ΜΟΣΧΑ. Καθώς Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες οδεύουν προς τη ρήξη με αφορμή την Κριμαία, ο σταλινικός συγγραφέας Αλεξάντερ Προχάνοφ αισθάνεται ότι έχει έρθει η στιγμή που από καιρό προσδοκούσε. «Φοβάμαι ότι ενδιαφέρομαι για έναν Ψυχρό Πόλεμο με τη Δύση», μας είπε ο κ. Προχάνοφ, κάπου ανάμεσα σε πληθώρα συνεντεύξεων που παραχώρησε σε κρατικά κανάλια και ραδιοσταθμούς. «Eδειξα μεγάλη υπομονή. Περίμενα 20 ολόκληρα χρόνια. Eκανα ό,τι περνούσε από το χέρι μου, δουλεύοντας μέρα-νύχτα, για να αρχίσει αυτός ο πόλεμος», δηλώνει ο 76χρονος συγγραφέας.
Γνωστός για τις επιθετικές του, έναντι της Δύσης, απόψεις, ο Προχάνοφ είδε το άστρο του να ανεβαίνει, να πέφτει και να ανεβαίνει ξανά, σε άμεση συνάρτηση με τις τύχες των σκληροπυρηνικών του Κρεμλίνου. Το γεγονός ότι σήμερα ο ίδιος και οι ομοϊδεάτες του βρίσκουν περίοπτη θέση στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης αντανακλά τη συντηρητική μετατόπιση του πολιτικού κέντρου βάρους στη Μόσχα, αφ’ ότου ξεκίνησε η τρίτη προεδρική θητεία του Πούτιν.
Καθώς οι ΗΠΑ απειλούν να αποκλείσουν τις ρωσικές εταιρείες από το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Δύσης εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης, ισχυρής επιρροής πρόσωπα στον στενό κύκλο του Ρώσου προέδρου μοιράζονται με τον Προχάνοφ την εκτίμηση ότι η απομόνωση από τη Δύση θα αποδειχθεί θετική εξέλιξη για τη Ρωσία. Ορισμένοι στο στρατόπεδο του Πούτιν βλέπουν την επερχόμενη σύγκρουση ως ιδανική ευκαιρία για τη διπλωματική στροφή προς την Κίνα, την οποία από καιρό συνιστούσαν. Αυτή είναι η γνώμη του Σεργκέι Καραγκάνοφ, κοσμήτορα του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών Επιστημών της Μόσχας.
«Το επεισόδιο της Κριμαίας θα αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού», εκτιμά ο κ. Καραγκάνοφ. «Η σύγκρουση με τη Δύση είναι καλοδεχούμενη από πάρα πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι επιζητούν μια κάθαρση στους κόλπους των ελίτ και μια ορισμένη αναδιοργάνωση του ρωσικού έθνους».
Oταν ήρθε στην εξουσία, ο κ. Πούτιν προσπάθησε να κρατήσει μια κάποια ισορροπία ανάμεσα στους εθνικιστές οπαδούς του ισχυρού κράτους και τους φιλελεύθερους θιασώτες της ελεύθερης αγοράς, μεταξύ των οποίων και αρκετοί Ρώσοι ολιγάρχες. Αυτή η ισορροπία κλονίστηκε το 2012 και με την πρόσφατη κρίση στην Κριμαία, μοιάζει να αποτελεί οριστικά παρελθόν. Ενδειξη σκλήρυνσης των αυταρχικών χαρακτηριστικών ήταν και το πρόσφατο μπλοκάρισμα ιστοσελίδων προβεβλημένων στελεχών της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης.
Αντίθετα, για ανθρώπους σαν τον κ. Προχάνοφ ο άνεμος είναι ούριος. Η μικρή εφημερίδα του διατηρεί δεσμούς με τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες ανέκαθεν χρησιμοποιούσαν «αγκιτάτορες» προς εξασφάλιση λαϊκής υποστήριξης στις πρωτοβουλίες τους. Τα βιβλία του για το Αφγανιστάν τού χάρισαν το παρατσούκλι «το αηδόνι του γενικού επιτελείου». Το 1991, ήταν ένας από τους συγγραφείς μανιφέστου που υποστήριξε το αποτυχημένο πραξικόπημα σκληροπυρηνικών κομμουνιστών εναντίον του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον Προχάνοφ κινείται ο Αλεξάντερ Ντουγκίν, θιασώτης μιας «συντηρητικής επανάστασης», που θα συνδυάζει αριστερές οικονομικές πολιτικές με παραδοσιακές αξίες. «Ο αντιαμερικανισμός αναδεικνύεται σε κυρίαρχη ιδεολογία των Ρώσων. Με την Κριμαία, περάσαμε το σημείο μη επιστροφής. Στο εξής, δεν θα υπάρξει νέος Μεντβέντεφ, ούτε νέα “επανεκκίνηση” των σχέσεων με τις ΗΠΑ», υποστηρίζει.