ΘΕΑΤΡΟ. Στο μόνο σημείο που διαφωνήσαμε εντελώς με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Μαυρίκιο ήταν στο ότι μας προετοίμασε για κάτι «ακατάλληλο» και «προκλητικό». Γιατί αυτό που τελικά είδαμε την περασμένη Παρασκευή και Σάββατο στη Μικρή Επίδαυρο (τη μόνη που λειτούργησε στα Επιδαύρια και γέμισε και τις δύο βραδιές) ήταν η εικονοποιημένη προσωπογραφία του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, βασισμένη στη μεγάλη ποιητική σύνθεση «Τερατώδες αριστούργημα», καμωμένη με αγάπη, ευαισθησία, φαντασία και αισθητική.
Σε μία ώρα και ένα τέταρτο περίπου, όσο διήρκεσε η παράσταση, πέρασαν από τη σκηνή της Μικρής Επιδαύρου στιγμές από τη βιογραφία του ποιητή, από τα πρόσωπα και γεγονότα που τον σημάδεψαν, από πολιτικές στιγμές που σημάδεψαν την προσωπική του ματιά και την ποιητική του έκφραση, από αναζητήσεις φιλοσοφικές, υπαρξιακές, ερωτικές. «Ψωμί, Ελευθερία, Ερωτας…» είναι ο στίχος του Ρίτσου που ακούστηκε από την ντουντούκα σαν άλλη διαδήλωση, σαν το μότο των αναζητήσεών του και όσων τον απασχόλησαν στη ζωή και την ποίησή του.
Το περιβάλλον ενός κινηματογραφικού συνεργείου είχε στηθεί πάνω και γύρω από τη σκηνή και στην τελευταία σειρά των κερκίδων του θεάτρου καθόταν ο ίδιος ο Δημήτρης Μαυρίκιος, δίνοντας τα παραγγέλματα του σκηνοθέτη: «Cut», «Το ξαναπάμε αυτό από την αρχή», «Πιο έντονα»… Η Τατιάνα Παπαμόσχου άρχισε να ξετυλίγει τη βιογραφία του Γιάννη Ρίτσου, η φωνή της Αλέκας Παΐζη έστειλε έναν χαιρετισμό σε όλους, ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος εμφανίστηκε πάνω σ’ έναν γερανό, άρχισε να στροβιλίζεται σχεδόν πάνω από τα κεφάλια μας και «ξαναζωντάνεψε» τον ποιητή, και στη φιγούρα και στην απαγγελία. Εχοντας δει ώρες ατελείωτες πολλά από τα φιλμ που γυρίστηκαν για τον Γιάννη Ρίτσο και έχοντας ακούσει δεκάδες ώρες απαγγελίας του ίδιου, ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος τον «επανέφερε» μπροστά μας χωρίς να τον μιμείται. Δεν ακούγονταν παρά μόνο τα τριζόνια όταν εμφανίστηκαν στη σκηνή η Ράνια Οικονομίδου (ως «Ελένη») και η Λυδία Φωτοπούλου («Σονάτα του σεληνόφωτος») ανεβάζοντας στα ύψη τη συγκίνηση και χαρίζοντας σε όλους μας στιγμές ιδιαίτερης υποκριτικής ευαισθησίας, ενώ η Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη κατάφερε να ανατρέψει την εμβληματική μελοποιημένη μνήμη όλων μας για τον «Επιτάφιο», παρουσιάζοντας θεατροποιημένη τη γνωστή φωτογραφία που ενέπνευσε τον Ρίτσο και δίνοντας μια σπαρακτική και θρηνητική ερμηνεία του ποιήματος.
«Τώρα έχω μια καλή εικόνα για τον Ρίτσο», είπε βγαίνοντας μία από τους θεατές. Ο Δημήτρης Μαυρίκιος κατάφερε να δώσει, με το δικό του θεατρικό ύφος, τις συγκρούσεις και τις αγωνίες του Γιάννη Ρίτσου για την ποίηση, για την πολιτική, για τον έρωτα. Και να μας τον ξαναγνωρίσει με τη συμβολή του θεάτρου. Κι ας υπήρχαν σκηνές που φάνηκαν να «κλείνουν το μάτι» στις αισθητικές του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, κι ας ήταν στιγμές που τα πολλά πρόσωπα και η πολλή σκηνική δράση εμπόδιζαν την ποίηση να ξεχωρίσει. Ηταν κι αυτά μέρος του πληθωρικού ποιητικού σύμπαντος του Γιάννη Ρίτσου. Ο Δημήτρης Μαυρίκιος και οι ηθοποιοί του έκαναν την έκπληξη στα φετινά Επιδαύρια. Γι’ αυτό και υπάρχουν σκέψεις η παράσταση να παρουσιαστεί και στην Αθήνα, εφόσον οι υποχρεώσεις των ηθοποιών το επιτρέπουν. Το αίτημα, πάντως, είναι υπαρκτό.
Πεσμένο διήμερο
Η ακύρωση της παράστασης του Αμος Γκιτάι με την Ζαν Μορό άφησε έντονα τα ίχνη της στα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και την κίνηση της περιοχής της Επιδαύρου. Ακυρώσεις υπήρξαν πολλές, το θέατρο της Μικρής Επιδαύρου χωράει το πολύ 1.000 άτομα και παρότι σχεδόν γέμισε και τις δύο ημέρες δεν στάθηκε ικανό να καλύψει το κενό της κίνησης αυτών των ημερών. «Είναι κακό για το Φεστιβάλ», έλεγαν οι επιχειρηματίες στην Παλιά Επίδαυρο.
Τα ποιήματα που ακούστηκαν στη διάρκεια της παράστασης ήταν αποσπάσματα από τα: «Τερατώδες αριστούργημα», «Γκραγκάντα», «Ρωμιοσύνη», «Κιγκλίδωμα», «Ισως να ‘ναι κι έτσι», Σφραγισμένα μ’ ένα χαμόγελο», «Ελένη», «Αρίοστος ο Προσεχτικός αφηγείται στιγμές του βίου του και του ύπνου του», «Τειρεσίας», «Επιτάφιος», «Η σονάτα του σεληνόφωτος».