ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ. Η Γλασκώβη είχε επενδύσει πολλά στο όνομα του Μάκιντος όταν το 1990 είχε αναλάβει το χρίσμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Ο θεσμός, τότε, είχε σημαντικό γόητρο και συνδεόταν με μία ευκαιρία ανάδειξης των πόλεων. Η Γλασκώβη είχε επιχειρήσει τότε τη διεθνή της έξοδο και προβλήθηκε, με επιτυχία, ως προορισμός με εντυπωσιακή και πρωτοφανή, για τα δεδομένα της πόλης, εξωστρέφεια.
Ενα, αν όχι το σημαντικότερο, χαρτί της ήταν το όνομα του Charles Rennie Mackintosh (1868-1928), του αρχιτέκτονα, σχεδιαστή και καλλιτέχνη που ήταν για τη Γλασκώβη αυτό που έγινε και ο Γκαουντί για τη Βαρκελώνη. Ενα έμβλημα. Και τουριστικό δέλεαρ.
Η πυρκαγιά που κατέστρεψε μερικώς το πιο διάσημο κτίριο του Μάκιντος, την Ακαδημία Καλών Τεχνών, πριν από λίγες ημέρες, επανέφερε την προσοχή στο έργο του Μάκιντος με τον τρόπο που προκαλούν αυτήν την προσοχή τα ατυχή συμβάντα. Η πυρκαγιά που «έγλειψε» και την περίφημη Βιβλιοθήκη της Σχολής, φαίνεται ότι άφησε ανέπαφο το παλαιότερο κομμάτι του κτιρίου, που χτίστηκε το 1899 στο ύφος του «Νέου Ρυθμού». Η Βιβλιοθήκη ανήκει στη νεότερη πτέρυγα (1909) και θεωρείται το απόλυτο δείγμα της αρ νουβό των βρετανικών νήσων, αυτό που έμελλε να καθιερωθεί ως «Στυλ Μάκιντος».
Οι κύκλοι της ιστορίας είναι απρόβλεπτοι. Μία δυσάρεστη διάσταση της πυρκαγιάς είναι η καταστροφή των εργασιών των φοιτητών της Σχολής, που τις είχαν έτοιμες για παράδοση. Οι φωτογραφίες με τα σοκαρισμένα τους πρόσωπα καθώς παρακολουθούν την επιχείρηση πυρόσβεσης είναι αποκαλυπτικές. Ο ίδιος ο Μάκιντος υπήρξε φοιτητής της ίδιας Σχολής Καλών Τεχνών, που στεγαζόταν σε ένα παλαιότερο κτίριο σε άλλη διεύθυνση. Ποιος να του το έλεγε, όταν ήταν ένας νεαρός φοιτητής ο ίδιος, ότι τα δικά του σχέδια θα προκρίνονταν μετά την αποφοίτησή του για την ανέγερση του νέου κτιρίου της Σχολής… Ο Μάκιντος ήταν φορέας των νέων ιδεών που συνάρπαζαν τότε τους προοδευτικούς νέους της Ευρώπης. Η τάση για ρήξη με τα καθιερωμένα ήταν ισχυρή και μετά το 1870, προοδευτικά, με κορύφωση τη δεκαετία του 1890, μία νέα αισθητική γλώσσα άρχισε να διαδίδεται στις εφαρμοσμένες τέχνες, στην αρχιτεκτονική, στα εικαστικά. Ο Μάκιντος συνέλαβε τη δική του εκδοχή της αρ νουβό, που στην Καταλωνία έγινε Modernismo, στo Bερολίνο και στην Πράγα Jugendstil και στη Βιέννη Sezession. Το δικό του στυλ Μάκιντος ταυτίστηκε με την καλλιτεχνική αναγέννηση της Σκωτίας και έμεινε στην ιστορία της τέχνης ως η «βόρεια» εκδοχή της αρ νουβό.
Αυτές οι ωραίες διαδρομές των ιδεών και της εφαρμογής τους (που πάντα είχαν κάποια φωτισμένα μυαλά από δίπλα να τις υποστηρίζουν και να τις χρηματοδοτούν) έρχονται στο φως συχνά όταν προκύπτει ένα ανάλογο συμβάν. Μένει τώρα να δούμε τις εξαγγελίες για την αποκατάσταση του σπουδαίου αυτού κτιρίου.