ΣΑΝ ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ. Εκατό χρόνια συμπληρώθηκαν χθες από τον σεισμό που ισοπέδωσε το Σαν Φρανσίσκο, στις 18 Απριλίου 1906 και η πόλη θυμήθηκε την καταστροφή με τελετή στην οποία παρέστησαν και… επιζώντες του σεισμού.
Από τη δόνηση, μεγέθους 7,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, είχαν χάσει τη ζωή τους περίπου 3.000 άτομα, ενώ την καταστροφή του σεισμού είχαν ολοκληρώσει οι πυρκαγιές που μαίνονταν επί μέρες. Πολλοί σεισμόπληκτοι είχαν τότε σπεύσει στο σιντριβάνι Λότα για να αναζητήσουν τους δικούς τους.
Στο ίδιο αυτό σιντριβάνι, οι αρχές της πόλης και 10.000 πολίτες συγκεντρώθηκαν χθες τα ξημερώματα για να θυμηθούν το συμβάν. Το 1906, ο σεισμός είχε γίνει στις 5.12 το πρωί και η πόλη είχε μόλις προλάβει να ξυπνήσει 25 δευτερόλεπτα νωρίτερα, εξαιτίας ισχυρού προσεισμού. Χθες, το πλήθος μέτρησε αντίστροφα ώς την ακριβή στιγμή του σεισμού και στη συνέχεια τήρησε ενός λεπτού σιγή. «Μη μου πείτε ότι αυτή η πόλη δεν ξέρει να ξαναχτίζει», είπε ο δήμαρχος Γκάβιν Νιούσομ, προτού καταθέσει στεφάνι στο σιντριβάνι.
«Ελπίζω να περάσετε όλοι καλά» είπε ο Χέρμπερτ Χάμρολ, που ήταν τριών ετών στον σεισμό του 1906. Ο Χάμρολ συνεχίζει να εργάζεται δύο φορές την εβδομάδα στο τμήμα επιστροφών ελαττωματικών προϊόντων τοπικού σούπερ μάρκετ. «Συνεχίστε να εργάζεστε, αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να ζήσετε περισσότερο», είπε στο πλήθος. Η 99χρονη Νόρμα Νόργουντ δεν ήταν θύμα, αλλά «προϊόν» του σεισμού. «Η μητέρα μου έμεινε έγκυος και με γέννησε σε μια σκηνή στο πάρκο Γκόλντεν Γκέιτ» είπε η Νόργουντ. «Οι γονείς μου αγκαλιάζονταν για να ζεσταθούν, και τι συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις; Κάνεις παιδί!» είπε. Οταν ο δήμαρχος ρώτησε τη Νόργουντ πώς αισθάνεται στην ψύχρα του πρωινού, εκείνη απάντησε «νομίζω ότι θα με ζεστάνει ο δήμαρχος».
Αργότερα μέσα στην ημέρα, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ επρόκειτο να επισκεφθεί σχολεία και να βοηθήσει τα παιδιά να ετοιμάσουν κουτιά πρώτης ανάγκης για περίπτωση σεισμού.
Η Καλιφόρνια ζει συνεχώς με τον φόβο του Big One, του νέου μεγάλου σεισμού που θα προκύψει από το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα, το πιο ευρέως μελετημένο ρήγμα στον πλανήτη. Ενδεχόμενη επανάληψη του σεισμού αυτού σήμερα υπολογίζεται ότι θα κόστιζε 3.000 ώς 5.000 ζωές, παρά την αλματώδη πρόοδο της αντισεισμικής μηχανικής τον τελευταίο αιώνα και τα δισεκατομμύρια που έχουν ξοδευτεί για αντισεισμική προστασία στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο. Πιο ευάλωτα θεωρούνται τα κτίρια που έχουν χτιστεί σε προσχώσεις, καθώς και αρκετοί ουρανοξύστες στο οικονομικό κέντρο της πόλης, που χτίστηκαν πριν από την εφαρμογή των αυστηρότερων αντισεισμικών κανονισμών. Ο πιο πρόσφατος μεγάλος σεισμός στην περιοχή, ο 6,9 βαθμών σεισμός Λόμα Πριέτα το 1989, είχε προξενήσει την κατάρρευση υπερυψωμένου αυτοκινητοδρόμου και τον θάνατο 60 ατόμων.