Με ενδεχόμενη απουσία της από την «μίνι» Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών της ερχόμενης Κυριακής στις Βρυξέλλες απείλησε η Ιταλία εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την αντίθεσή της στο προσχέδιο της κοινής απόφασης της Ε.Ε. για την ανάσχεση της «παράνομης μετανάστευσης» προς την Ευρώπη και τον περιορισμό των μετακινήσεων των αιτούντων ασύλο.
«Θα δημιουργήσουμε έναν ευέλικτο κοινό μηχανισμό επιστροφών στα εσωτερικά σύνορα», αναφέρει μεταξύ άλλων το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος. Το προσχέδιο προβλέπει εντατικότερους ελέγχους σε σταθμούς τρένων και λεωφορείων, καθώς και σε αεροδρόμια, αλλά και επιβολή ποινών σε όσους δεν μείνουν στη χώρα πρώτης καταγραφής.
«Ή υπάρχει μια πρόταση χρήσιμη σχετικά με την υπεράσπιση των συνόρων, την ασφάλεια και, προσθέτω, σχετικά με τα δικαιώματα των αληθινών προσφύγων ή ας τολμήσουμε να πούμε όχι», δήλωσε σήμερα ο ιταλός υπουργός Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι και πρόσθεσε: «Αν πάμε στη σύνοδο για να δεχθούμε ένα μάθημα που έχουν ήδη προετοιμάσει οι Γάλλοι και οι Γερμανοί, καλύτερα να κάνουμε οικονομία τα χρήματα του ταξιδιού».
Η εν λόγω απειλή από την πλευρά της Ιταλίας είχε ως αποτέλεσμα την επικοινωνία του Ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε με την Γερμανίδα καγκελάριο, Αγγελα Μέρκελ, με πρωτοβουλία της τελευταίας, κατά τη διάρκεια της οποίας η καγκελάριος της Γερμανίας έκανε λόγο για «παρανόηση» του κειμένου, το οποίο μάλιστα δεν πρόκειται να ληφθεί υπόψη.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι στην σύνοδο της Κυριακής για το μεταναστευτικό θα συζητηθεί αναλυτικά η ιταλική πρόταση, μαζί με εκείνες των άλλων χωρών και ότι στο τέλος δεν θα υπάρξει κείμενο συμπερασμάτων, αλλά μόνον προφορική αναφορά στα θέματα που συζητήθηκαν.
Σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, ο εκνευρισμός της Ρώμης οφείλεται στο γεγονός ότι το κείμενο θίγει ανεπαρκώς το ζήτημα της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων και επικεντρώνεται στην επανεγκατάσταση των μεταναστών από τη στιγμή που έχουν ήδη φθάσει στην Ευρώπη. Υπενθυμίζεται δε, ότι η Ιταλία επικρίνει τους Ευρωπαίους εταίρους της ότι δεν την στήριξαν επαρκώς τη στιγμή που 700.000 μετανάστες έχουν φθάσει από το 2013 στις ακτές της.
Όλα δείχνουν, κατά συνέπεια, ότι μπόρεσαν να ξεπεραστούν τα εμπόδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Ιταλία στο να μην πάρει μέρος στην μίνι σύνοδο της Κυριακής, όπου οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Μάλτας, της Ισπανίας, της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, του Βελγίου και της Ολλανδίας έχουν προσκληθεί στις Βρυξέλλες από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για να επεξεργαστούν ευρωπαϊκές λύσεις ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης και 29ης Ιουνίου, όπου η μετανάστευση θα αποτελέσει ένα από τα κύρια θέματα.
Ωστόσο, καθώς ο σκοπός της έκτακτης συνάντησης δεν είναι να κατανεμηθούν πιο δίκαια οι πρόσφυγες μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, ώστε να ανακουφιστούν οι δύο βασικές χώρες πρώτης υποδοχής, η Ιταλία και η Ελλάδα, αλλά να συνεννοηθούν μεταξύ τους οι χώρες για το πώς θα επιστρέφουν συντεταγμένα πρόσφυγες η μία στην άλλη – με τελευταία κομμάτια του ντόμινο, όπως όλα δείχνουν και πάλι την Ιταλία και την Ελλάδα – η Αθήνα αναμένεται να ζητήσει ανταλλάγματα για το δυσανάλογο φορτίο που σηκώνει.
Ολα τα κράτη μέλη συμφωνούν ότι πρέπει να αναθεωρηθεί το Δουβλίνο ΙΙ, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της θητείας αυτής της Επιτροπής, δηλαδή τον Μάιο του 2019. Μέχρι τότε, όμως, δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη όλων των κρατών για το πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα, γι’ αυτό και ο στόχος της συνάντησης είναι να βρεθεί μια ενδιάμεση συμφωνία και να μη μείνει η Ευρώπη όμηρος της έλλειψης ολοκληρωμένης συμφωνίας αναθεώρησης του Δουβλίνου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Ζώνη Σένγκεν ισχύει ο κανονισμός του Δουβλίνου ΙΙΙ, με βάση τον οποίο οι αιτούντες άσυλο ήδη επιστρέφονται στις χώρες στις οποίες έχουν υποβάλει την αίτησή τους, οι οποίες συνήθως συμπίπτουν με τις χώρες πρώτης εισόδου στην Ε.Ε.
Ομως, κάθε περίπτωση εξετάζεται χωριστά, ως εκ τούτου όσοι τελικά επιστρέφονται π.χ. στην Ελλάδα με βάση τον κανονισμό του Δουβλίνου, έχουν περάσει πρώτα κάποιο χρονικό διάστημα στη Γερμανία. Δεν είναι σαφές με ποιον τρόπο οι ηγέτες σκοπεύουν να καταστήσουν τον μηχανισμό επιστροφών πιο «ευέλικτο».