Λίγο αφότου έγινε ηγέτης της Κίνας, ο Σι Τζινπίνγκ έκανε ένα προσκύνημα προκειμένου να καταθέσει στεφάνι στο μεγάλο μπρούντζινο μνημείο προς τιμήν ενός από τους προκατόχους του, του ανθρώπου που ξεκίνησε τη νέα εποχή της καπιταλιστικής ευδαιμονίας πριν από σαράντα χρόνια, του Ντενγκ Ξιαοπίνγκ. Η χειρονομία του Σι δεν προκάλεσε εντύπωση. Ο Ντενγκ είναι μόλις δεύτερος μετά τον Μάο στο πάνθεον των ιδρυτών της κομμουνιστικής Κίνας και η επιρροή του συνεχίστηκε για πολύ μετά τον θάνατό του, το 1997. Ολοι οι Κινέζοι ηγέτες προσπάθησαν να παρουσιαστούν σαν διάδοχοι του Ντενγκ. Ωστόσο ο Σι φαίνεται τώρα να ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση. Ενας μεγάλος πίνακας της επίσκεψής του στο μνημείο εκτίθεται στα μουσεία όλης της Κίνας πριν από την επέτειο, τον Δεκέμβριο, της συνάντησης της κομμουνιστικής ηγεσίας, που ο Ντενγκ χρησιμοποίησε για να εκκινήσει «τη μεταρρύθμιση και το άνοιγμα» της χώρας.
Μεταβολή προπαγάνδας
Πρόκειται για το τελευταίο παράδειγμα αυτού που οι παρατηρητές βλέπουν ως συντονισμένη προσπάθεια να ενισχυθεί ο ρόλος του Σι στην επίσημη ιστορία του κόμματος, εις βάρος του Ντενγκ, μια μεταβολή της προπαγάνδας που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την κινεζική πολιτική.
Ωστόσο ο Σι δεν προσπάθησε να σβήσει τον Ντενγκ εντελώς. Ταξίδεψε στη νότια Κίνα, τον περασμένο μήνα, σε μια επίσκεψη με σαφείς αναφορές στη διάσημη περιοδεία του Ντενγκ το 1992 στην περιοχή. Η θέση του Ντενγκ, όμως, είχε αποδυναμωθεί καθώς ο Σι ενίσχυσε τη δική του εικόνα με μια χορογραφημένη εκστρατεία των πολυμέσων, που οι επικριτές του θεώρησαν ως επιστροφή στη λατρεία της προσωπικότητας του Μάο. «Ο Σι δεν χαίρεται να ενεργεί στη σκιά του Ντενγκ», λέει ο Τζούλιαν Γκέγουιρτς, ακαδημαϊκός στο Κέντρο Γουέδερχεντ – Διεθνών Θεμάτων του Χάρβαρντ, προσθέτοντας ότι ο Σι επιθυμούσε «να καθιερώσει ένα διακριτό πολιτικό σύστημα που θα έχει τον ίδιο στο επίκεντρο». Ο Γκέγουιρτς παρατηρεί ότι οι προκάτοχοι του Σι, ο Ζιανγκ Ζεμίν και ο Χου Ζιντάο, όφειλαν τις θέσεις τους και την πολιτική τους νομιμότητα στον Ντενγκ. Ο Σι, αντιθέτως, απέκτησε εθνική ισχύ μόνο μετά τον θάνατο του Ντενγκ και είναι ο πρώτος Κινέζος ηγέτης που ανέλαβε την εξουσία χωρίς να έχει αναρριχηθεί, με τη βοήθεια του Ντενγκ, στα ύπατα αξιώματα του κόμματος. Ωστόσο, η φήμη του Ντενγκ αποτελεί ένα ιστορικό μέτρο έναντι του οποίου ο Σι θα μετρηθεί, αλλά και μία πηγή παράδοσης που άλλοι στο κόμμα μπορεί να χρησιμοποιήσουν προκειμένου να περιορίσουν τις επιλογές του.
Κατά πολλούς τρόπους, ο Σι προτίμησε πολιτικές που ξεφεύγουν από την ατζέντα του Ντενγκ. Επέλεξε πιο αποφασιστική εξωτερική πολιτική, που προκαλεί ανοικτά τις ΗΠΑ, εργάστηκε για να περιορίσει τη δυτική επιρροή στην κινεζική κοινωνία και προσπάθησε να προστατεύσει τις κινεζικές εταιρείες από τον ξένο ανταγωνισμό.
Επίσης αφαίρεσε τα όρια της θητείας από την προεδρία, κάνοντας πολλούς Κινέζους να επαναλάβουν την προειδοποίηση του Ντενγκ από το 1980, πως η «ισόβια θητεία» μπορεί να διαφθείρει τους κομματικούς ηγέτες. Ο Σι έχει εδραιώσει τη θέση του ως ανώτατος ηγέτης της Κίνας και μοιάζει να μην έχει σημαντικό πολιτικό αντίπαλο. Μετά ένα καλοκαίρι δυσμένειας για τους εμπορικούς πολέμους με τις ΗΠΑ, ο Σι ενίσχυσε τη θέση του πάνω στο πολιτικό σύστημα.
Η επερχόμενη επέτειος των μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με τον Ντενγκ παραμένει απατηλή για τον Σι, επειδή η κατεύθυνση της χώρας υπό την ηγεσία του εξακολουθεί να αντλεί δυσάρεστες συγκρίσεις με την προσέγγιση του Ντενγκ «κρύψτε τη δύναμή σας, κρύψτε τον χρόνο σας», τουλάχιστον σε κάποιους φιλελεύθερους αναλυτές και αξιωματούχους.