Εδω και πολλούς μήνες οι Γιατροί του Κόσμου έχουν ανακοινώσει ότι αναστέλλουν τις αποστολές τους στο εξωτερικό και ρίχνουν όλες τους τις δυνάμεις στην περίθαλψη των άστεγων και άπορων της Αθήνας. Ο πληθυσμός της ελληνικής πρωτεύουσας πλήττεται από ανθρωπιστική κρίση – αυτό ήταν το σκεπτικό, με όλη την τεκμηρίωση, από τους Γιατρούς του Κόσμου. Παρόμοια δράση έχουν αναλάβει από καιρό η Αρχιεπισκοπή Αθηνών και η Εκκλησία της Ελλάδος· στην πράξη συγκροτούν τον πιο αποτελεσματικό μηχανισμό συσσιτίων, με αρκετές χιλιάδες γεύματα καθημερινά.
Ωστόσο, οι δράσεις αλληλεγγύης μένουν προσώρας στο ατομικό και μικροσυλλογικό επίπεδο, χωρίς πόρους και χωρίς κινητοποίηση ισχυρών οικονομικά φορέων. H χθεσινή κίνηση του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» να διαθέσει 100 εκατομμύρια ευρώ, μέσα στην επόμενη τριετία (http://bit.ly/wGXSTK), για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων υγειονομικής φροντίδας και κοινωνικής πρόνοιας, αλλάζει άρδην το σκηνικό. Πρόκειται για μια κίνηση με πολλές προεκτάσεις, πολιτικές, κοινωνικές και ηθικές, πολύ περισσότερο επειδή προέρχεται από ένα θαλερό κοινωφελές ίδρυμα που αθορύβως έχει διαθέσει 750 εκατ. ευρώ για ποικίλα έργα παιδείας και πολιτισμού στην Ελλάδα την τελευταία δεκαπενταετία.
Κορυφαίο τέτοιο έργο το σύμπλεγμα Εθνικής Βιβλιοθήκης – Οπερας – Πάρκου στο Φαληρικό Δέλτα, που άρχισε να κατασκευάζεται πρόσφατα.
Το ΙΣΝ δείχνει να αντιλαμβάνεται ποιος είναι ο ρόλος ενός κοινωφελούς ιδρύματος, με μεγάλη περιουσία, σε μια χρεοκοπημένη χώρα και σε έναν λαό που λυγίζει υπό το βάρος της ανέχειας και της απαισιοδοξίας. Ο ρόλος του είναι ακριβώς να δράσει επικουρικά προς το κράτος και τους φορείς του, παρέχοντας τους υλικούς πόρους και το έμπρακτο παράδειγμα – σε μια στιγμή που έχει καμφθεί η εμπιστοσύνη των δοκιμαζόμενων πολιτών προς το κράτος και τους αναιμικούς θεσμούς κοινωνικής προστασίας. Περισσότερο μάλιστα από την υλική ανακούφιση που προσφέρει, το έμπρακτο παράδειγμα του ΙΣΝ απευθύνει μια πρόσκληση προς άλλα ιδρύματα και ιδιώτες οικονομικά ισχυρούς: να επιστρέψουν στην κοινωνία μέρος του πλούτου που παρήχθη εντός και μέσω της συγκεκριμένης κοινωνίας. Αυτό άλλωστε είναι και ένα από τα χαρακτηριστικά του ευεργετισμού στη μακρά ιστορική του διαδρομή. Εντούτοις, στη σύγχρονη Ελλάδα της χρεοκοπίας, ο παραχθείς πλούτος φυγαδεύεται σε ξένες τράπεζες και φορολογικούς παράδεισους, προκαλώντας τη χλεύη των εταίρων και δανειστών. Την ίδια ώρα τμήματα των ελίτ της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Βελγίου πρωτοστατούν σε κινήσεις ανόρθωσης των μη χρεοκοπημένων χωρών τους, ζητώντας έκτακτη φορολόγηση, και ακολουθούμενα από τα μικρομεσαία στρώματα σε αγορές λαϊκών-πατριωτικών ομολόγων.
Υπό αυτή την έννοια το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, από το μακρινό Μανχάταν, προσκαλεί σε πατριωτική συνέγερση, καλεί τους εύπορους Ελληνες να επιδείξουν φιλοπατρία και αλληλεγγύη, κεντρίζει το ναρκωμένο φιλότιμο. Καλεί σε ανασυγκρότηση φρονήματος και εμψύχωση της νέας γενιάς: Η Ελλάδα δεν θα σωθεί χωρίς τους Ελληνες.