Αρθρο Ντ. Τουσκ: Η ενότητα της Δύσης και η Σύνοδος Κορυφής G7

Αρθρο Ντ. Τουσκ: Η ενότητα της Δύσης και η Σύνοδος Κορυφής G7

4' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οι ηγέτες των χωρών του G7 επρόκειτο να συναντηθούν, όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, στον Καναδά για να συζητήσουν ορισμένα σημαντικά προβλήματα που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο. Στην ατζέντα της διάσκεψης περιλαμβάνονταν η ισότητα των φύλων, η προετοιμασία για τις αλλαγές που έρχονται στην εργασία και οι εξωτερικές απειλές που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατίες μας.

Δεν είναι μυστικό, όμως, ότι το πλαίσιο της συνόδου καθορίστηκε από τις πρόσφατες αποφάσεις του προέδρου Τραμπ και τις αντιδράσεις που προκάλεσαν στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Αναφέρομαι στην απόσυρση των ΗΠΑ από τη συνθήκη του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, αλλά και στους δασμούς που επέβαλε στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα, όπως και στον τρόπο με τον οποίο τους επέβαλε και στα επιχειρήματα που επικαλέστηκε. Κατά τη γνώμη μου, τη γνώμη ενός αθεράπευτα φιλοαμερικανού Ευρωπαίου, φανατικά προσηλωμένου στην ιδέα της διατλαντικής συνεργασίας, αυτές οι αποφάσεις ήταν ατυχείς και ανησυχητικές.

Το καίριο ερώτημα σήμερα είναι αν αυτές οι αποφάσεις αντιπροσωπεύουν συμπτωματικές αλλαγές σε τρέχουσες πολιτικές των Ηνωμένων Πολιτειών, κάτι που κάθε πρόεδρος της χώρας προφανώς έχει το δικαίωμα να επιχειρεί, ή αν πρόκειται για την απαρχή μιας καινούργιας στρατηγικής. Για να το θέσω πιο απλά: Πρόκειται άραγε για συγκυριακές αναταράξεις ή μήπως για τα πρώτα συμπτώματα διάσπασης της πολιτικής κοινότητας που αποκαλούμε Δύση και την οποία η ομάδα χωρών του G7 αντιπροσωπεύει και ατύπως καθοδηγεί; Αναπόφευκτα, αυτό το ερώτημα κυριαρχεί στις σκέψεις όλων όσοι κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διάσκεψη, δεδομένου ότι η Ουάσιγκτον έχει διαμηνύσει ότι ενδεχομένως δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα να επιβεβαιώσει την κοινή μας δέσμευση για μια διεθνή τάξη πραγμάτων βασισμένη σε κανόνες – δέσμευση, που αποτελεί ένα από τα βασικά θεμέλια του G7. Ουδείς δικαιούται να πάρει αψήφιστα αυτό το ερώτημα. Η εναλλακτική λύση στη διεθνή τάξη είναι η παγκόσμια αταξία.

Οταν φιλοξένησα τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς και, στη συνέχεια, τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις Βρυξέλλες τον περασμένο χρόνο, εξέφρασα την πεποίθησή μου ότι είναι προς το συμφέρον της Δύσης να διατηρήσει μια βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη, στην οποία δεν θα καθορίζονται τα πάντα από την ωμή δύναμη και τους εθνικούς εγωισμούς. Αυτή η διεθνής τάξη μπορεί να επιβληθεί μόνο από μια κοινή πολιτική που θα υποστηρίζεται από όλα τα μέρη της δυτικής κοινότητας και θα προωθείται με αποφασιστικότητα. Για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, η προβλεψιμότητα και η σταθερότητα της Δύσης αποτελούν εγγύηση ή, τουλάχιστον, προσφέρουν την ελπίδα ότι το χάος, η βία και η αλαζονεία δεν θα θριαμβεύσουν, τελικά, στον σύγχρονο κόσμο. Οποιος επιθυμεί να αποδιαρθρώσει την υφιστάμενη διεθνή τάξη θα γνωρίζει ότι θα μας βρει ενωμένους απέναντί του. Θα επιμείνω σε αυτή τη θέση και θα συνεχίσω να την υπερασπίζομαι. Επιτέλους, η κοινότητα της Δύσης δεν είναι δυνατόν να αποδιαρθρωθεί για χάρη κάποιων δασμών στο αλουμίνιο.

