Η ιστορική ομιλία του Ουναμούνο δεν έγινε ποτέ

Η ιστορική ομιλία του Ουναμούνο δεν έγινε ποτέ

2' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΛΟΝΔΙΝΟ. Ογδόντα δύο χρόνια μετά την ιστορική αντιπαράθεση μεταξύ του Βάσκου φιλοσόφου και καθηγητή πανεπιστημίου Μιγέλ ντε Ουναμούνο και του στενού συνεργάτη του δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο και ιδρυτή της ισπανικής Λεγεώνας των Ξένων, στρατηγού Μιλάν Αστράι, Ισπανός ιστορικός αμφισβητεί την ακρίβεια της ομιλίας του Ουναμούνο.

Σύμφωνα με τον θρύλο και τις μελέτες του Βρετανού ιστορικού Χιου Τόμας, ο Ουναμούνο φέρεται να καταδίκασε σε ομιλία του από το βήμα του πανεπιστημίου της –καταληφθείσας από το φρανκικό στρατό– Σαλαμάνκα το σύνθημα του Αστράι «Ζήτω ο θάνατος!»

Ο Ουναμούνο φέρεται να είπε: «Αυτός είναι ναός της γνώσης και εγώ ο αρχιερέας του. Με τα λόγια σας προσβάλλετε την ιερότητα του χώρου αυτού. Θα νικήσετε επειδή διαθέτετε την ισχύ της βίας, αλλά δεν θα πείσετε το κοινό. Για να μας πείσετε, πρέπει να έχετε και την ανάλογη πειθώ και χρειάζεστε επίσης κάτι το οποίο σας λείπει: λογική και το δίκιο με το μέρος σας».

Η ομιλία του Ουναμούνο φέρεται να εξόργισε τον μονόχειρα και μονόφθαλμο Αστράι, ο οποίος ορκίστηκε εκδίκηση, παρότι ουδέποτε κατάφερε να πλήξει τον σεβάσμιο Βάσκο καθηγητή.

Σήμερα, η έρευνα του ιστορικού Σεβεριάνο Ντελγκάντο έδειξε ότι την ομιλία του Ουναμούνο επινόησε ο νεαρός συνεργάτης του και μαθητής του Λουίς Πορτίγιο, πατέρας του πρώην βουλευτή των Βρετανών Τόρις, Μάικλ Πορτίγιο. Ο καθηγητής Νομικής και ποιητής Λουίς Πορτίγιο, που υπηρέτησε και σε κυβερνητικές θέσεις της Ισπανικής Δημοκρατίας, διέφυγε στη Βρετανία το 1939, μετά τη νίκη του Φράνκο.

Σύμφωνα με την έρευνα του ιστορικού Ντελγκάντο, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Guardian, ο Πορτίγιο δημοσίευσε στη Βρετανία το 1941, με τη βοήθεια του συγγραφέα Τζορτζ Οργουελ, άρθρο στο λογοτεχνικό περιοδικό Horizon, με τίτλο «Η τελευταία διάλεξη του Ουναμούνο».

Το άρθρο του Πορτίγιο ήταν «ανακατασκευή» της διάλεξης του Ουναμούνο, την οποία ο Πορτίγιο δεν είχε καν παρακολουθήσει. Η αγάπη του μαθητή για τον μέντορά του, όμως, στάθηκε αρκετή για να συγγράψει την ομιλία του Βάσκου καθηγητή, από διηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων και από τις σημειώσεις άλλων αυτοεξόριστων καθηγητών του Πανεπιστημίου της Σαλαμάνκα.

«Λεκτική αντιπαράθεση»

«Είναι βέβαιο ότι υπήρξε βίαιη λεκτική αντιπαράθεση μεταξύ του Ουναμούνο και του στρατηγού Αστράι. Αυτό δεν αμφισβητείται από καμία πηγή. Η βαρύγδουπη ομιλία, η οποία αποδίδεται, όμως, στον Ουναμούνο περί ναών της γνώσης και αρχιερέων δεν έγινε ποτέ. Τα λόγια αυτά είναι του Λουίς Πορτίγιο και άρεσαν τόσο στον Βρετανό ιστορικό του ισπανικού εμφυλίου Χιου Τόμας, που τα ενέταξε στο βιβλίο του. Επρόκειτο για παρεξήγηση και όχι για συνειδητή παραποίηση από μέρους του Χιου Τόμας. Τα λόγια αυτά είναι άλλωστε τόσο καλογραμμένα, που είναι λογικό να συγκίνησαν τους αναγνώστες», λέει ο Ντελγκάντο.

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή