H τροφή, φυσικά, είναι αναγκαία για καλή υγεία. Αλλά μήπως είναι κάτι περισσότερο απ’ αυτό; Μπορεί άραγε η λήψη ενδεδειγμένων τροφών σε ενδεδειγμένους συνδυασμούς να προλάβει ασθένειες; Τα τελευταία λίγα χρόνια, η έρευνα στο θέμα αυτό έχει επεκταθεί πολύ. Οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να πιστοποιούν εκατοντάδες -ίσως χιλιάδες- φυσικών χημικών ουσιών σε τρόφιμα οι οποίες φαίνεται ότι έχουν ικανότητες πρόληψης. Αυτές δεν είναι μόνο οι βιταμίνες και τα ανόργανα άλατα, αλλά ένα ολόκληρο μπουκέτο ουσιών με παράξενα ονόματα – ξεκινώντας με τα πιο πρόσφατα διατροφικά αστέρια τις φωτοχημικές ουσίες.
Στο κείμενο που ακολουθεί διαμορφώσαμε ένα κατάλογο αγοράς 10 τροφίμων, τα οποία θα μπορούν να μας δώσουν διατροφικό σφρίγος. H σκελίδα σκόρδου στο ψυγείο σας; Το βάζο ξηρών καρπών στο κελάρι σας; Εάν χρησιμοποιηθούν σωστά είναι πιθανό να έχουν την ικανότητα να προλαμβάνουν διαφόρων ειδών σοβαρές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, του διαβήτη και ακόμα του καρκίνου. Ισως δεν θα ξαναδείτε την τομάτα με τον ίδιο τρόπο. (΄H όπως καταλήγει, μια πατάτα).
Μια προειδοποίηση: Μπορείτε να βρείτε πολλές από αυτές τις ουσίες σε διατροφικά συμπληρώματα, αλλά ίσως δεν θα είναι ωφέλιμες. «Οι τροφές είναι πολύπλοκες», λέει η Τζόαν Μάνσον επικεφαλής προληπτικής ιατρικής στο νοσοκομείο Μπρίγκαμ γυναικών του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
«Ισως είναι ο συνδυασμός αντιοξειδωτικών, φωτοχημικών ουσιών και φυτικών ινών που λειτουργούν σε συνεργασία μεταξύ τους και προσφέρουν οφέλη στην υγεία των ατόμων».
Ευτυχώς η Φύση μάς έχει προσφέρει ένα κανόνα διάκρισης ωφέλιμων συστατικών. Πολλές από τις χημικές ουσίες, που κάνουν μερικά τρόφιμα ωφέλιμα για μας, είναι έγχρωμες και προσδίδουν σ’ αυτά χρωματισμούς. Αυτές δίνουν τα χρώματα στα διάφορα είδη μούρων, το πράσινο χρώμα στο σπανάκι, το πορτοκαλί στα καρότα. Για βέλτιστη υγεία οι επιστήμονες λένε, τρώτε τροφές με χρώματα του ουράνιου τόξου. Το πιάτο σας πρέπει να μοιάζει σαν κουτί με κραγιόνια.
Ντομάτες
Μερικές μελέτες απέδωσαν σε τροφές με μαγειρεμένες ντομάτες, όπως κέτσαπ, σούπες, σάλτσες τη μείωση του κινδύνου του καρκίνου του προστάτη και καρκίνου του γαστρεντερικού συστήματος. Οι ντομάτες περιέχουν λυκοπένιο, πιθανώς το ισχυρότερο αντιοξειδωτικό από τα καροτίνια, τις ουσίες που προσδίδουν στα φρούτα το πορτοκαλί χρώμα. Το λυκοπένιο παγιδεύει ελεύθερες ρίζες περισσότερο αποτελεσματικά από άλλα καροτίνια και από το βήτα-καροτίνιο. Απελευθερώνεται εύκολα από τις ντομάτες με μαγείρεμα και απορροφάται ευκολότερα με προσθήκη μικρής ποσότητας ελαιολάδου ή και άλλων ελαίων. Εάν προτιμάτε τις ντομάτες αμαγείρευτες, είναι επίσης ωφέλιμες, διότι προσφέρουν βιταμίνη C.
Σπανάκι
Το σπανάκι είναι φορτωμένο με σίδηρο και άλατα φυλλικού οξέος, μία βιταμίνη B, η οποία θεωρείται πολύ σημαντική και προστίθεται στο ψωμί ρουτινοειδώς. Τα φυλλικά άλατα όχι μόνο προλαμβάνουν ελαττώματα ανάπτυξης του νευρικού σωλήνα στα μωρά, αλλά ελαττώνουν επίσης την περιεκτικότητα του αίματος σε ομοκυστεΐνη, ενός αμινοξέος, το οποίο ερεθίζει τα αιμοφόρα αγγεία και συμβάλλει στην πρόκληση καρδιακής πάθησης. Επίσης είναι εντυπωσιακό ότι το σπανάκι περιέχει δύο φυτοχημικές ουσίες, τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη που προλαμβάνουν την κηλιδώδη αλλοίωση, σημαντική αιτία απώλειας της όρασης. Μια κούπα σπανάκι αποδίδει μόνο 41 θερμίδες και περιέχει μηδενική ποσότητα λίπους και επομένως δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Εάν δεν σας αρέσει το σπανάκι, μπορείτε να διαλέξετε άλλα σκουρόχρωμα πράσινα λαχανικά.
Κόκκινο κρασί
Πώς είναι δυνατόν οι Γάλλοι να τρώνε πολλά τυριά και πολύ κρέμα γάλακτος και να παθαίνουν λιγότερες καρδιακές παθήσεις από τους Αμερικανούς; H απάντηση στο γαλλικό παράδοξο, όπως λένε οι διατροφολόγοι, είναι το γαλλικό κρασί. Οι φλοιοί των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή κόκκινων κρασιών περιέχουν αντιοξειδωτικά που ονομάζονται πολυφαινόλες, συμπεριλαμβανομένης μιας που ονομάζεται ρεσβερατρόλη, η οποία αυξάνει την χοληστερινούχο λιποπρωτεΐνη HDL (την καλή χοληστερόλη). Οι πολυφαινόλες σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες έρευνες πιθανώς εμποδίζουν τη ενδοθηλίνη-1 ενός πεπτιδίου το οποίον συμβάλλει στη σκλήρυνση των αρτηριών. Αλλά πρέπει να είστε προσεκτικοί. Το κρασί είναι καλό για την καρδιά, αλλά έχει κατηγορηθεί για την κίρρωση του ήπατος μέχρι και για το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο και πιθανώς για καρκίνο του μαστού. Επομένως η κατανάλωση πρέπει να είναι περιορισμένη σε λίγα ποτήρια την εβδομάδα.
Ξηροί καρποί
Είναι φορτωμένοι με λιπαρές ύλες και μπορούν να είναι πολύ αλατισμένοι. Είναι πολύ χορταστικοί και έχουν πολύ καλή θρεπτική αξία, επειδή οι λιπαρές ύλες τους είναι μονοακόρεστες και πολυακόρεστες. Αν τρώτε ξηρούς καρπούς αντί ανθυγιεινές τροφές με κορεσμένες λιπαρές ύλες (όπως τσιπς πατάτας και ντόνατς) ελαττώνονται τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα και η LDL χοληστερινούχος λιποπρωτεΐνη (κακή χοληστερόλη) και αυξάνεται η HDL χοληστερόλη (η καλή). Ιδανικός συνδυασμός επιδράσεων για την αποφυγή καρδιακής παθήσεως. Πολλοί ξηροί καρποί, όπως τα καρύδια και τα πεκάν περιέχουν επίσης μια φυτοχημική ουσία, το ελλαγικό οξύ. Σε προκαταρκτικά εργαστηριακά πειράματα το ελλαγικό οξύ φάνηκε ότι διεγείρει μια διεργασία που ονομάζεται απόπτωση στην οποία καρκινικά κύτταρα αυτοκτονούν. Οι ξηροί καρποί προσφέρουν άλλο ένα όφελος, επειδή περιέχουν βιταμίνη E ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίον ίσως βοηθάει στην παρεμπόδιση καρδιακής νόσου και καρκίνου. Το αρνητικό τους χαρακτηριστικό είναι ότι έχουν μεγάλη θερμιδογόνο δράση -6 θερμίδες ανά γραμμάριο- επομένως είναι παχυντικοί. Καταναλώνετέ τους με μέτρο.
Μπρόκολο
Το μπρόκολο είναι χρησιμότατο φυτό. Εχει πολλές φυτοχημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων του σουλφοραφανίου και της ιντολ-3-καρμπινόλης, οι οποίες πιθανώς αποτοξινώνουν καρκινογόνες ουσίες πριν αυτές μπορέσουν να προξενήσουν βλάβη. Στις γυναίκες η ιντολ-3-καρμπινόλη μπορεί να μετατρέπει τα οιστρογόνα, στα οποία αποδίδεται ο καρκίνος του μαστού σε καλοήθη χημική δομή. Μερικές μελέτες έχουν αποδώσει στη συστηματική κατανάλωση των σταυρανθών λαχανικών όπως το μπρόκολο, μειωμένο κίνδυνο για τους καρκίνους του μαστού, του παχέος εντέρου και του στομάχου. Το μπρόκολο είναι πλούσια πηγή βήτα – καροτινίου, φυτικών ινών και βιταμίνης C (μια κούπα μπρόκολο περιέχει περισσότερη βιταμίνη C από ένα πορτοκάλι). O καλύτερος τρόπος για την απελευθέρωση των θρεπτικών του υλών είναι ήπιο μαγείρεμα -στον ατμό- και καλό μάσημα. Εάν δεν σας αρέσει το μπρόκολο δοκιμάστε λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο και μποκτσόι.
Βρώμη
Οι φυτικές ίνες στη βρώμη και στα άλλα δημητριακά πιθανώς δεν προλαμβάνουν τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Μαγειρεμένη ή αμαγείρευτη η βρώμη, όταν τρώγεται καθημερινά μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης. Περιέχει βήτα-γλυκάνη, μια σπογγώδη διαλυτή φυτική ίνα που σαρώνει τους πρόδρομους της χοληστερόλης στα έντερα και τους απομακρύνει από το σώμα. Νέα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η βρώμη ίσως μειώνει την πίεση του αίματος σε υπερτασικά άτομα. Αλλα οφέλη: η βρώμη είναι ένας από τους λίγους σπόρους που περιέχουν δυσέρευτα αντιοξειδωτικά, όπως ουσίες παρόμοιας δομής με τη βιταμίνη E που ονομάζονται τοκοτριενόλες. Αλλο πλεονέκτημα είναι ότι οι φυτικές ίνες και οι πρωτεΐνες στη βρώμη δημιουργούν αίσθημα κορεσμού. Ετσι με αυτήν αποφεύγεται η κατανάλωση άλλων περισσότερο παχυντικών τροφίμων και βοηθιέται ο έλεγχος του σωματικού βάρους.
Σολομός
Ο άγριος σολομός τρώει μικρότερα ψάρια που έχουν φάει άλλα μικρότερα. Στην άκρη αυτής της τροφικής αλυσίδας είναι φύκη που προσφέρουν τα υγιεινά πλεονεκτήματα στον σολομό. Τα φύκη περιέχουν ένα είδος λιπαρών υλών με ωμέγα -3 λιπαρά οξέα τα οποία φαίνεται ότι βοηθούν την καρδιά. Τα ωμέγα-3 εμποδίζουν τα αιμοπετάλια του αίματος να συνδέονται μεταξύ τους και να προσαρτώνται στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων υπό μορφή πλακών. Επίσης μειώνουν τα τριγλυκερίδια και τη LDL (κακή) χοληστερόλη. Ερευνητές υποψιάζονται ότι τα ωμέγα-3 ίσως εμποδίζουν την παραγωγή ουσιών που προκαλούν φλεγμονές και έχουν σχέση με αυτοανόσους παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο λύκος. Ακόμα πιο προκλητικές προκαταρκτικές ανακοινώσεις δηλώνουν ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αλληλεπιδρούν με τις λιπαρές επιστρώσεις που περιβάλλουν κύτταρα του εγκεφάλου και όσο κι αν φαίνεται παράξενο, με κάποιο τρόπο πιθανώς βοηθούν την προστασία των κυττάρων του μυαλού από τις ασθένειες γήρανσης, όπως από τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Αλλες πηγές ωμέγα-3 είναι η ρέγγα, το σκουμπρί και το μπλε ψάρι.
Σκόρδο
Ω, αυτό το τριαντάφυλλο που βρωμάει! Αυτό που κάνει το σκόρδο -και το χνώτο σας- να μυρίζει τόσο δυσάρεστα είναι ακριβώς αυτό που το κάνει τόσο υγιεινό. Οι ουσίες που μυρίζουν είναι θειούχες ενώσεις, που ονομάζονται αλλυλοσουλφίδια. Οι γκουρού της υγείας διαφημίζουν ότι το σκόρδο θεραπεύει τα πάντα, κάτι που ασφαλώς δεν είναι αληθές. Πολλοί επιστήμονες, όμως, συμφωνούν ότι τα αλλυλοσουλφίδια και άλλα φωτοχημικά του σκόρδου πιθανώς βοηθούν την προστασία της καρδιάς. Μελέτες δείχνουν ότι τα σουλφίδια μπορούν να ελαττώσουν τη χοληστερόλη και μπορούν να κάνουν το αίμα λιγότερο ιξώδες. Οι επιστήμονες είναι αρκετά βέβαιοι ότι το σκόρδο έχει βακτηριοκτόνο και μηκυτοκτόνο δράση. Προκαταρκτικές ανακοινώσεις δείχνουν ακόμη ότι το σκόρδο μπορεί να παρεμποδίζει τα παράσιτα που προκαλούν την ελονοσία. Λιγότερο βέβαιη είναι η θεωρία ότι τα αλλυλοσουλφίδια μπορούν να σταματήσουν την ανάπτυξη νεοπλασιών, διαπίστωση που έχει επιτευχθεί μόνο εργαστηριακώς. Για την ελευθέρωση των δραστικών συστατικών του σκόρδου είναι αναγκαίο αυτό να λιωθεί ή να ψιλοκοπεί. Το μαγείρεμα όμως επί πολύ ώρα ή σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να καταστρέψει τα ωφέλιμα συστατικά του. Μια άλλη προφύλαξη είναι: μαγειρεμένο ή μη το σκόρδο μπορεί να ερεθίσει τα εσωτερικά τοιχώματα ευαίσθητων στομάχων.
Πράσινο τσάι
Στις ασιατικές κοινωνίες το πράσινο τσάι καταναλώνεται σε περίπου ίσες ποσότητες όσο ο καφές στη Δύση. Το πράσινο τσάι είναι φορτωμένο με πολυφαινόλες μια κατηγορία φυτοχημικών ουσιών με 100 φορές μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δραστικότητα από ό,τι η βιταμίνη C. Εργαστηριακά πειράματα δείχνουν ότι μια κατηγορία πολυφαινολών του πράσινου τσαγιού που ονομάζονται κατεχίνες μπορούν να εμποδίζουν την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων. Ετσι μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να βοηθήσουν την πρόληψη καρκίνου, στερώντας πρώιμες νεοπλασίες από την τροφοδότησή τους με απαραίτητες ζωτικές ουσίες. (Οι κατεχίνες μπορούν επίσης να εμποδίζουν βλάβες στο DNA που προκαλούνται από καρκινογόνες ουσίες). Πράγματι επιδημιολογικές μελέτες στην Κίνα συσχετίζουν την κατανάλωση πράσινου τσαγιού καθημερινά με τον ελαττωμένο κίνδυνο καρκίνων του στομάχου, του οισοφάγου και του ήπατος. Μελέτες από την Ιαπωνία δείχνουν ότι η κατανάλωση ποσότητας από 10 κούπες την ημέρα μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο καρδιακής πάθησης. Εάν φαίνεται ότι είναι δύσκολο να καταναλωθεί τόσο μεγάλη ποσότητα, εξετάστε την περίπτωση να το χρησιμοποιείτε για το πλύσιμο του στόματος. Ανακοινώσεις δηλώνουν ότι μπουκώματα πράσινου τσαγιού στο στόμα μπορούν να εμποδίζουν την ανάπτυξη βακτηρίων τερηδόνας. Οταν εφαρμοσθεί στο δέρμα πειραματόζωων ποντικιών φαίνεται ότι περιορίζει τη συχνότητα καρκίνου του δέρματος. Τι συμβαίνει με το μαύρο τσάι; Οταν παρασκευάζεται από τα ίδια φύλλα, όπως το πράσινο, έστω με διαφορετική κατεργασία, ίσως είναι εξίσου αποτελεσματικό, υποπτεύονται οι επιστήμονες.
Μπλε μούρα (Μπλούμπερις)
Σε ίσες ποσότητες αυτά τα μπλε κοσμήματα πιθανώς περιέχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά απ’ όσο κάθε άλλο φρούτο ή λαχανικό. Οι περισσότερο πολύ υγιεινές ουσίες των μπλε μούρων είναι οι ανθοκυανίνες, φυτοχημικές ουσίες που ανήκουν στην οικογένεια των φλαβονοειδών. Εκτός του ότι αυτές αντιμετωπίζουν βλάβες που προκαλούνται από ελεύθερες ρίζες, οι οποίες βλάβες έχουν συσχετισθεί με καρδιακές παθήσεις και καρκίνο, οι ανθοκυανίνες μπορούν να ενισχύσουν τη δύναμη του μυαλού – τουλάχιστον σε αρουραίους. Οταν αρουραίοι τράφηκαν επί εννιά εβδομάδες με εκχύλισμα από μπλούμπερις, οι ηλικιωμένοι αρουραίοι υπερνίκησαν μια ομάδα σύγκρισης σε προσπάθειες προσανατολισμού σε λαβύρινθο και ισορροπίας σε περιστρεφόμενη συσκευή. Και όταν γέρικοι αρουραίοι τράφηκαν με διατροφή εμπλουτισμένη με μπλούμπερις, πέτυχαν τα ίδια αποτελέσματα σε εξετάσεις μνήμης με νεότερους αρουραίους. Ενα άλλο όφελος από μπλούμπερις: όπως τα κραν μπέρις φαίνεται ότι καταπολεμούν μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος εμποδίζοντας βακτήρια E. Colina προσαρτώνται στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης.
Και τώρα τα κακά νέα: πατάτες
Οι πατάτες υποτίθεται ότι είναι μια από τις καλύτερες τροφές του κόσμου γεμάτες με ασβέστιο, νιασίνη, σίδηρο, βιταμίνη C και πολλούς υδατάνθρακες. Διατροφή από πατάτες και γάλα λένε τα διδακτικά βιβλία προσφέρει όλες τις θρεπτικές ύλες που είναι αναγκαίες στο ανθρώπινο σώμα. Αλλά υπάρχει πρόβλημα κάτω από την επιφάνεια. Σύμφωνα με διαμφισβητούμενη νέα θεωρία, οι πατάτες, όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες από πληθυσμό όλο και περισσότερο καθιστικό και υπέρβαρο, ίσως είναι κύριος παράγων που συμβάλλει στους ανησυχητικούς ρυθμούς καρδιακών παθήσεων και διαβήτη των ΗΠΑ. Το πρόβλημα σύμφωνα με τον Μάιρ Στάμπφερ καθηγητή διατροφολογίας στη σχολή δημόσιας υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ είναι το άμυλο της πατάτας. Οταν τρώτε μια πατάτα και το άμυλο έρχεται σε επαφή με το σάλιο στο στόμα, τα μόρια του αμύλου υδρολύονται και δίνουν γλυκόζη που πηγαίνει στο αίμα. «Φάγατε μια πατάτα, αλλά το σώμα σας παίρνει καθαρή γλυκόζη», λέει ο Στάμπφερ. H πλημμύρα του σακχάρου στο αίμα αρχίζει μια αλυσιδωτή αντίδραση. Ινσουλίνη εκκρίνεται από το πάγκρεας, αυξάνονται τα τριγλυκερίδια, η HDL (καλή) χοληστερόλη μειώνεται. «Είναι ιδανικό σκηνικό για καρδιακό νόσο και διαβήτη», λέει ο Στάμπφερ.
Αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα της πατάτας, είναι επίσης και με το λευκό ψωμί, τα κουλούρια και το περισσότερο λευκό ρύζι. Αλλά τα καθιστικά άτομα δεν είναι ανάγκη να μην τρώνε πατάτες ολοσδιόλου, αρκεί να τις τρώνε με μέτρο. Αλλιώς θα πρέπει να αλλάξουν προς γλυκοπατάτες και γιαμ, τα οποία μεταβολίζονται με μικρότερη ταχύτητα και δημιουργούν μικρότερο πρόβλημα με το σάκχαρο του αίματος.
«Σούπερ» τροφές και «έξυπνα ποτά» έχουν ξετρελάνει τους Αμερικανούς
Οι Αμερικανοί τρώνε και πίνουν ένα σωρό παράξενα πράγματα. Οι λόγοι είναι πολλοί και διαφορετικοί. Αλλοι είναι τόσο βιαστικοί για να κάτσουν να φάνε ένα κανονικό γεύμα? άλλοι επείγονται να χάσουν κιλά? ενώ δεν λείπουν κι εκείνοι που απλώς έχουν παρασυρθεί από την ιδέα ότι μπορούν να έχουν υγιεινή διατροφή τρώγοντας διάφορα μεζεδάκια στο πόδι… Ολοι αυτοί καταναλώνουν τις ονομαζόμενες ράβδους ενέργειας, κάτι σκευάσματα που μοιάζουν με πλάκες σοκολάτας. Υπάρχουν επίσης ράβδοι κατάλληλοι για απόκτηση πρωτεϊνών ή για δίαιτα.
Μέχρι τώρα, ανάλογα σκευάσματα καταναλώνονταν από ποδηλάτες μεγάλων αποστάσεων, μαραθωνοδρόμους και αναρριχητές. Τώρα καταβροχθίζονται κατά εκατομμύρια από ανθρώπους που δεν έχουν καμιά σχέση με το… άθλημα. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι Αμερικανοί έχουν ξετρελαθεί με διάφορες αρωματισμένες ουσίες, γνωστές ως ειδικά νερά για καλή υγεία ή για καλή φόρμα. Εμφιαλωμένα σε προκλητικά μπουκάλια, με ονόματα που απαιτούν φαντασία (Εξυπνο Νερό, Αστραπή Σαύρας, Μαγική Ανάκαμψη) και εμπλουτισμένα με ένα σωρό συμπληρώματα διατροφής, τα «νερά της δύναμης» έχουν φτάσει να καταλαμβάνουν στα ράφια των σουπερμάρκετ όσο χώρο καταλαμβάνει το Περιέ και τα άλλα διάσημα νερά.
Αλλά προσφέρουν αυτά τα προϊόντα όλα όσα υπόσχονται; Μερικές από τις ράβδους ενέργειας είναι φορτωμένες υδατάνθρακες και καφεΐνη για γρήγορη διέγερση. Σε άλλες αναμιγνύονται βιταμίνες και ανόργανα άλατα (ασβέστιο για παράδειγμα), που θεωρούνται πολύ χρήσιμα στις γυναίκες. Το HeartBar, για παράδειγμα, υπόσχεται να βελτιώσει την κυκλοφορία. Τα πιο δημοφιλή από αυτά τα υποκατάστατα φαγητού, με συνολικές πωλήσεις που ξεπερνούν το ένα δισ. δολάρια, απευθύνονται σε άτομα που κάνουν δίαιτα.
Προσφέρουν μέχρι 30 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά ράβδο ενέργειας, προερχόμενη συνήθως από σόγια. Πρόκειται για το 60% περίπου της ποσότητας πρωτεΐνης, που πρέπει να παίρνει μια γυναίκα βάρους 62,5 κιλών. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξέρει κανείς ακριβώς τις διάφορες ποσότητες, που περιέχονται στο σκεύασμα που καταναλώνει. Αλλά δυστυχώς, οι παραγωγοί δεν βοηθούν για την παροχή αυτών των πληροφοριών.
Ύστερα από μελέτη τριάντα δημοφιλών ενεργειακών ράβδων, από την εταιρεία Consumerlab στο White Plains της πολιτείας της Νέας Υόρκης, μόνο δώδεκα βρέθηκαν να διαθέτουν σωστή σήμανση. Οι υπόλοιπες περιείχαν πολύ περισσότερο κορεσμένο λίπος (που συνδέεται με καρδιακές παθήσεις), νάτριο (ανεβάζει την πίεση του αίματος) και μέχρι και 100 θερμίδες υδατανθράκων παραπάνω από ό,τι αναφερόταν στη συσκευασία! Υπό την πίεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) οι κατασκευαστές υπόσχονται να γράφουν όλη την αλήθεια. Το συμπέρασμα είναι: επιλέξτε το σωστό προΐόν για τις ανάγκες σας, αλλά να θυμάστε ότι θα είχατε το ίδιο αποτέλεσμα με ένα γιαούρτι με λίγα λιπαρά ή με μερικές φέτες γαλοπούλας σε ψωμί ολικής αλέσεως. Και μάλιστα, πληρώνοντας αρκετά λιγότερο απ’ ό,τι αγοράζοντας τις ακριβές «σοκολάτες ενέργειας».
Τα νέα νερά είναι εξίσου προβληματικά. Οι ετικέτες τους προσφέρουν ενέργεια, αναζωογόνηση, αυξημένη σβελτάδα, μέχρι και ανακούφιση από τους πόνους του προεμηννορυσιακού συνδρόμου. Σαν τα ελιξήρια του 19ου αιώνα… H δημοφιλής εταιρεία εμφιαλώσεως Glacean’s παράγει μια σειρά τέτοια νερά. Σε αυτά θα βρείτε θεμιτά συστατικά, όπως βιταμίνες, ανόργανα άλατα, ηλεκτρολύτες και σόγια. Αλλά τα ποτά περιέχουν επίσης μια ποικιλία από βότανα που υποτίθεται ότι ενισχύουν την υγεία -όπως το τζίνσεγκ, κίγκο μπιλμπόα, γκότου κόλα, γκουαράνα και εχινάτσεα- χωρίς όμως να έχουν πάρει έγκριση από τη FDA. Περιέχονται σε επαρκή ποσότητα για να έχουν κάποια επίδραση; Οι διατροφολόγοι δεν μπορούν να απαντήσουν με βεβαιότητα. Ισως όμως ένα ποτήρι από τα νέα, ειδικά σχεδιασμένα, νερά να κάνει σε κάτι καλό: να βοηθά στη χώνεψη μιας «σοκολάτας», παραγεμισμένης με τόσες θρεπτικές ύλες.
– Είναι τελείως αβάσιμα. Θεωρώ αδιανόητο να εκδηλωθούν τέτοια σενάρια. Η δημοκρατική κοινή γνώμη, ο λαός που έχει στηρίξει το ΠΑΣΟΚ, λειτουργεί αποτρεπτικά ακόμα και σε παρόμοιες σκέψεις. Εχω την πεποίθηση, ότι ο Κώστας Σημίτης είναι ηγέτης μακράς πνοής και θα ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ νικηφόρα στις επόμενες εκλογές.