Οι κοινές μας αξίες

Η πεμπτουσία της συνεργασίας μας στο πλαίσιο του G7 είναι η προστασία του ελεύθερου κόσμου απέναντι σε εκείνους που λοιδορούν τις κοινές μας, θεμελιώδεις αξίες: την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ατόμου, ίσα δικαιώματα για όλους τους λαούς και όλα τα έθνη, δίκαιους κανόνες στον διεθνή στίβο. Αυτό μας οδήγησε στην απόφαση να αποκλείσουμε τη Ρωσία από την ομάδα μας μετά την επίθεσή της στην Ουκρανία. Η αποτελεσματικότητα της δράσης μας ήταν πάντα ευθέως ανάλογη της αλληλεγγύης μας. Αξίζει τον κόπο να το θυμόμαστε αυτό κάθε φορά που θα συζητάμε τις απειλές που αντιμετωπίζουν αυτή την εποχή οι δημοκρατίες μας. Αλλά ακόμη σημαντικότερο θα είναι το γενικό πνεύμα των διαβουλεύσεών μας και, όπως θέλω να ελπίζω, η επιβεβαίωση της κοινής μας πεποίθησης ότι μόνο ενωμένοι μπορούμε να προστατέψουμε αποτελεσματικά τον ελεύθερο κόσμο.

Καθώς σκεφτόμουν γύρω από αυτά τα προβλήματα, αναλογιζόμουν την προσωπική μου πολιτική διαδρομή. Πριν από τριάντα χρόνια πάνω-κάτω, μαζί με τον Λεχ Βαλέσα και άλλους ακτιβιστές του πολωνικού συνδικάτου «Αλληλεγγύη» καλωσόρισα Αμερικανούς προέδρους στα ναυπηγεία του Γκντανσκ για να γιορτάσουμε μαζί την πτώση του κομμουνισμού. Ως υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, από το 2007 έως το 2014, ταξίδεψα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν για να συναντήσω Αμερικανούς και Πολωνούς στρατιώτες. Πριν από λίγες ημέρες, μαζί με συγγενείς και φίλους, επισκέφθηκα την ακτή Ομάχα και αμερικανικά νεκροταφεία στη Νορμανδία της Γαλλίας.

Είναι αυτές οι αναμνήσεις και αυτές οι τοποθεσίες που λένε στην καρδιά και στο μυαλό μου ότι δεν υπάρχει καλή εναλλακτική λύση στη διατλαντική ενότητα.

Κάποιοι μπορεί να με κατηγορήσουν για συναισθηματισμό. Θα απαντήσω ότι δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, αλλά για αίσθηση της ιστορίας και κοινή λογική.

Να ετοιμαστούμε και για το χειρότερο

Οπως είπα προ ολίγων εβδομάδων, η Ευρώπη πρέπει από μια ορισμένη σκοπιά να αισθάνεται ευγνώμων έναντι του προέδρου Τραμπ. Οι αποφάσεις του μας αναγκάζουν να συνειδητοποιήσουμε ότι χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον. Η Ευρώπη πρέπει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να προστατέψει τον διατλαντικό δεσμό, σε πείσμα της δυσάρεστης ατμόσφαιρας αυτών των ημερών. Ταυτόχρονα, όμως, οφείλει να προετοιμαστεί για διαφορετικά σενάρια, τα οποία θα μας υποχρεώσουν να δρούμε μόνοι μας. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα χρειαστούμε περισσότερη πολιτική ενότητα και αποφασιστικότητα.

Δεν είναι στις προθέσεις μου να καταλογίσω μονόπλευρα τις ευθύνες για την κρίση που διέρχονται οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών – Ευρώπης. Είναι αλήθεια ότι οι σκεπτικιστές ή ακόμη και οι ανοιχτοί εχθροί του ισχυρού διατλαντικού δεσμού έχουν επίμονη, ισχυρή παρουσία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ακόμη κι έτσι, όμως, δεν θα πρέπει να υποτιμάμε την απειλή: Υπάρχουν άνθρωποι στην Ευρώπη που επιθυμούν στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία και την Κίνα, ως εναλλακτική λύση στην υφιστάμενη διεθνή τάξη. Ας μην τους τροφοδοτήσουμε με πρόσθετα επιχειρήματα – έχουν ήδη κερδίσει αρκετά τους τελευταίους μήνες.

* Ο κ. Ντόναλντ Τουσκ είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή