«Δούλευα σε μεταφορική εταιρεία, νοίκιαζα σπίτι. Επαψα να πληρώνομαι όμως. Κάποια μεροκάματα· δεν έφταναν για το νοίκι. Πριν 6-7 μήνες κατέληξα στον δρόμο», αρχίζει να λέει ο Δανιήλ, 41 χρόνων, άστεγος. Φιλοξενείται προσωρινά στο υπνωτήριο του Δήμου Αθηναίων στην Ακαδημία Πλάτωνος (Αλικαρνασσού 49, τηλ. 210-32.13.150), το οποίο υποστηρίζεται από τους Γιατρούς του Κόσμου και αποτελεί μία από τις Κοινωνικές Δομές Αμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας.
Πώς έφτασε εδώ ο Δανιήλ; «Ενα βράδυ, έφαγα μαχαιριά από ένα πρεζόνι, που πήγε να με κλέψει. Πήγα στους Γιατρούς του Κόσμου για βοήθεια. Εκεί με ενημέρωσαν για το υπνωτήριο». Οπως εξηγεί ο χειρουργός κ. Γιώργος Κασσάρας, υπεύθυνος του Πολυϊατρείου των Γιατρών του Κόσμου και μέλος Δ.Σ., ο οποίος μας ξεναγεί στον χώρο, «η προσπάθεια είναι ενταγμένη σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ. Αυτή τη στιγμή, έχουμε δυνατότητα για 50 άτομα, ευελπιστούμε σύντομα να φιλοξενούμε περισσότερους. Πέντε διανυκτερεύσεις είναι η “ανάσα” που προσφέρουμε στους άστεγους, με δυνατότητα ανανέωσης».
Η διευθύντρια των Γιατρών του Κόσμου, Ευγενία Θάνου, δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της για το εγχείρημα: «Είναι σαν να έχεις ένα μικρό παιδί που θέλεις να ξεκινήσει καλά. Αδιαφορούμε για την κούραση – το πρωί στη δουλειά, εδώ μέχρι τις 11 το βράδυ. Με τη βοήθεια των 7 εργαζομένων και των εθελοντών, έχουμε διαμορφώσει το χώρο σαν ξενοδοχείο! Τους υποδεχόμαστε με ευγένεια, γεγονός που γρήγορα νικά τη διστακτικότητά τους».
Συναντάμε την Αρτεμη Λιανού, κοινωνική λειτουργό, να κουβαλάει μια στοίβα κουβέρτες: «Είναι δωρεά του Ελληνικού Στρατού, ενώ τα κρεβάτια δωρεά από ξενοδοχείο», διευκρινίζει. Σε ό,τι αφορά τις προϋποθέσεις των ενδιαφερομένων να εξασφαλίσουν μία θέση στο υπνωτήριο, η κ. Λιανού θα πει: «Απαιτείται να επισκεφθούν πριν τη ΜΚΟ Κλίμακα, όπου γίνεται καταγραφή των αναγκών και παραπομπή στην ανάλογη δομή – υπνωτήριο, συσσίτιο, κοινωνικό φαρμακείο κ.ο.κ. Συγκεκριμένα για το υπνωτήριο, θα πρέπει να υπάρχει κάποιας μορφής αστεγία, καθώς άστεγος δεν θεωρείται μόνο όποιος μένει στον δρόμο αλλά κι εκείνος που κατοικεί σε σπίτι χωρίς ρεύμα ή νερό». Οι άστεγοι έρχονται στο υπνωτήριο καθημερινά από τις 18.00 μέχρι τις 21.00, ενώ πρέπει να φεύγουν στις 9 π.μ. «Δεν παραλείπουν, μάλιστα, να στρώσουν πρώτα το κρεβάτι τους», επισημαίνει η κ. Θάνου.
Στην είσοδο, αυστηρός σωματικός έλεγχος για ανίχνευση μεταλλικών αντικειμένων – μου θυμίζει… αεροδρόμιο! Ακολουθεί η λήψη κοινωνικού ιστορικού στο αρμόδιο γραφείο και, αμέσως μετά, ντους. «Αν υπάρχει ανάγκη, τους δίνουμε ρούχα», προσθέτει η κ. Λιανού. «Ευπρόσδεκτες, επομένως, προσφορές του κόσμου σε -ανδρικό κυρίως- ρουχισμό, εσώρουχα αλλά και σεντόνια, μαξιλάρια. Επίσης, μπισκότα, ψωμί, τσουρέκια, μαρμελάδες, γλυκά κουταλιού, τσάι ή ζάχαρη κι ό,τι άλλο έχουν ευχαρίστηση», παρεμβαίνει ο κ. Κασσάρας. Στον κοινόχρηστο χώρο του 1ου ορόφου, η νεοαφιχθείσα τηλεόραση μαγνητίζει τους πάντες και τους μαζεύει γύρω από το στρογγυλό τραπέζι.
Οι εμπειρίες τους
«Εδώ συχνά μοιράζονται ό,τι φέρνουν από το συσσίτιο – είναι συγκινητικό», αναφέρει η διευθύντρια. Πλησιάζω την 53χρονη Μαρία, πρώην ξενοδοχοϋπάλληλο, με άπταιστα αγγλικά και γαλλικά. Οι δυσκολίες, πολλές: «Από τον Νοέμβριο του ’11, δεν έχω σταυρώσει δουλειά. Φιλοξενήθηκα σε συγγενείς, φίλους… εξαντλήθηκαν τα αποθέματα. Τότε, μπήκα στην πραγματικότητα του άστεγου – 6 μήνες είμαι στον δρόμο. Με φιλοξένησε σε μία καρέκλα έξω ο περιπτεράς της γειτονιάς, οπότε δεν κινδύνευα. Ο ίδιος μού βρήκε αυτή τη δομή – γιατί όταν είσαι έξω, είσαι πελαγωμένος». Πώς καταγράφει την εμπειρία της από το πρώτο βράδυ στο υπνωτήριο; «Ημουν πολύ επιφυλακτική. Σκεφτόμουν “είναι δυνατόν να μου προσφέρουν όλα αυτά χωρίς να ζητούν κάτι;”. Τώρα, πρέπει να φύγω αλλά… εδώ; Εζησα την πολυτέλεια». Ανάλογη και η διαδρομή του Διονύση, άστεγου το τελευταίο δίμηνο: «Εχω κοιμηθεί στον Εθνικό Κήπο, σε στοές, σε λεωφορεία. Στο υπνωτήριο είχαν την καλοσύνη να με κρατήσουν περισσότερα βράδια». Τη μέρα, τι κάνετε; «Πηγαίνω σε βιβλιοπωλεία, μπαίνω από το ένα στο άλλο. Διαβάζω». Πώς σχολιάζει ο ίδιος την προσπάθεια; «Πρόκειται για ένα εξαίρετο δείγμα πολιτισμού, που διατηρεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αξίζουν συγχαρητήρια». Εξίσου ευγνώμων και ο Δανιήλ: «Εξω φοβόμουν, εδώ νιώθω ασφάλεια».
Τηλεφωνική γραμμή για την έλλειψη στέγης: 10520.
