«Θα καταστήσω απολύτως σαφές πόσο ισχυρά είναι τα συναισθήματά μας για αυτή την ιστορία», δήλωσε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Associated Press προτού συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του Νικολάι Πατρούσεφ. «Αυτή η ιστορία» δεν είναι άλλη από τον ενδεχόμενο ρόλο της Ρωσίας στις αμερικανικές εκλογές του 2016. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και μετά το τέλος της πολύωρης συνάντησης, όταν δήλωσε: «Κατέστησα σαφές ότι δεν θα ανεχθούμε νέα παρέμβαση στις εκλογές του 2018 (για το Κογκρέσο) και ότι θα λάβουμε όλα τα αναγκαία μέτρα για να εμποδίσουμε κάτι τέτοιο».
Θα έλεγε κανείς ότι ο Μπόλτον, με τη βοήθεια του Πατρούσεφ, έστησε ένα σκηνικό ψυχρότητας και έντασης (ξεχωριστές συνεντεύξεις, όχι κοινό ανακοινωθέν, επιμονή στο θέμα της ρωσικής ανάμειξης) για να καθησυχάσει τα στοιχεία των πολιτικών ελίτ και του βαθέος κράτους των ΗΠΑ που αντιδρούν σε κάθε υπόνοια προσέγγισης με τον Πούτιν. Η οδυνηρή εμπειρία από τις καταιγιστικές επιθέσεις που δέχθηκε ο Τραμπ μετά τη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι είχε άλλωστε διδάξει πολλά τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατάφερε να γίνει εύκολος στόχος όσων, για στρατηγικούς λόγους, εχθρεύονται την εξομάλυνση με τη Ρωσία. Το μοιραίο ολίσθημα ήταν ότι, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πούτιν, έδειξε να εμπιστεύεται περισσότερο τον ηγέτη μιας ανταγωνιστικής χώρας παρά τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες αναφορικά με τον ρόλο της Ρωσίας στις εκλογές του 2016. Ο Πούτιν, είχε πει τότε ο Τραμπ, διατύπωσε «ισχυρή και εντυπωσιακή άρνηση» των κατηγοριών, ο ίδιος δε αδυνατούσε να δει «τι λόγο θα είχε» η Ρωσία να επέμβει. Από την πλευρά του, ο Πούτιν είχε δηλώσει ευθαρσώς ότι ευχόταν τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές γιατί εκπροσωπούσε «την καλύτερη ελπίδα εξομάλυνσης» των σχέσεων με τη χώρα του.
Αντιδράσεις
Οι αντιδράσεις από την Ουάσιγκτον ήταν εκρηκτικές. Ο ισχυρής επιρροής Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον Μακέιν μίλησε για «μία από τις πιο επαίσχυντες εμφανίσεις προέδρων στην αμερικανική ιστορία», προσθέτοντας ότι Τραμπ και Πούτιν «έδιναν την εντύπωση ότι μιλούν από το ίδιο σενάριο». Σε παραπλήσιο μήκος κύματος κινήθηκαν πολλοί προβεβλημένοι παράγοντες και των δύο κομμάτων. Επιθετικότερος όλων, ο πρώην διευθυντής της CIA Τζον Μπρέναν έφθασε να χαρακτηρίσει «προδοτική» τη στάση του Αμερικανού προέδρου.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, η καταδίκη ενός στενού πρώην συνεργάτη του Τραμπ, του Πολ Μάναφορτ, και η ομολογία ενοχής ενός άλλου, του Μάικλ Κόεν, για κατηγορίες που ανέκυψαν στο πλαίσιο των ερευνών Μιούλερ, καθιστούν το ρωσικό άνοιγμα του Τραμπ άσκηση επικίνδυνης ισορροπίας πάνω σε λεπτό στρώμα πάγου.
Ενδεικτική είναι η χθεσινή δήλωση του Λάνι Ντέιβις, δικηγόρου του Κόεν (και πρώην συνηγόρου του Μπιλ Κλίντον στην πολύκροτη υπόθεση Λεβίνσκι), κατά την οποία ο πελάτης του αποφάσισε να ομολογήσει την ενοχή του και να στραφεί εναντίον του Τραμπ ακριβώς όταν παρακολουθούσε τη συνάντηση κορυφής του Ελσίνκι.
Βεβαίως, δικαιούται κανείς να αμφιβάλλει ζωηρά για την ειλικρίνεια αυτής της δήλωσης, όπως και για τις υπόλοιπες τοποθετήσεις του Κόεν, ενός ανθρώπου που έχει ομολογήσει ότι είναι απατεώνας και ότι εξαπάτησε κατά συρροήν τις Αρχές και τους πολίτες της χώρας του. Σε κάθε περίπτωση, η δήλωση του πολύπειρου Ντέιβις λειτουργεί ως πολιτική προειδοποίηση.
Η αποδυνάμωση του Τραμπ καθιστά εξαιρετικά αμφίβολη την τύχη των προσπαθειών εξομάλυνσης με τη Ρωσία. Αλλωστε, το πρακτικό αντίκρισμα του Ελσίνκι ήταν έως τώρα μηδενικό – μάλιστα, η Ουάσιγκτον επέβαλε και νέες, επώδυνες κυρώσεις στη Μόσχα. Ο Τραμπ είναι μόνο ένας από τους παράγοντες που διαμορφώνουν την αμερικανική εξωτερική πολιτική, ίσως όχι ο ισχυρότερος.