νέο εκλογικό νόμο, να συλλέξει 100.000 υπογραφές για να έχει τη δυνατότητα να θέσει υποψηφιότητα. Ακόμη και αν τα καταφέρει, δεν αποκλείεται να αμφισβητηθούν και οι υπογραφές αυτές καθεαυτές. Ο όψιμος σύμμαχος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του Κόμματος της Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), ζήτησε την περασμένη Πέμπτη να διερευνηθεί πιθανή υποστήριξη υποψηφίων της αντιπολίτευσης από το εκτός νόμου δίκτυο του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν. Η κίνησή του στρέφεται πρωτίστως εναντίον της Ακσενέρ, η οποία αποχώρησε την περυσινή χρονιά από το ΜΗΡ και σήμερα εμφανίζεται ως η πιο απειλητική αντίπαλος του Ερντογάν.

Η παρέμβαση του στρατού, η χειραγώγηση της δικαιοσύνης, η αλλαγή του εκλογικού νόμου, οι διώξεις των πολιτικών αντιπάλων, η συστηματική υπονόμευση της πολυφωνίας στα ΜΜΕ με διώξεις δημοσιογράφων και εξαγορές ομίλων από φιλοκυβερνητικά συγκροτήματα, δημιουργούν μια όλο και μεγαλύτερη βεβαιότητα για τη διολίσθηση της χώρας σε μια ατελή, ανελεύθερη δημοκρατία με μοναδική επίφαση λαϊκής συμμετοχής… τις κάλπες. «Θα ενισχύσετε τη δημοκρατία με τη βοήθεια του στρατού; Εχω πει επανειλημμένως: μην πολιτικοποιείτε τα στρατόπεδα, τις δικαστικές αίθουσες ή τα τζαμιά», κατήγγειλε αυτή την εβδομάδα ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Παρά την κυβερνητική εκστρατεία φίμωσης των διαφορετικών φωνών όμως, η αντιπολίτευση συγκροτεί κοινό μέτωπο τεσσάρων κομμάτων. O Ντεμιρτάς θέτει υποψηφιότητα μέσα από τη φυλακή –το κόμμα του είναι πολύ πιθανό να υπερβεί το όριο του 10%– και η Ακσενέρ παρουσιάζει ιδιαίτερα υψηλή δημοτικότητα. «Ηρθε η ώρα οι άνδρες στην εξουσία να νιώσουν φόβο», απείλησε η Τουρκάλα «Σιδηρά Κυρία» σε πρόσφατη συνέντευξή της στην εφημερίδα «Γκάρντιαν», ενώ χαρακτήρισε τις επικείμενες εκλογές από τις σημαντικότερες στην ιστορία της χώρας. Πιστή μουσουλμάνα και εγγονή μεταναστών από την Ελλάδα, στο πλαίσιο της τραυματικής ανταλλαγής πληθυσμών, η Ακσενέρ θεωρείται ιδιαίτερα σκληρή στα εθνικά θέματα. «Αυτό που απαιτείται, πρέπει να γίνει», είχε πει λακωνικά την ημέρα που ο Κιλιτσντάρογλου είχε ζητήσει εισβολή σε 18 ελληνικά νησιά στο Αιγαίο, «όπως είχε κάνει το 1974 ο Ετσεβίτ στην Κύπρο». Στη διάρκεια της θητείας της στο υπουργείο Εσωτερικών τη δεκαετία του ’90 είχαν σημειωθεί οι χειρότερες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις βάρος των Κούρδων, γι’ αυτό θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο να αποσπάσει ψήφους από το HDP σε περίπτωση που υπάρξει δεύτερος γύρος μεταξύ Ερντογάν-Ακσενέρ. Η προοπτική παραμένει, πάντως, η λιγότερο πιθανή.

Ισόβιος ηγέτης

Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τον Τούρκο πρόεδρο να κερδίζει από τον πρώτο γύρο και να αποσπά τις αυξημένες εξουσίες, τις οποίες του εξασφάλισε το περσινό δημοψήφισμα. Με βάση εξάλλου τη νέα πρόβλεψη ότι ο πρόεδρος μπορεί να έχει δύο πενταετείς θητείες, ενδεχομένως και μια τρίτη αν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να καταστεί ένα είδος ισόβιου ηγέτη και να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2029, συμπληρώνοντας 26 χρόνια εναλλαγής στην πρωθυπουργία και την προεδρία.

Οπως έχει καταγγείλει πρόσφατα ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη μετά το πραξικόπημα και την παρατεταμένη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, έχουν θολώσει τα όρια μεταξύ κόμματος και κράτους. Οι πολίτες δεν έχουν κατανοήσει επαρκώς τις συνταγματικές αλλαγές που κλήθηκαν να ψηφίσουν πέρυσι, ο Τύπος μεροληπτεί υπέρ της κυβέρνησης και το κομματικό σύστημα παρουσιάζει σοβαρή πόλωση μεταξύ ΑΚΡ και εθνικιστών από τη μία και του αντιπολιτευτικού μετώπου από την άλλη. Πρόκειται για μια εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εντάσεις και βία, αν υπάρξουν ενδείξεις ότι οι εκλογές δεν ήταν ελεύθερες και δίκαιες. Ο Ιούνιος προοιωνίζεται κρίσιμος μήνας για τον Ερντογάν, την Τουρκία και το μέλλον της.

MME σε ομηρία

Για τους δημοσιογράφους η Τουρκία έχει γίνει μια σκοτεινή φυλακή. Αυτό προκύπτει από μαρτυρίες στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Αμνηστίας. «Θα συνεχίσουμε να λέμε καθημερινά ότι η δημοσιογραφία δεν είναι έγκλημα», ανέφερε η Ζεχρά Ντογάν, συντάκτρια γυναικείου κουρδικού πρακτορείου, που έκλεισε τον Οκτώβριο του 2016. «Αγαπώ την πατρίδα μου και το επάγγελμά μου», διακήρυξε ο Μουράτ Σαμπούντσου, δημοσιογράφος της «Τσουμχουριέτ», που έχει καταδικαστεί σε επτάμισι χρόνια κάθειρξη. «Είχαμε 400 μέλη πριν κλείσουμε, 78 εξ αυτών είναι στη φυλακή σήμερα», εξήγησε ο Χάκι Μπολτάν της «Ενωσης Ελεύθερων Δημοσιογράφων», η λειτουργία της οποίας ανεστάλη τον Νοέμβριο του 2016.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή