Δύο διάσημες κυρίες της όπερας, η Ρενάτα Τεμπάλντι και η Ελενα Σουλιώτη, έφυγαν από τη ζωή τον Δεκέμβριο. Δεν μοιράζονταν πολλά, εκτός από τη λατρεία που έδειχνε στο πρόσωπό τους το οπερόφιλο κοινό. Η Τεμπάλντι διέθετε μία από τις ωραιότερες φωνές του 20ού αιώνα και κυριάρχησε στα μεγάλα λυρικά θέατρα του κόσμου επί τριάντα χρόνια. Η Σουλιώτη ξεχώρισε για τα σπάνια και εντυπωσιακά φωνητικά της χαρίσματα, εμφανίστηκε στο παγκόσμιο λυρικό στερέωμα ως διάττων και μέσα σε λίγα χρόνια έγινε παρανάλωμα της ίδιας της λάμψης της.
Το 1946 ο Αρτούρο Τοσκανίνι επέστρεψε στην Ιταλία αναζητώντας νέες φωνές για να εγκαινιάσει τη Σκάλα του Μιλάνου μετά τον πόλεμο. Στ’ αυτιά του έφτασε ο απόηχος της τεράστιας επιτυχίας που είχε σημειώσει πρόσφατα στο γειτονικό Τορίνο μία άγνωστη τραγουδίστρια, η 24χρονη Ρενάτα Τεμπάλντι ως Δυσδαιμόνα στον «Οθέλο» του Βέρντι. Την κάλεσε για ακρόαση, εντυπωσιάστηκε και την προσέλαβε. Αν και είναι μύθος ότι λίγα χρόνια αργότερα την αποκάλεσε «φωνή αγγέλου», κανένας άλλος χαρακτηρισμός δεν θα ταίριαζε καλύτερα στην ποιότητα της φωνής της εκείνη την εποχή: γλυκιά όσο και λαμπερή, γεμάτη, ομοιογενής και δυνατή. Σταδιακά, η τραγουδίστρια άρχισε να επιβάλλεται στις δημοφιλείς όπερες του Βέρντι και του Πουτσίνι.
Στη Νέα Υόρκη
Το 1950, υπό την καθοδήγηση του Τοσκανίνι, η Τεμπάλντι τραγούδησε στη Σκάλα την Αΐντα, που πλάι στη Δυσδαιμόνα και την Τόσκα υπήρξε ο διασημότερος ρόλος της. Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο και στο Σαν Φρανσίσκο, ενώ το 1955 ήρθε η ώρα της Νέας Υόρκης. Τη στιγμή που η Σκάλα του Μιλάνου παραδιδόταν άνευ όρων στο ταλέντο της Μαρίας Κάλλας, η Μητροπολιτική Οπερα της Νέας Υόρκης γινόταν το καλλιτεχνικό σπίτι της Ιταλίδας για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Την ώρα που η Κάλλας επανεισήγαγε το ρεπερτόριο και την αισθητική του ιταλικού ρομαντισμού γυρίζοντας σελίδα, η Τεμπάλντι εξέφραζε την παράδοση και το ήθος του ιταλικού ρεαλισμού (veri-smo), που κυριαρχούσε το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Οι ΗΠΑ ανέδειξαν το ταλέντο της με καθοριστικό τρόπο. Η Μητροπολιτική Οπερα προσέφερε στην υψίφωνο εξαιρετικές παραγωγές και το κοινό τη λάτρεψε. Περισσότερες από 270 παραστάσεις τραγούδησε μέχρι το 1972, ενώ η τεράστια δισκογραφία της (αποκλειστικά για την Decca) συνέβαλε αποφασιστικά στη δημοτικότητά της. Το 1976 η Τεμπάλντι αποσύρθηκε οριστικά από τη σκηνή. Πέθανε στις 19 Δεκεμβρίου στο κρατίδιο του Σαν Μαρίνο, κοντά στη γενέτειρά της, το Πέζαρο της Αδριατικής σε ηλικία 82 ετών.
«Η Κάλλας σημάδεψε μια εποχή – αυτό κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί. Επέμενε να τραγουδήσει τα πάντα και το έκανε. Σήμερα, όλοι θέλουν να κάνουν το ίδιο, αλλά δυστυχώς δεν γίνεται», είχε πει με γενναιοδωρία η Τεμπάλντι σε συνέντευξη το 1979. Μία από τις εξαιρετικά προικισμένες τραγουδίστριες που θέλησαν να μιμηθούν την Κάλλας και τελικώς έπεσαν στην παγίδα του ίδιου τους του ταλέντου, υπήρξε η Ελενα Σουλιώτη. Η διάσημη υψίφωνος, που πέθανε στις 4 Δεκεμβρίου, είχε γεννηθεί στην Αθήνα το 1943 από Ελληνίδα μητέρα και Ρώσο πατέρα. Παιδί ακόμα, μετακόμισε στο Μπουένος Αιρες, αλλά ολοκλήρωσε τις σπουδές φωνητικής στο Μιλάνο, πλάι στη διάσημη Μερθέντες Λόπαρντ.
Πλούσιο ηχόχρωμα
Το πλούσιο, σκούρο ηχόχρωμα της δραματικής φωνής της, με μεγάλη ισχύ τόσο στις ψηλές νότες όσο και στη χαμηλή περιοχή, προμήνυαν μεγάλη σταδιοδρομία. Η εμφάνισή της ως Αβιγαήλ στον «Ναμπούκο» του Βέρντι στη Σκάλα του Μιλάνου το 1966, μόλις στα 23 της χρόνια, αναπόφευκτα προκάλεσε συγκρίσεις με την Κάλλας που στο παρελθόν είχε ερμηνεύσει τον απαιτητικό ρόλο με μοναδικό τρόπο. Η επιτυχία και οι παράγοντες του χώρου ώθησαν τη Σουλιώτη να αναλάβει και άλλους απαιτητικότατους ρόλους της διάσημης Ελληνίδας, που τον Ιούλιο του 1965 πραγματοποίησε την τελευταία της εμφάνιση σε όπερα. Τα νιάτα και ο ενθουσιασμός στήριξαν τη Σουλιώτη. Η εκρηκτική της προσωπικότητα και η ελκυστική της εμφάνιση την έκαναν άμεσα δημοφιλή. Το 1966 σημείωσε θρίαμβο ως Αννα Μπολένα στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης, το 1967 εντυπωσίασε πολλούς ως Νόρμα (ρόλο που ερμήνευσε και στο Ηρώδειο το 1968), ενώ το 1969 κατέκτησε το Λονδίνο ως Λαίδη Μάκμπεθ. Παράλληλα, η δισκογραφία έκανε το ταλέντο της άμεσα γνωστό παγκοσμίως. Λέει πολλά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα, σχεδόν σαράντα χρόνια αργότερα, πολλοί από τους δίσκους της παραμένουν πρώτη επιλογή.
Σύντομα φάνηκε ότι οι ελλείψεις στην τεχνική δεν μπορούσαν να στηρίξουν τις παράτολμες επιλογές της τραγουδίστριας. Ηδη στις αρχές τις δεκαετίας του ’70 το άστρο της Ελενας Σουλιώτη έδυε άδοξα. Μεσουράνησε λίγο, όμως όσο διήρκεσε υπήρξε το λαμπρότερο όλων.