Εντονες αντιδράσεις από το στρατόπεδο των Δημοκρατικών προκάλεσε η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να απαλλάξει από τα καθήκοντά του τον υπουργό Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς την επομένη των ενδιάμεσων εκλογών για το Κογκρέσο. Ηγετικοί παράγοντες του κόμματος που θα ελέγχει, από την 1η Ιανουαρίου του 2019, τη Βουλή των Αντιπροσώπων διαβλέπουν πρόθεση του Αμερικανού προέδρου να βραχυκυκλώσει την έρευνα του ειδικού ανακριτή Ρόμπερτ Μιούλερ για τις κατηγορίες περί αθέμιτης σύμπραξης του επιτελείου Τραμπ με τη Μόσχα πριν από τις εκλογές του 2016.
Για «κραυγαλέα προσπάθεια» υπονόμευσης της έρευνας Μιούλερ έκανε λόγο η επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι. Τη θέση της αυτή τη στήριξε όχι τόσο στην ευρέως αναμενόμενη αποπομπή του Σέσιονς, όσο στην επιλογή του προσωπάρχη του Μάθιου Γουίτακερ για το αξίωμα του υπηρεσιακού υπουργού Δικαιοσύνης, μέχρις ότου ο Αμερικανός πρόεδρος καταλήξει στην οριστική επιλογή του για τη νευραλγική αυτή θέση. Ο Γουίτακερ είχε δηλώσει δημοσίως ότι η έρευνα του πρώην διοικητή του FBI «έχει παρατραβήξει», μάλιστα πρότεινε να περιοριστεί η χρηματοδότησή της από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Στο ίδιο μήκος κύματος με την Πελόσι, ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στην Επιτροπή Δικαιοσύνης της Βουλής Τζέρι Νάντλερ απαίτησε από τον Λευκό Οίκο «να δώσει αμέσως απαντήσεις» στα ερωτήματα γιατί απολύθηκε ο Σέσιονς και τι σημαίνει η απόλυσή του για την έρευνα Μιούλερ. Οι ανησυχίες διαχέονται και σε ορισμένα στελέχη των Ρεπουμπλικανών, που συχνά ασκούν κριτική στον Ντόναλντ Τραμπ. Ο προεδρικός υποψήφιος του κόμματος το 2012 Μιτ Ρόμνεϊ, ο οποίος επανήλθε στο πολιτικό προσκήνιο καθώς κατάφερε να εκλεγεί, την Τρίτη, γερουσιαστής στην πολιτεία της Γιούτα, τόνισε ότι η έρευνα για το ρωσικό ζήτημα πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα μετά την ανάθεση του υπουργείου στον Γουίτακερ.
Ο Λευκός Οίκος αρνείται ότι η αλλαγή στην ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης σχετίζεται με την επίμαχη έρευνα. Ο δικηγόρος του Αμερικανού προέδρου, Ρούντολφ Τζουλιάνι, απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο, υποστηρίζοντας ότι επελέγη η προσωρινή λύση του υπηρεσιακού υπουργού γιατί δεν απαιτεί τη βασανιστική διαδικασία της επικύρωσης από τη Γερουσία, όπου ο συσχετισμός είναι οριακός (51 Ρεπουμπλικανοί – 49 Δημοκρατικοί). Από την Πρωτοχρονιά και μετά, δηλαδή αφού αναλάβει τα καθήκοντά του το νέο Κογκρέσο, οι Ρεπουμπλικανοί θα έχουν κατά τι διευρυμένη πλειοψηφία στο σώμα.
Γερουσιαστής Αλαμπάμα από το 1997 μέχρι το 2017, ο Σέσιονς ήταν ένας από τους πρώτους προβεβλημένους παράγοντες των Ρεπουμπλικανών που υποστήριξαν την προεδρική υποψηφιότητα του Ντόναλντ Τραμπ και ανταμείφθηκε γι’ αυτό με το υπουργείο Δικαιοσύνης. Κατάφερε όμως να προκαλέσει την οργή του πολιτικού του προϊσταμένου ήδη τον Μάρτιο του 2017, δύο μήνες μετά την εγκατάσταση του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ο Σέσιονς αυτοεξαιρέθηκε για λόγους ευαισθησίας από την επίβλεψη της έρευνας Μιούλερ και την ανέθεσε στον αναπληρωτή υπουργό Ροντ Ρόζενσταϊν, καθώς μέσα ενημέρωσης είχαν δημοσιεύσει ρεπορτάζ για συνάντησή του με τον Ρώσο πρεσβευτή κατά την προεκλογική περίοδο. Ο Τραμπ εξεμάνη, καταλογίζοντας στον Σέσιονς ότι λόγω δειλίας αποφεύγει να τον υπερασπιστεί. Στο μεταξύ, ο Ρόζενσταϊν ανέθεσε καθήκοντα ειδικού ανακριτή στον Μιούλερ, ο οποίος απέσπασε ομολογίες ενοχής για σειρά αδικημάτων από τον Πολ Μάναφορτ, πρώην διευθυντή της προεκλογικής εκστρατείας Τραμπ, και από τον Μάικ Φλιν, ο οποίος διετέλεσε για ένα διάστημα σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Αμερικανού προέδρου.
