Η πόλη Ρούσε της Βουλγαρίας απέχει από τη Ρουμανία όσο το μήκος μιας γέφυρας του Δούναβη. Εύλογα, το τοπικό τηλεοπτικό κανάλι TVN επέλεξε να ξεκινήσει τη σεζόν προσκαλώντας στο στούντιο μέλη της διασυνοριακής ομάδας Βουλγάρων και Ρουμάνων δημοσιογράφων Rise και Bivol, που ερευνούν τη διασπάθιση ευρωπαϊκών κονδυλίων στις δύο χώρες. Παρά τον εκρηκτικό χαρακτήρα των αποκαλύψεων, το κανάλι ήταν το μοναδικό σε ολόκληρη τη Βουλγαρία που έπαιξε το θέμα. Λίγες ημέρες αργότερα, η 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα, η δημοσιογράφος που διηύθυνε και παρουσίασε την εκπομπή, βρέθηκε νεκρή.
«Η αντίφαση είναι η εξής: Από τη μία πλευρά, κυβέρνηση και επιχειρήσεις ασκούν πιέσεις στα μέσα ενημέρωσης και τους ιδιοκτήτες τους. Ο αριθμός των απαγορευμένων θεμάτων διαρκώς αυξάνεται. Ερευνητές δημοσιογράφοι βγαίνουν συστηματικά από τη μέση. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια έχουμε δει πολλές επιτυχημένες έρευνες. Οι περισσότερες δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα bivol.bg. H ομάδα μας είναι αποφασισμένη να δίνει βήμα στη δημοσιογραφική έρευνα και θα συνεχίσει να το κάνει», είπε η Μαρίνοβα στο κλείσιμο της εκπομπής της 30ής Σεπτεμβρίου.
Ο θάνατος της δημοσιογράφου και μέλους της διευθυντικής ομάδας του σταθμού, ενώ έκανε τζόγκινγκ πλάι στο ποτάμι στις 6 Οκτωβρίου, χαρακτηρίστηκε αμέσως από τις Αρχές της χώρας ως άσχετος με το περιεχόμενο της δουλειάς της.
Ο κατηγορούμενος
Ο 20χρονος στον οποίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες για τον βιασμό και την άγρια δολοφονία δεν έχει αναφέρει αν υλοποιούσε κάποιο συμβόλαιο θανάτου, ενώ ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ υποστηρίζει ότι οι σχετικές συζητήσεις προσβάλλουν τη φήμη της Βουλγαρίας ως «παραδείσου» για την ελευθερία του Τύπου (σ.σ. στη σχετική κατάταξη της διεθνούς ομοσπονδίας, η Βουλγαρία βρίσκεται στην όχι και τόσο κολακευτική 111η θέση). Αυτό που ανακάλυψαν, όμως, οι δημοσιογράφοι του Bivol και το οποίο η Μαρίνοβα είχε το θάρρος να προβάλει αξίζει να αναφερθεί ανεξαρτήτως των συνθηκών του θανάτου της. Εδώ και χρόνια θρυλείται στη Βουλγαρία ότι ευρωπαϊκά κονδύλια που προορίζονται για τη χώρα καταλήγουν στις τσέπες μεσαζόντων, οι οποίοι προσφέρουν υποτυπώδεις υπηρεσίες συμβούλων ή κατασκευάζουν έργα χαμηλής ποιότητας και καρπώνονται τη διαφορά. Πριν από λίγους μήνες, άγνωστη πηγή παρέδωσε στην ομάδα του Bivol αρχείο που φέρεται να περιέχει τα δεύτερα, μυστικά βιβλία του GΡroup, εταιρείας συμβούλων που συνδέεται με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Οι δημοσιογράφοι υποστηρίζουν ότι τα αρχεία αποτυπώνουν την παράλληλη τιμολόγηση, ακόμη και το ύψος της εκάστοτε «μίζας» που χρειάστηκε για να μην αποκαλυφθούν οι κακοτεχνίες σε δεκάδες υλοποιημένα έργα, συνολικής αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Οταν το Bivol δημοσίευσε τα στοιχεία αυτά, στα μέσα Σεπτεμβρίου, μεγάλοι σάκοι με έγγραφα βρέθηκαν να καίγονται σε ένα χωράφι δυτικά της Σόφιας, ενώ οι δημοσιογράφοι Ντίμιταρ Στογιάνοφ του Bivol και Ατίλα Μπίρο του Rise, που έσπευσαν στην περιοχή προσπαθώντας να διασώσουν κάποια από αυτά, συνελήφθησαν. Τη Δευτέρα 8 Οκτωβρίου, δύο ημέρες μετά την δολοφονία της Μαρίνοβα, με τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα στην υπόθεση, οι Αρχές αντέδρασαν για πρώτη φορά στις αποκαλύψεις «παγώνοντας» τα περιουσιακά στοιχεία του GPgroup.