Σαν αγρότης έχεις αποφύγει να χρησιμοποιήσεις γενετικά τροποποιημένους σπόρους, λόγω συνείδησης, άποψης, ή εμπορικής αξιοποίησης των προϊόντων σου. Τι γίνεται όμως όταν ξυπνάς ένα πρωί και ανακαλύπτεις ανάμεσα στις καλλιέργειες μεταλλαγμένα φυτά, τα οποία μάλιστα όταν προσπαθείς να τα καταστρέψεις, αποτυγχάνεις, ακριβώς γιατί είναι ανθεκτικά σε συγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα; Κι ακόμα, τι κάνεις όταν η ποικιλία αυτή που βρέθηκε στο χωράφι σου, «ως διά μαγείας», δεν έχει πάρει ποτέ άδεια κυκλοφορίας;
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση βρέθηκε ένας αγρότης στο Ορεγκον των ΗΠΑ, ο οποίος ανακάλυψε μη αδειοδοτημένα μεταλλαγμένα στάχυα σιταριού στο αγρόκτημά του. Προσπάθησε να τα καταστρέψει πριν από τη συγκομιδή, αλλά τα φυτά ήταν ανθεκτικά στο ζιζανιοκτόνο glyphosate, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι παρότι στις ΗΠΑ επιτρέπονται και κυκλοφορούν πολλές ποικιλίες και σπόροι γενετικά τροποποιημένης σόγιας και καλαμποκιού, κάτι τέτοιο δεν ισχύει για το σιτάρι. Αρα, πώς βρέθηκαν τα στάχυα – Φρανκενστάιν στο χωράφι του ανυποψίαστου αγρότη του Ορεγκον;
Οπως αποδείχθηκε, ο γίγαντας της γενετικής τροποποίησης, η εταιρεία Μονσάντο, είχε κάνει δοκιμές σε σπόρους σιταριού ανθεκτικούς στην ουσία glyphosate στο Ορεγκον και ακόμα 15 Πολιτείες των ΗΠΑ, μεταξύ 1998 και 2005. Τα προϊόντα όμως δεν εγκρίθηκαν και δεν κυκλοφόρησαν εμπορικά. Παρόλα αυτά, έλεγχος του Πανεπιστημίου του Ορεγκον ταυτοποίησε τα μεταλλαγμένα στάχυα με τον δοκιμαζόμενο σπόρο της Μονσάντο. Πώς βρέθηκε ο μεταλλαγμένος σπόρος μετά τόσα χρόνια στο χωράφι του Ορεγκον; Φυτεύτηκε ή μεταφέρθηκε με τον αέρα; Σε κάθε περίπτωση, ενισχύεται μία από τις πιο βασικές ενστάσεις κατά των μεταλλαγμένων, που εγείρουν περιβαλλοντικές οργανώσεις, βιο-καλλιεργητές και αγροτικές οργανώσεις σε πολλές χώρες: Πρόκειται για τον κίνδυνο της επιμόλυνσης, δηλαδή της τυχαίας (ή μη) μόλυνσης καλλιεργειών ελεύθερων από μεταλλαγμένα, από τη μεταφορά γενετικά τροποποιημένου DNA, είτε από τον αέρα, είτε από τα έντομα που πετούν από φυτό σε φυτό, είτε με άλλους τρόπους. Καταργείται δηλαδή ακόμα και το δικαίωμα της επιλογής: Μια έκταση που καλλιεργείται με ΓΤ σπόρους μπορεί να επιβάλει το μεταλλαγμένο δίκιο της σε γειτονικές καλλιέργειες…
Τώρα, οι αμερικανικές αρχές ανησυχούν για τις πιθανές εμπορικές επιπτώσεις από τη διάδοση της είδησης περί γενετικής επιμόλυνσης. Το Ορεγκον είναι βασικός σιτοβολώνας των ΗΠΑ και εξάγει το 90% της σιτοπαραγωγής της. Με τα μεταλλαγμένα δεν παίζουμε…
Με την ευκαιρία αναθερμάνθηκε η συζήτηση γύρω από το κατά πόσο οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες μπορούν να συμβάλλουν στον περιορισμό της χρήσης ζιζανιοκτόνων.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, η φύτευση μεταλλαγμένων καλλιεργειών (κυρίως καλαμπόκι και σόγια) οδήγησε σε αύξηση και όχι σε μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων, καθώς τα παράσιτα δυνάμωσαν και τα έντομα έγιναν πιο ανθεκτικά στις τοξίνες. Το αποτέλεσμα; Οι αγρότες υποχρεώθηκαν στη χρήση ακόμα πιο «βαριών» κι επικίνδυνων χημικών, σε μεγαλύτερες ποσότητες.