Προκειμένου να θωρακίσουν νομοθετικά την έρευνα Μιούλερ, δύο Δημοκρατικοί γερουσιαστές προωθούν σχετικό νομοσχέδιο, παρότι είναι αμφίβολο αν βρουν υποστήριξη από Ρεπουμπλικανούς συναδέλφους τους. Στο Κρεμλίνο, ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η έρευνα Μιούλερ είναι «πονοκέφαλος» για τους Αμερικανούς πολιτικούς, αλλά δεν αφορά τη Μόσχα.
Διαδηλώσεις εναντίον της απόφασης
Πάνω από 900 διαδηλώσεις είχαν προγραμματιστεί χθες το απόγευμα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη των ΗΠΑ, ως άμεση αντίδραση στην απόφαση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ να ελέγξει πολιτικά την έρευνα που τον αφορά. Ειδικοί προειδοποίησαν τον νέο προσωρινό υπουργό Δικαιοσύνης Μάθιου Γουίτακερ ότι αν παρεμποδίσει την έρευνα του ανεξάρτητου εισαγγελέα Μιούλερ θα είναι υπόλογος για το σοβαρό αδίκημα της παρακώλυσης δικαιοσύνης, ενώ η επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία κάλεσε τον Γουίτακερ να εμφανιστεί ενώπιον του σώματος και να παράσχει το ταχύτερο δυνατόν διαβεβαιώσεις ότι δεν θα παρέμβει στο έργο της δικαιοσύνης.
«Ο Τραμπ θεωρούσε ότι αν περιμένει να κλείσουν οι κάλπες, δεν θα έχουμε φωνή. Εκανε λάθος», είπε στην ιστοσελίδα CommonDreams ο επικεφαλής της οργάνωσης Public Citizen, που συνδιοργανώνει τις διαδηλώσεις. «Παραβίασε μια κόκκινη γραμμή. Πρόκειται για επίθεση στο κράτος δικαίου», υποστήριξε η Αν Γκάλαντ της οργάνωσης MoveOn.org. Οι οργανώσεις είχαν προετοιμαστεί από καιρό να απαντήσουν στην τολμηρή κίνηση του Αμερικανού προέδρου, υιοθετώντας το σλόγκαν «κανείς υπεράνω του νόμου». Το γεγονός ότι ο Τραμπ περίμενε να περάσουν πρώτα οι ενδιάμεσες εκλογές δεν απέτρεψε τις διαδηλώσεις, αλλά απέτρεψε τις διαρροές Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων, στους κόλπους των οποίων ο αποπεμφθείς υπουργός Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς παραμένει πολύ δημοφιλής.
Ενώ ο Σέσιονς ξεκαθάριζε ότι δεν θα παρέμβει στην έρευνα, ο Γουίτακερ δήλωνε στο CNN: «Θα μπορούσα να φανταστώ μια αντικατάσταση του Τζεφ Σέσιονς από έναν υπουργό Δικαιοσύνης που δεν θα απολύσει τον ειδικό εισαγγελέα Μιούλερ, αλλά θα του περικόψει τόσο δραστικά τη χρηματοδότηση ώστε οι έρευνές του να μείνουν στάσιμες».
«Κόκκινη γραμμή»
Ο Γουίτακερ έχει επίσης προκαταβολικά χαρακτηρίσει «κόκκινη γραμμή» των ερευνών του Μιούλερ ενδεχόμενη απόφασή του να ερευνήσει τα οικονομικά του ομίλου Τραμπ. Πράγματι, πριν από λίγους μήνες ο Μιούλερ ζήτησε έγγραφα από τον όμιλο Τραμπ, καθώς οι έρευνες σχετικά με την προεκλογική συνεργασία του Τραμπ με τη Ρωσία επεκτάθηκαν σε ενδεχόμενες σχέσεις οικονομικής εξάρτησης του ομίλου Τραμπ από ρωσικό χρήμα.