Τα Σκόπια γνωστοποίησαν ότι μία εβδομάδα μετά την κύρωση του πρωτοκόλλου εισδοχής τους στο ΝΑΤΟ, θα ξεκινήσει η διαδικασία αλλαγής ονομάτων στις πινακίδες στα σύνορα, στο αεροδρόμιο, στα δημόσια κτίρια γενικότερα. Και ταυτόχρονα θα υιοθετηθεί στον δημόσιο λόγο, πρωτίστως στις κυβερνητικές ανακοινώσεις και δηλώσεις, η νέα επίσημη ονομασία, Βόρεια Μακεδονία δηλαδή. Δεν πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες ότι από την επομένη, πολιτική ηγεσία και πολίτες της γειτονικής χώρας θα σπεύσουν να χρησιμοποιούν το νέο όνομα και θα αυτοπροσδιορίζονται ως προς την ταυτότητα και τη γλώσσα τους με αστερίσκους.
Καμία συμφωνία δεν είναι ικανή να ξεριζώσει από την ψυχή τους αυτό που αισθάνονται ότι είναι και θα χρειαστεί να περάσουν γενεές, για να εμπεδώσουν οι άνθρωποι, πίσω από τα σύνορά μας, τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώθηκε μετά τις Πρέσπες. Οπως δεν θα είναι καθόλου εύκολο και από την εδώ πλευρά –για μεγάλη μερίδα της κοινωνίας– να συμφιλιωθεί με την ιδέα της «εθνικής ήττας», κατ’ άλλους «προδοσίας», όπως εκλαμβάνεται ο συμβιβασμός. Ο οποίος ίσως θα ήταν λιγότερο επώδυνος εάν η κυβέρνηση ξεκινώντας τη διαπραγμάτευση δεν μετέδιδε κλίμα περιπάτου, ότι, δηλαδή, πάμε να τους τα πάρουμε όλα και είχε εξασφαλίσει μια μίνιμουμ συναίνεση στο εσωτερικό. Ολα αυτά, όμως, είναι πλέον ιστορία. Τόσο ο Ζόραν Ζάεφ όσο και ο Αλέξης Τσίπρας θα κριθούν από τους ιστορικούς του μέλλοντος και από τους πολίτες που θα τους επιδοκιμάσουν ή θα τους αποδοκιμάσουν στην κάλπη. Με ή χωρίς Νομπέλ Ειρήνης, που μακάρι να το πάρουν, αλλά τότε τι θα πρέπει να δοθεί στον Θάτσι και στον Βούτσιτς εάν κλείσουν, όπως όλα δείχνουν, την πνιγμένη στο αίμα και στο μίσος ιστορική διένεξη του Κοσόβου;
Οι άνθρωποι πάντως, από εκεί και από εδώ, θα είναι και τώρα και στο μέλλον «καταδικασμένοι» να συνυπάρχουν αρμονικά, να επικοινωνούν και να συνεργάζονται, όπως, παρά τα κατά καιρούς προβλήματα, γίνεται αιώνες τώρα. Ο διχασμός που παρατηρήθηκε με αφορμή τη διαπραγμάτευση, στις κοινωνίες (εσωτερικά), δεν πρέπει να δηλητηριάσει τις σχέσεις των δύο λαών, να γίνει μίσος.
Με το να τους σταματάμε στα σύνορα και να τους υποχρεώνουμε –όπως γινόταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90– να δηλώνουν ότι δεν πρέπει να συνεχίσουν να αυτοαποκαλούνται Μακεδόνες αλλά Σκοπιανοί, κανένα πρόβλημα δεν λύνουμε. Απεναντίας, πολλά θα έχουμε να χάσουμε ως προς τη διεθνή εικόνα μας, και, κυρίως, στην οικονομία μας.