Σαν πρώτη πράξη leasing θεωρείται η μίσθωση γης μαζί με όλον τον εξοπλισμό (δούλοι, κοπάδια ζώων κ.λπ.), που ήταν διαδεδομένη στην αρχαία Αίγυπτο το 3000 π.Χ. Μία χιλιετία αργότερα, το 2000 π.Χ., οι Σουμέριοι υιοθέτησαν την ίδια μέθοδο προκειμένου να μισθώσουν γη και εξοπλισμό. Οι Ρωμαίοι, μάλιστα, πολλά χρόνια αργότερα, ήταν οι πρώτοι που θεσμοθέτησαν τη χρηματοδοτική μίσθωση, ενσωματώνοντάς την ως θεσμό στο Ρωμαϊκό Δίκαιο. Στον Μεσαίωνα, κατά τον 17ο αιώνα μ.Χ., πράξεις leasing έγιναν στην Αγγλία. O θεσμός, όμως, γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη στα μέσα του 19ου αιώνα, οπότε δημιουργούνται οι πρώτες εταιρείες leasing στην Αγγλία και την Αμερική. Βασικό αντικείμενο των εργασιών τους αποτέλεσε η μίσθωση βαγονιών για τη μεταφορά εμπορευμάτων. Σχεδόν αμέσως επέκτειναν το leasing και στη μίσθωση τηλεφώνων (ΗΠΑ: Bell Telephone Co.)
H σύγχρονη μορφή του θεσμού σηματοδοτείται το 1952, επίσης στις ΗΠΑ, με την ίδρυση της εταιρείας United States Leasing Corporation, που σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη ανεξάρτητη εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης στον κόσμο. Λίγα χρόνια αργότερα, στη δεκαετία του 1960, δημιουργήθηκε στην Ευρώπη η εταιρεία Mercantile Leasing Company. O θεσμός διεθνώς εισήλθε σε φάση «ωριμότητας» το 1991, ενώ μέχρι τότε εμφάνιζε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ υπήρχαν περιπτώσεις που ξεπερνούσε τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ μερικών χωρών. Στην Ελλάδα εισήλθε το 1986 με τον νόμο 1665/1986 περί χρηματοδοτικής μίσθωσης, αλλά σε άνθηση βρίσκεται από το 2000 και αφού είχε θεσμοθετηθεί το leasing για τα ακίνητα.
Πώς να αποφύγετε τη… Βαβέλ
Είναι σημαντικό όταν απευθυνθείτε σε ένα στέλεχος του leasing να μπορείτε να καταλάβετε τη γλώσσα του, προκειμένου να μη ζημιωθείτε στο τέλος. Μπορεί η χρηματοδοτική μίσθωση να υπάρχει στην Ελλάδα σχεδόν είκοσι χρόνια, ωστόσο ο θεσμός είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένος και πολύ παλαιότερος στο εξωτερικό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι περισσότεροι όροι είναι «δανεισμένοι» από την αγγλική γλώσσα, τους οποίους, όμως, οι επαγγελματίες του leasing τους έχουν υιοθετήσει πλήρως. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που είναι μεν ελληνικοί, ωστόσο είναι τεχνικοί και χρήζουν επεξήγησης.
Ας δούμε ποιοι είναι οι περισσότερο εύχρηστοι όροι και τι σημαίνουν στη γλώσσα του leasing.
– Χρηματοδοτική μίσθωση: Μορφή χρηματοδότησης ενός παγίου, leasing.
– Spread: Είναι ουσιαστικά το περιθώριο κέρδους της εταιρείας χρηματοδοτικής μίσθωσης και ενέχεται στο τελικό επιτόκιο, βάσει του οποίου διαμορφώνεται το μηνιαίο μίσθωμα.
– Υπολειμματική αξία: Είναι η αξία εξαγοράς του μισθίου αντικειμένου στη λήξη της σύμβασης. Συνήθως είναι ένα συμβολικό ποσό, όπως 1 ευρώ ή παλαιότερα 1 δραχμή. Προσοχή: Οταν η αξία εξαγοράς του αντικειμένου συνιστά ένα μεγάλο ποσό, τότε δεν ονομάζεται υπολειμματική αξία, αλλά αποτελεί απλώς ένα μεγάλο μίσθωμα, το οποίο είναι φορολογικά πλήρως εκπέσιμο.
– Μισθίο: Είναι το πάγιο (εξοπλισμός, πάγιο, μεταφορικό μέσο) το οποίο αποτελεί το αντικείμενο της χρηματοδοτικής μίσθωσης.
– Μίσθωμα: Το μηναίο ποσό που καταβάλλει στην εταιρεία leasing ο πελάτης της.
– Μισθωτής: Εκείνος που καταβάλλει το μίσθωμα, δηλαδή ο πελάτης της εταιρείας χρηματοδοτικής μίσθωσης.
– Εκμισθωτής: H εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης.
– Μίσθωση: Χρησιμοποιείται περισσότερο όταν πρόκειται για μακροενοικίαση αυτοκινήτων και είναι ταυτόσημος όρος με το ενοίκιο.
