«Εγκαταλείψτε τον πανικό. Οχι την Ευρωζώνη», έλεγε ο επικεφαλής του επενδυτικού κεφαλαίου Franklin Templeton Investments, Μαρκ Μόμπιους, με άρθρο του στις 22 Ιουνίου του 2012. Δηλαδή, την περίοδο κατά την οποία όλοι στοιχημάτιζαν πως η Ελλάδα θα βγει από το ευρώ και μόλις μία εβδομάδα μετά τη δεύτερη εκλογική μάχη από την οποία προέκυψε η σημερινή κυβέρνηση.
Σε αυτό υποστήριζε πως «η Ευρώπη θα αναδυθεί πιο ισχυρή από την κρίση χρέους». Και πρόσθετε πως «κατά την άποψή μου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες στην τρέχουσα συγκυρία κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους» αναφέροντας ότι χρειάζεται «υπομονή και χρόνος, αλλά είμαι βέβαιος πως στο τέλος του δρόμου το αποτέλεσμα θα είναι θετικό».
Ειδικά για την Ελλάδα, σημείωνε πως μετά τη διπλή εκλογική μάχη «η Ελλάδα μπορεί να παραμείνει στο ευρώ και να προχωρήσει ταυτόχρονα στην επανεκκίνηση της οικονομίας της, οδηγούμενη σε ένα πιο φωτεινό μέλλον. Πώς θα γίνει αυτό; Οταν η ελληνική κυβέρνηση περιορίσει σημαντικά τις δαπάνες της». Δεν δίσταζε, μάλιστα, να ασκήσει κριτική για την οικονομική κατάσταση και άλλων χωρών της Δυτικής Ευρώπης.
Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα hedge fund που υποστήριξε το σενάριο της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ και βγήκε κερδισμένο ήταν το Third Point, του οποίου ηγείται ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός D. Loeb. Δημοσίευμα των Financial Times ανέφερε στα τέλη του 2012 ότι το Third Point κέρδισε περίπου 500 εκατ. ευρώ, καθώς ο κ. Loeb πίστευε στο ελληνικό αφήγημα (story) και εκτιμούσε ότι το 2013 η αγορά των ελληνικών ομολόγων θα έτρεχε ένα ράλι. Οπως κι έγινε, με αποτέλεσμα τα κέρδη του να έχουν μεγαλώσει.
Επίσης, το Third Point ήταν ένα από τα funds που συμμετείχαν και στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2012. Δεδομένου ότι ο κ. Loeb είχε στην κατοχή του πολλά ομόλογα, φρόντισε με την πρώτη καλή ευκαιρία να τα ανταλλάξει αποκομίζοντας κέρδη. Ομως, αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ότι δεν εγκατέλειψε την Ελλάδα. Αντιθέτως, παρέμεινε και εκτός από κρατικά ομόλογα, επένδυσε και σε ελληνικά επιχειρηματικά σχέδια κυρίως στον τομέα του τουρισμού.
Και οι δύο (ο κ. Μόμπιους και ο κ. Loeb) ήταν μεταξύ των επενδυτών που συμμετείχαν στη νέα έκδοση ομολόγων της Ελλάδας, αποκτώντας ένα μικρό τους μέρος. Οπως αποδεικνύεται, η ελληνική κρίση χρέους έχει βρει νικητές εκείνους που υποστήριξαν το σενάριο της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ και όχι εκείνους που πόνταραν στην έξοδο από την Ευρωζώνη.
Η ιδιαίτερη «μοναξιά» του G. Elliott
Το 2012 ένιωθε μοναξιά, αλλά τώρα σίγουρα χαίρεται που δεν είχε μεγάλη παρέα πριν από δύο χρόνια. Πρόκειται για τον κ. George Elliott, ιδρυτή του fund Naftilia Asset Management.
Οπως ο ίδιος είχε αποκαλύψει, τον Μάρτιο του 2012 συναντήθηκε στο Λονδίνο με επενδυτή (που δεν ανέφερε ποτέ την ταυτότητά του) ο οποίος από τα πρώτα δευτερόλεπτα του ραντεβού τους του ξεκαθάρισε ότι δεν έχει καμία διάθεση να «στοιχηματίσει» στην Ελλάδα. Ηθελε, απλώς, να μάθει τη στρατηγική του fund του γενικώς.
Ο κ. Elliott αντέδρασε ρωτώντας τον επενδυτή εάν επένδυσε στη Ρωσία μετά την κρίση του 1998 ή μετά τη χρεοκοπία της Αργεντινής πριν από 10 χρόνια. Ο επενδυτής απάντησε και στις δύο περιπτώσεις αρνητικά. «Τότε δεν είσαι κατάλληλος να συζητάς για την Ελλάδα μαζί μου, γιατί έχεις χάσει τις καλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες των τελευταίων 20 ετών».
Τελικά, o κ. Elliott είχε ήδη δημιουργήσει ένα ειδικό fund για τη χρηματοδότηση ελληνικών σχεδίων, εν ονόματι Naftilia’s Greek Opportunity, και όπως αναφέρει ο ίδιος, ο επενδυτής τελικά πείστηκε να το στηρίξει τοποθετώντας μέρος των κεφαλαίων του. Μόλις αρχίζεις να μιλάς για συγκεκριμένες μετοχές, «οι άνθρωποι αρχίζουν να ενθουσιάζονται», σημείωνε ο κ. Elliott. «Την ίδια ώρα, όμως, είμαστε πολύ μόνοι. Είμαστε από τους λίγους ανθρώπους που είμαστε αισιόδοξοι», δήλωνε το 2012 και λογικά τώρα απολαμβάνει τα κέρδη της τότε μοναξιάς του.
Εβλεπε χρεοκοπία και… χρεοκόπησε
Ανάμεσα σε αυτούς που στοιχημάτιζαν υπέρ της χρεοκοπίας της Ελλάδας και της εξόδου της από το ευρώ τα τελευταία χρόνια, υπήρχαν και επενδυτές που τελικά χρεοκόπησαν οι ίδιοι! Ισως όχι εξαιτίας της ελληνικής κρίσης, αλλά σίγουρα οι προβλέψεις τους για την περίπτωση της Ελλάδας δεν τους βοήθησαν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κ. Τζ. Τέιλορ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της FX Concepts LLC, ενός εκ των μεγαλύτερων επενδυτικών κεφαλαίων (hedge funds) στον κόσμο, στο πρόσφατο παρελθόν. Λίγο μετά το PSI και συγκεκριμένα τον Μάιο του 2012, ο κ. Τέιλορ δήλωνε σε συνέντευξή του στο Bloomberg ότι «αυτό το καλοκαίρι θεωρώ πως είναι πολύ πιθανό (σ.σ. να βγει η Ελλάδα από το ευρώ)».
Εκτιμούσε, δε, ότι «οι Ευρωπαίοι δεν πρόκειται να τους δώσουν χρήματα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν πρόκειται να εγκρίνει, θα ξεμείνουν από λεφτά τον Ιούνιο». Οι μήνες πέρασαν, οι Ευρωπαίοι και το Ταμείο συνέχισαν να στηρίζουν την Ελλάδα και τον Οκτώβριο του 2013 έφθασε η ώρα για τον ίδιο και το fund του να υποβάλουν αίτηση προστασίας από τους πιστωτές τους, καθώς πλέον είχε χρεοκοπήσει.
Πάντως, ο κ. Τέιλορ δεν δείχνει διατεθειμένος να εγκαταλείψει αυτό που κάνει. Στις 9 Ιανουαρίου του 2014 με επιστολή του προς τους επενδυτές ανέφερε πως «οι αγορές είναι το σπίτι μου και όχι μία απλή διαχείριση. Επέστρεψα».
