Οι πιο σημαντικοί φίλοι της Δύσης στις αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής, ο Φαχντ της Σαουδικής Αραβίας, ο Αμπντουλά της Ιορδανίας, ο Μουμπάρακ της Αιγύπτου και ο Αραφάτ της PLO, είναι προφανώς το πιο ευάλωτο πολιτικό κουαρτέτο.
Μολονότι η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία, η Αίγυπτος και η Παλαιστινιακή Αρχή έχουν πολλά κοινά προβλήματα, το πιθανότερο είναι ότι η Σαουδική Αραβία θα αποτελέσει το επόμενο πεδίο αντιπαράθεσης και αντιπαλότητας. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι τυχαία. Ο 79χρονος βασιλιάς Φαχντ, φθίνει και ο θάνατος του θ’ ανοίξει το δρόμο, αλλά και θα πυροδοτήσει τη διαμάχη για τη διαδοχή του βασιλείου, σε μια, όμως, πολύ κακή οικονομική συγκυρία, αλλά και άνοδο της ισλαμικής αντιπολίτευσης.
Η διαμάχη για τη διαδοχή του βασιλιά Φαχντ δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε συμμαχία ανάμεσα στους μουσουλμάνους φονταμενταλιστές και το στρατό εναντίον της βασιλικής οικογένειας και των υποστηρικτών της. Πράγματι, λοιπόν, αυτή η περίοδος είναι ίσως η πλέον ακατάλληλη για τον Βασιλικό Οίκο να ενισχύσει τις σχέσεις του με τη Δύση εναντίον των μουσουλμάνων.
Στην Ιορδανία, τα πράγματα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν το ίδιο εύθραυστα. Ο βασιλιάς Αμπντουλά αντιμετωπίζει προβλήματα. Περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ιορδανίας είναι Παλαιστίνιοι και διάκεινται ευμενώς απέναντι σε οποιαδήποτε αντι-αμερικανική εκδήλωση, για τον απλούστατο λόγο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν το Ισραήλ. Ο βασιλιάς Αμπντουλά έχει ταχθεί υπέρ της ανάληψης δράσης εναντίον του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Προς το παρόν, η αντιπολίτευση στην Ιορδανία είναι ανοργάνωτη. Ωστόσο υπάρχει ισχυρή ισλαμική αντιπολίτευση, η οποία ελέγχει το ένα τέταρτο των εδρών στο ιορδανικό κοινοβούλιο.
Στην Αίγυπτο, η οικονομική κατάσταση είναι πολύ πιο τραγική από εκείνη στη Σαουδική Αραβία και την Ιορδανία. Το πλήγμα που υπέστη ο τουρισμός αμέσως μετά το τρομοκρατικό κτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου είναι σοβαρό, αν ληφθεί υπόψη ότι περιορίστηκε και η διέλευση τάνκερ από το Σουέζ. Μέχρι πρόσφατα, το μόνο σοβαρό πρόβλημα ήταν η προσήλωση της αντιπολίτευσης στον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Ωστόσο σήμερα το κλίμα είναι διαφορετικό. Στους δυσαρεστημένους προσετέθη και ο Τύπος, αλλά και η αστική τάξη, η οποία κατηγόρησε τον Μουμπάρακ ότι δεν διέθεσε κονδύλια για τη λύση των σοβαρών εσωτερικών προβλημάτων της χώρας.
Δύσκολα για τον Αραφάτ
Σε δυσχερή θέση βρίσκεται και ο Γιάσερ Αραφάτ. Η ισλαμική αντιπολίτευση έχει πρόσβαση σε όπλα και θα ήθελε να διεξάγει αντάρτικο ταυτόχρονα εναντίον του Αραφάτ και του Ισραήλ. Παράλληλα ο ηγέτης της PLO απέτυχε να ικανοποιήσει τα οράματα των Παλαιστινίων, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να στρέφονται προς τη Χαμάς.
Οι απειλές για το κουαρτέτο των αραβικών χωρών στη Μέση Ανατολή είναι πραγματικές. Αυτό που κάνει την παρούσα κατάσταση χειρότερη από ποτέ είναι η εμμονή της Αμερικής να εμπλέξει Αραβες ηγέτες στο συνασπισμό κατά των μουσουλμάνων. Η δημοτικότητα, ωστόσο, των Αράβων ηγετών είναι τόσο χαμηλή ώστε η παραμικρή πρωτοβουλία τους σε βάρος του Μπιν Λάντεν θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και η καταστροφή θα είναι ζήτημα χρόνου.
Η Σαουδική Αραβία προειδοποιεί
Αυστηρή προειδοποίηση προς οπαδούς και συμπαθούντες του Οσάμα Μπιν Λάντεν απηύθυνε χθες ο υπουργός Εσωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπας Ναγέφ Μπιν Αμπντούλ Αζίζ, λέγοντας ότι δεν είναι αποδεκτοί από τη μουσουλμανική κοινωνία και θα έπρεπε να «αποσπαστούν» από το σώμα της. «Ορισμένα όργανα του σώματος μπορεί να ασθενήσουν, αλλά τότε το άρρωστο όργανο ακρωτηριάζεται» ήταν η ακριβής δήλωση του πρίγκιπα, την οποία ακολούθησαν οι συλλήψεις εκατό «Αφγανών Αράβων», όπως αποκαλούνται εκείνοι που συμμετείχαν στον ιερό πόλεμο εναντίον των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του ’80.
Εν τω μεταξύ, στη Νέα Υόρκη, καταδικάστηκαν χθες σε ισόβια δεσμά, τρεις οπαδοί του Οσάμα Μπιν Λάντεν για τη συμμετοχή τους στις βομβιστικές επιθέσεις εναντίον δύο αμερικανικών πρεσβειών, στην Ανατολική Αφρική το 1998.