– Επιτόκιο Euribor: Το επιτόκιο του ευρώ, το οποίο δημοσιεύεται κάθε μέρα στον Τύπο.
– Τόκος Υπερημερίας: H προσαύξηση της οφειλής με τόκους, όταν αυτή δεν πληρωθεί εγκαίρως. O τόκος υπερημερίας ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
– Sale and Leaseback: Πώληση και επανεκμίσθωση. Οταν κάποιος πουλά για προκαθορισμένο χρόνο το ακίνητό του στην εταιρεία leasing και μέχρι τη λήξη της σύμβασης πληρώνει ενοίκια στην εταιρεία. Προσφέρεται για εξασφάλιση ρευστότητας.
– Εξοδα Μεταγραφής: Τα έξοδα που απαιτούνται για τη μεταγραφή του ακινήτου στο υποθηκοφυλακείο. Βαρύνουν τον μισθωτή.
– Operating Leasing: Μακροενοικίαση αυτοκινήτων, δηλαδή η ενοικίαση αυτοκινήτων για 3 έως 5 χρόνια, χωρίς να αποκτάται στο τέλος της μίσθωσης η κυριότητά τους.
– Vendor Leasing: Συνεργασία της εταιρείας leasing με προμηθευτές.
– Lease Brokers: Συνεργασία της εταιρείας leasing με μεσίτες.
– Εξασφάλιση: Υποθήκη ακίνητης ή κινητής περιουσίας και σε περίπτωση που δεν υπάρχει τότε ως εξασφάλιση για την εταιρεία Leasing θεωρείται κάποιος εγγυητής.
– Ληξιπρόθεσμα μισθώματα: Εκείνα που καταβάλλονται στην εταιρεία του leasing στη λήξη του κάθε χρονικού διαστήματος.
– Προκαταβλητέα μισθώματα: Εκείνα που καταβάλλονται στην εταιρεία του leasing στην αρχή του κάθε χρονικού διαστήματος.
– Κόστος χρήματος: H εταιρεία leasing προκειμένου να χρηματοδοτήσει μία αγορά δανείζεται χρήματα από τη μητρική τράπεζα. Το κόστος αυτό αποτελεί το άρθροισμα των εξής στοιχείων: Euribor + Εξαγωγική Εισφορά + Περιθώριο Τράπεζας.
Leasing ακινήτων: δέκα σημεία
1. H αξία του οικοπέδου δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στην υπολειμματική αξία της σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης.
2. Εκπίπτει φορολογικά μόνο το ποσοστό του μισθώματος που αντιστοιχεί στο κτίριο και όχι εκείνο που αντιστοιχεί στο οικόπεδο.
3. Στις αποδείξεις του μισθώματος η εταιρεία leasing οφείλει να διαχωρίζει το μίσθωμα του κτιρίου και το μίσθωμα του οικοπέδου, να αναγράφει δηλαδή το ακριβές ποσό που μπορεί να εκπέσει φορολογικά.
4. Κατά κανόνα, το leasing μπορεί να γίνει μόνο σε υπάρχον κτίριο και όχι σε υψούν.
5. Κατά κανόνα, δεν μπορεί να γίνει leasing σε ήδη μισθωμένα κτίρια. Σε μία τέτοια περίπτωση, το κτίριο πρέπει να ελεγχθεί και να επιβεβαιωθεί ότι, στον σκοπό αξιοποίησης του συγκεκριμένου ακινήτου, περιλαμβάνεται η εκμίσθωση ή υπομίσθωσή του.
6. Επίσης, δεν επιτρέπεται leasing σε ακίνητο για χρήση που δεν επιτρέπει η Πολεοδομία. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να γίνει χρηματοδοτική μίσθωση σε ένα διαμέρισμα που ο μισθωτής θέλει να ασκήσει χρήση καταστήματος.
7. H σύμβαση leasing πρέπει να μεταγράφεται στο υποθηκοφυλακείο. Συνήθως οι εταιρείες leasing που περιλαμβάνουν αυτό το έξοδο στο συνολικό μίσθωμα, διαμορφώνουν τη σύμβαση έτσι ώστε η εξόφλησή του να γίνεται στο πρώτο μίσθωμα. Το ποσό αυτό εκπίπτει φορολογικά.
8. Προσοχή: Ορισμένες εταιρείες leasing δεν περιλαμβάνουν τα έξοδα μεταγραφής στο συνολικό κόστος της σύμβασης, με αποτέλεσμα αυτή να φαίνεται φθηνότερη από κάποια άλλη που το έχει ήδη ενσωματώσει. Σε αυτήν την περίπτωση, ο μισθωτής δεν απαλλάσσεται από το έξοδο αυτό, αντιθέτως θα το πληρώσει στη λήξη της σύμβασης και θα στερηθεί το πλεονέκτημα της φορολογικής απαλλαγής.
9. H χρηματοδοτική μίσθωση για αγροτικές εκτάσεις έχουν πλήρη απαλλαγή του φόρου μεταβίβασης.
10. Με απόφαση της Τραπέζης της Ελλάδος γίνεται και leasing ακινήτου με ρήτρα ξένου νομίσματος.