Ενα διπλωματικό και πολιτικό θρίλερ με επίκεντρο το τρίγωνο Μέγαρο Μαξίμου – Βρυξέλλες – λεωφόρος Συγγρού διαδραματίστηκε, τα προηγούμενα 24ωρα, με αντικείμενο την επιστολή του κ. Αντώνη Σαμαρά προς τους δανειστές της Ελλάδας.
Στον χρόνο που μεσολάβησε από τη λήψη της ψήφου εμπιστοσύνης από τη Βουλή μέχρι και τη δημοσιοποίηση της επιστολής του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, την Τετάρτη, οι κ. Λουκάς Παπαδήμος και Αντώνης Σαμαράς είχαν σειρά τηλεφωνικών συνεννοήσεων με κατάληξη την, αναμενόμενη και τυπικά, άρση του αδιεξόδου με τον, κατά το δυνατόν, αναίμακτο για όλους τρόπο. Σύμφωνα με πηγές και από τις δύο πλευρές, οι συνεννοήσεις των δύο ανδρών δεν περιορίζονται στην επίσημη επίσκεψη Σαμαρά, την προηγούμενη Πέμπτη. Αντιθέτως, είναι τακτικές, «οι δυο τους συνομιλούν στον ενικό» -όπως σημειώνει γνώστης των τελευταίων εξελίξεων- «και η σχέση μπορεί να χαρακτηρισθεί ως καλή». Αλλωστε, η γνωριμία των δύο ανδρών δεν είναι πρόσφατη αλλά μετρά αρκετά χρόνια, καθώς αμφότεροι αποφοίτησαν από το Κολλέγιο Αθηνών, ο κ. Παπαδήμος το 1966, ο κ. Σαμαράς τρία χρόνια αργότερα.
Στο πλαίσιο των συναντήσεων που είχε ο κ. Παπαδήμος, στις αρχές της εβδομάδας, με τους κ. Μπαρόζο, Ρομπέι και Γιουνκέρ, το ζήτημα της επιστολής -κυρίως από την πλευρά του επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης- ήταν εκ των βασικών στην ατζέντα. Αν και ο πρωθυπουργός κινήθηκε σε αυτή τη διαπραγμάτευση ουσιαστικά μόνος, αφού δεν φέρεται να ενέπλεξε κάποιον εκ των συνεργατών που τον συνόδευαν, είναι προφανές ότι επεχείρησε να διαγνώσει τις προθέσεις των Ευρωπαίων, να αμβλύνει τις εντυπώσεις που είχαν προκληθεί από την εξαγγελία του δημοψηφίσματος και το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης στο εσωτερικό της χώρας και, εν τέλει, να διαπιστώσει τα περιθώρια συμβιβασμού. «Ο κ. Παπαδήμος δεν είχε λόγο να εμπλακεί αποκλειστικά στη συζήτηση περί της επιστολής του κ. Σαμαρά, προκειμένου να μην αναλώσει διπλωματικό κεφάλαιο», σημειώνει στέλεχος της κυβέρνησης, με βαθιά γνώση των συζητήσεων που έλαβαν χώρα τις τελευταίες ημέρες. «Ωστόσο, η παρέμβασή του ήταν σημαντική προς αποκατάσταση αφενός της ψυχραιμίας, αφετέρου της αξιοπιστίας της Ελλάδας και των πολιτικών της δυνάμεων έναντι των Ευρωπαίων συνομιλητών», προσθέτει.
«Εντιμος συμβιβασμός»
Την ίδια στιγμή, από την Αθήνα τόσο ο κ. Αντώνης Σαμαράς όσο και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Σταύρος Δήμας άνοιγαν τους δικούς τους διπλωματικούς διαύλους για την εξεύρεση του «έντιμου συμβιβασμού» έναντι μιας ολοένα και πιο επιθετικής ευρωπαϊκής ηγεσίας. Κατά μία εκδοχή, ο ρόλος του πρώην Επιτρόπου δεν περιορίστηκε στην επικοινωνία με τους πολλούς συνομιλητές του στο εξωτερικό. Συχνά φέρεται να λειτούργησε και ως ενδιάμεσος «κόμβος» μεταξύ πρωθυπουργού και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πλέον των απευθείας επαφών των δύο ανδρών. Εφόσον, όπως όλα δείχνουν, η απόφαση του Γιούρογκρουπ θα είναι θετική για τα ελληνικά συμφέροντα, θα πρόκειται για την πρώτη επιτυχή συνεργασία του κ. Παπαδήμου με τον κ. Σαμαρά.
Στελέχη της Νέας Δημοκρατίας αναγνωρίζουν πως, παρά τις πολιτικές προκλήσεις που θέτει προς το κόμμα η συγκρότηση και η πορεία της κυβέρνησης Παπαδήμου, ουδείς λόγος αμφισβήτησης στο πρόσωπο του πρωθυπουργού υπάρχει. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά την προφανή -κατανοητή κατά πολλούς- αμηχανία της Ν.Δ. έναντι των σεναρίων παράτασης του κυβερνητικού βίου πέραν της 19ης Φεβρουαρίου και των συνακόλουθων αντιδράσεων των βουλευτών, ηγετικά στελέχη του κόμματος σημείωναν την προσπάθεια του κ. Παπαδήμου να λειάνει τις γωνίες που μπορούσαν να προκαλούν τριβές.
Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσονται όχι μόνο η διπλωματική αναφορά του στη Βουλή για «ρητή δέσμευση των αρχηγών των κομμάτων» -αφήνοντας στην επιλογή ενός εκάστου πολιτικού αρχηγού το πώς θα γίνει αυτό- αλλά και οι διευκρινίσεις που έδωσε ο κ. Παπαδήμος στο Υπουργικό Συμβούλιο της Πέμπτης σχετικά με τον αγγλικό όρο που χρησιμοποιεί στο εξωτερικό για να περιγράψει την κυβέρνηση που στηρίζουν ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. και ΛΑΟΣ. Απευθυνόμενος, κυρίως, στα παριστάμενα στελέχη της Ν.Δ. που συμμετέχουν στο σχήμα (Αβραμόπουλος, Δήμας, Αρβανιτόπουλος, Μουρμούρας, Βαρτζόπουλος, Αλιβιζάτος), ο κ. Παπαδήμος εξήγησε γιατί επέλεξε να χρησιμοποιεί τον όρο «national unity government» (κυβέρνηση εθνικής ενότητας) από το «coalition government» (κυβέρνηση συνασπισμού), η μεταφορά του οποίου στην καθ’ ημάς πολιτική σκηνή, είναι δεδομένο ότι θα προκαλούσε πλήθος αντιδράσεων.