Αυξάνουν τα φυτοφάρμακα
Ενα από τα βασικά επιχειρήματα υπέρ των μεταλλαγμένων είναι ότι προσβάλλονται πιο δύσκολα από ασθένειες και γι’ αυτό χρειάζονται λιγότερα φυτοφάρμακα. Επίσης, οι περισσότερες μεταλλαγμένες καλλιέργειες, που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα, είναι φτιαγμένες ώστε να παρουσιάζουν ανοσία σε συγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα, όπως το Round Up της Μονσάντο.
Η ιδέα ήταν απλή: Ραντίζοντας το χωράφι με Round Up τα ζιζάνια θα εξοντώνονταν και τα ΓΤ σπαρτά θα έμεναν άθικτα. Η ζωή όμως είναι απρόβλεπτη. Τα παράσιτα απέκτησαν ανοσία στο Round Up, γιγαντώθηκαν (φτάνουν μέχρι και τα 3 μ.) κι άρχισαν να καταστρέφουν τις καλλιέργειες. Το αποτέλεσμα: Οι αγρότες καταφεύγουν σε χρήση μείγματος διάφορων χημικών, αυξάνοντας τις ποσότητες που χρησιμοποιούν, μέχρι και 25% ετησίως!
Ολα αυτά δείχνουν γιατί η γενετική τροποποίηση οργανισμών, από μαθητευόμενους μάγους του εργαστηρίου, δημιουργεί διαρκώς καινούργιες απειλές. Το τεράστιο εργαστήρι της Φύσης είναι πολύ πιο σύνθετο και απρόβλεπτο και απαιτεί περισσότερο σεβασμό.
Καλαμπόκι για την ξηρασία
Οι μεγάλες, πολυεθνικές εταιρείες δημιουργίας γενετικά τροποποιημένων προϊόντων ισχυρίζονται ότι προσπαθούν να απαντήσουν, μέσω της βιοτεχνολογίας, σε υπαρκτά μεγάλα προβλήματα του περιβάλλοντος και της γεωργίας.
Ετσι, για παράδειγμα η Μονσάντο και η γερμανικής αφετηρίας BASF ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι ετοιμάζουν μεταλλαγμένη ποικιλία καλαμποκιού, το οποίο θα είναι ανθεκτικό στην ξηρασία. Πρόκειται για προσπάθεια απάντησης στην κλιματική αλλαγή και στις εκτεταμένες ξηρασίες, που σημάδεψαν το 2012 τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκατομμύρια στρέμματα γης έμειναν ακαλλιέργητα και μεγάλες ποσότητες δέντρων «έσκασαν» από την ξηρασία, που αναμένεται να πλήττει τον πλανήτη ολοένα και συχνότερα στο μέλλον.
Οπως όμως έχει φανεί μέχρι τώρα, οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες όχι μόνο αποτυγχάνουν να επιλύσουν τα προβλήματα για τα οποία δημιουργούνται, αλλά δημιουργούν μεγαλύτερα.
Βεβαίως, δεν συμφωνούν όλοι σε αυτή την άποψη. Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) απέρριψε το αίτημα της Γαλλίας να απαγορεύσει την καλλιέργεια ποικιλίας μεταλλαγμένου καλαμποκιού της Μονσάντο. Η EFSA, η οποία έχει κατηγορηθεί για ευνοϊκές προς τα μεταλλαγμένα αποφάσεις, ισχυρίστηκε ότι στον φάκελο της γαλλικής κυβέρνησης δεν παρουσιάζονται συγκεκριμένα επιστημονικά στοιχεία. Βεβαίως, το θέμα δεν θα λήξει εδώ…