«Μετακίνηση» του Μαξίμου από την ψήφο εμπιστοσύνης, που μέχρι πρότινος εθεωρείτο δεδομένο ότι θα ζητηθεί, στην ψήφο ανοχής καταγράφηκε χθες διά στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου. Συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος σε ραδιοφωνική του συνέντευξη (News24/7), ερωτηθείς τι θα πράξει η κυβέρνηση μετά τη δεδομένη αποχώρηση του κ. Πάνου Καμμένου λόγω Πρεσπών, σημείωσε πως «δεν εξετάζουμε κανένα ενδεχόμενο πρότασης ψήφου εμπιστοσύνης», συμπληρώνοντας πως «δεν προκύπτει ότι θα υπάρξει κατά κανέναν τρόπο απώλεια της εμπιστοσύνης της Βουλής», αφού «ο κ. Καμμένος έχει δηλώσει σαφώς ότι θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση, όμως δεν θα στηρίξει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης». Αναλύοντας, δε, το σκεπτικό της απόφασης για ψήφο ανοχής, ο κ. Τζανακόπουλος έφερε ως παράδειγμα το τι συμβαίνει σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, όπως στην Ισπανία και την Πορτογαλία.
Τι σημαίνει, όμως, η ψήφος ανοχής; Βάσει του άρθρου 84 παρ. 6, μπορεί να σταθεί μία κυβέρνηση ακόμα και με 120 βουλευτές, δηλαδή το μίνιμουμ των 2/5 των μελών της Βουλής, με την αυστηρή προϋπόθεση ότι οι 120 θα αποτελούν την πλειοψηφία επί των παρόντων βουλευτών. Δηλαδή σε απόλυτη αριθμητική να είναι παρόντες το ανώτατο 239 βουλευτές και να απουσιάζουν τουλάχιστον 60, που θα έχουν δηλώσει μάλιστα εκ των προτέρων την απόφασή τους να απόσχουν από την ψηφοφορία. Τα παραπάνω εξασφαλίζουν συνταγματικά την παράταση του βίου της κυβέρνησης.
Επειδή ωστόσο το θέμα της ψήφου ανοχής έχει βρεθεί και κατά το παρελθόν στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, μπορεί μια κυβέρνηση με αυτόν τον τρόπο να είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, δεν παύει ωστόσο να έχει πολιτικά μειονεκτήματα. Το κυριότερο είναι πως μια κυβέρνηση που στέκεται με «ανοχή», υστερεί σε νομιμοποίηση, ρευστοποιεί το πολιτικό σκηνικό, καθώς εκτός των άλλων είναι ιδιαίτερα αδύναμη και εξαρτώμενη από την οποιαδήποτε αλλαγή στάσης των όσων απουσίαζαν από την ψηφοφορία. Ως εκ τούτου, έμπειροι συνταγματολόγοι αναφέρουν στην «Κ» πως μία τέτοια κυβέρνηση δεν μπορεί να σταθεί για πολύ καιρό.
Αυτό ωστόσο στην παρούσα φάση δεν φαίνεται να πειράζει την κυβέρνηση, η οποία έχει ως πρώτο στόχο την παράταση του βίου της, έστω και για λίγους μήνες ακόμα, για δύο βασικούς λόγους, που έχουν να κάνουν με την εμπέδωση μίας «νέας» πολιτικής πραγματικότητας: Πρώτον, η αποδέσμευση από τον Πάνο Καμμένο είναι για πολλούς στον ΣΥΡΙΖΑ «επιτακτική ανάγκη», καθώς πηγαίνοντας προς τις κάλπες, η κυβέρνηση πρέπει να αποκτήσει πιο «καθαρό προοδευτικό στίγμα» χωρίς «το βαρίδι των ΑΝΕΛ». Στην προοπτική αυτή αναφέρθηκε σε συνέντευξή του (στο Κόκκινο 105,5) ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Π. Σκουρλέτης, που μίλησε για «νέα δεδομένα, ένα καινούργιο έδαφος πάνω στο οποίο θα αναπτυχθούν και νέες συγκλίσεις». Αυτό το στίγμα, που θα εμπεδωθεί με έναν ανασχηματισμό που δεν θα έχει πλέον εντός κυβέρνησης έπειτα από 3,5 χρόνια τον Πάνο Καμμένο, θέλει χρόνο για να περάσει στην κοινή γνώμη, καθώς η ρητορική που θα χρησιμοποιηθεί είναι πως μαζί με το τέλος των μνημονίων τελείωσε και η «ειδικών αναγκών» συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ. Ιδιο σκεπτικό και για τα θετικά μέτρα που θα τελειώσουν αρχές Φεβρουαρίου, τα οποία πρέπει να περάσει χρόνος για να γίνουν αντιληπτά από τις κοινωνικές ομάδες που αφορούν. Οι δύο παραπάνω πολιτικοί λόγοι είναι κομβικής σημασίας για τον σχεδιασμό του Μαξίμου, και ως εκ τούτου στη ζυγαριά προτιμούν την παράταση του βίου της κυβέρνησης, ακόμα και με ψήφο ανοχής, από τις κάλπες το αμέσως επόμενο διάστημα.
Περί ανασχηματισμού
Οσον αφορά πάντως τον ανασχηματισμό, ο κ. Τζανακόπουλος σημείωσε πως δεν βλέπει την πιθανότητα ενός νέου κυβερνητικού σχήματος, λίγους μήνες μετά τον προηγούμενο. Αντίθετα, ο κ. Παπαδημούλης, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Open, αναφέρθηκε σε επικείμενες αλλαγές μετά την αποχώρηση των ΑΝΕΛ. Τέλος, όσον αφορά την ένταξη των Σκοπίων στη Συμμαχία, τόσο ο ευρωβουλευτής όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εκτίμησαν πως το πρωτόκολλο εισόδου της ΠΓΔΜ με το νέο της όνομα στο ΝΑΤΟ δεν θα αργήσει και σίγουρα δεν θα μετατεθεί για μετά τις εκλογές.