Συμμετείχα σε φόρουμ υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του οποίου το πραγματικό θέμα, ανεξαρτήτως του τι έγραφε το πρόγραμμά του, ήταν η καταστροφική νομισματική σύγχυση ως αποτέλεσμα της πρόωρης υιοθέτησης του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Αυτό που κάνει πιο θλιβερή την ιστορία είναι ότι τα χρηματοπιστωτικά και τα μακροοικονομικά προβλήματα της Ευρώπης έχουν επισκιάσει την αξιοσημείωτη αλλά μη διαφημιζόμενη μακροπρόθεσμη επιτυχία της σε ένα πεδίο όπου συνήθως υστερούσε: τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ορίστε; Δεν το έχετε ακούσει; Λοιπόν, δεν είναι τόσο παράξενο.
Οι ευρωπαϊκές οικονομίες και η Γαλλία ειδικότερα έχουν πολύ κακή δημοσιότητα στις ΗΠΑ. Η πολιτική συζήτησή μας κυριαρχείται από το αντίστροφο σύνδρομο του Ρομπέν των Δασών. Κυριαρχείται από την αντίληψη ότι η οικονομική επιτυχία εξαρτάται από το να εξευμενίσεις τους πλούσιους, οι οποίοι δεν θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας εάν υποστούν βαριά φορολόγηση, και από το να συμπεριφέρεσαι άσχημα στους απλούς εργαζομένους, οι οποίοι δεν πρόκειται να δεχθούν μια δουλειά εκτός εάν δεν έχουν άλλη εναλλακτική. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, η Ευρώπη με τους υψηλούς της φόρους και το γενναιόδωρο προνοιακό της σύστημα τα κάνει όλα λάθος. Συνεπώς το οικονομικό της σύστημα πρέπει να καταρρεύσει και πολλά δημοσιεύματα στον αμερικανικό Τύπο απλώς ασχολούνται με την προοιωνιζόμενη κατάρρευση, την οποία εμφανίζουν ως δεδομένη.
Η πραγματικότητα, εντούτοις, είναι διαφορετική. Ακόμα, βέβαια, η Νότια Ευρώπη διέρχεται μια οικονομική κρίση λόγω της νομισματικής αναταραχής, αλλά τα βορειοευρωπαϊκά κράτη, της Γαλλίας συμπεριλαμβανομένης, τα έχουν καταφέρει πολύ καλύτερα από όσο πολλοί Αμερικανοί αντιλαμβάνονται.
Οι Γάλλοι από 25 έως 54 ετών έχουν περισσότερες πιθανότητες να βρουν δουλειά από τους συνομηλίκους τους στις ΗΠΑ. Δεν συνέβαινε πάντα το ίδιο. Στη δεκαετία του 1990 η Ευρώπη όντως είχε σοβαρότατο πρόβλημα με τη δημιουργία θέσεων εργασίας και το φαινόμενο απέκτησε το αξιομνημόνευτο όνομα «ευρωσκλήρυνση». Φαινόταν προφανές ποιο ήταν το πρόβλημα: το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας της Ευρώπης, το οποίο, σύμφωνα με τον Ρεπουμπλικανό βουλευτή Πολ Ράιαν, καθίσταται τροχοπέδη που υπονομεύει την ανάληψη πρωτοβουλίας και εκτρέφει την εξάρτηση.
Υστερα, όμως, συνέβη κάτι αστείο: η Ευρώπη άρχισε να τα πηγαίνει καλύτερα, ενώ η Αμερική χειρότερα. Το ποσοστό απασχόλησης για τη βασική παραγωγική ηλικία των εργαζομένων (25 – 54 ετών) στη Γαλλία υπερσκέλισε εκείνο των ΗΠΑ στα πρώτα χρόνια της προεδρίας Τζορτζ Μπους. Τώρα η διαφορά στα ποσοστά απασχόλησης είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στα τέλη του ’90, με κερδισμένη τη Γαλλία.
Αλλες ευρωπαϊκές χώρες με μεγαλύτερα προνοιακά συστήματα, όπως η Σουηδία και η Ολλανδία, έχουν ακόμα καλύτερες επιδόσεις. Σήμερα, βέβαια, οι νέοι στη Γαλλία έχουν λιγότερες πιθανότητες να βρουν δουλειά από τους συνομηλίκους τους στις ΗΠΑ, αλλά μεγάλο μέρος της διαφοράς αυτής έγκειται στο ότι η Γαλλία παρέχει πολύ περισσότερη βοήθεια στους φοιτητές, οπότε δεν οφείλουν να εργάζονται κατά την περίοδο των σπουδών τους.
Μήπως είναι κάτι κακό αυτό; Επιπλέον, οι Γάλλοι έχουν μεγαλύτερες διακοπές και συνταξιοδοτούνται νωρίτερα από μας και μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι τα κίνητρα πρόωρης συνταξιοδότησης είναι πολύ γενναιόδωρα. Στο καίριο θέμα, όμως, της δημιουργίας απασχόλησης για όσους πραγματικά πρέπει να εργάζονται, η Γηραιά Ηπειρος μας κατατρόπωσε, παρά τα κοινωνικά επιδόματα και τις ρυθμίσεις, οι οποίες, κατά τους ιδεολόγους της ελεύθερης αγοράς, καταστρέφουν τις θέσεις εργασίας. Επιπλέον, για όσους πιστεύουν ότι οι άνεργοι Αμερικανοί, επειδή τους φροντίζει η κυβέρνηση, απλώς δεν ψάχνουν για δουλειά, αυτό που καταφέραμε είναι ένα σκληρό πείραμα, χρησιμοποιώντας τα χειρότερα θύματα της κρίσης. Στα τέλη του 2013 το Κογκρέσο αρνήθηκε να παρατείνει τα επιδόματα ανεργίας, αποκλείοντας από αυτά εκατομμύρια ανέργους Αμερικανούς. Με κάποιον τρόπο φαίνεται πως το μόνο που κατορθώσαμε είναι να κάνουμε πιο απελπισμένους τους άνεργους, βαθαίνοντας ακόμα παραπάνω την απόγνωσή τους.
