Ο Τζαμάλ και η Αμίρα ήταν συνάδελφοι σε μια τράπεζα στη Δαμασκό. Δύο νέα παιδιά, με όνειρο να ζήσουν μαζί για πάντα. Η ζωή τους άλλαξε όταν ο Τζαμάλ έπεσε θύμα απαγωγής, ένα πρωινό πηγαίνοντας στη δουλειά του – στην εμπόλεμη Συρία οι απαγωγές είναι καθημερινότητα. Δεν ήθελαν να φύγουν από την πόλη τους, όμως δεν είχαν επιλογή. Προσπάθησαν, με τη βοήθεια διακινητών, να περάσουν στην Ελλάδα από τον Εβρο. Την πρώτη φορά συνελήφθησαν και επέστρεψαν στην Τουρκία. Τη δεύτερη απέτυχαν ξανά – μάλιστα η Αμίρα τραυματίστηκε σοβαρά στη διαδρομή. Ο Τζαμάλ ξαναπροσπάθησε μόνος. Στα τέλη Δεκεμβρίου του ’13, μαζί με άλλους 14 Σύρους πέρασαν τα σύνορα. Συνελήφθησαν και αφέθηκαν ελεύθεροι, με ένα χαρτί εξάμηνης αναβολής απομάκρυνσης από τη χώρα. Σήμερα ο Τζαμάλ βρίσκεται σε χώρα της Βόρειας Ευρώπης, ύστερα από ένα εφιαλτικό ταξίδι πέντε ημερών στην κρύπτη ενός φορτηγού, χωρίς αέρα ή φαγητό. Καθώς περιμένει να εξεταστεί το αίτημά του για άσυλο, σκέφτεται τη γυναίκα του που έχει επιστρέψει στη Συρία. «Κάθε μέρα, κάθε λεπτό που περνάει, πεθαίνω από την αγωνία μου για την Αμίρα. Η κατάσταση στη Συρία χειροτερεύει. Αν πάθει κάτι, δεν ξέρω τι θα κάνω».
Στα στατιστικά για τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη, οι ιστορίες ξεψυχούν. Ο Τζαμάλ και η Αμίρα έγιναν από υπάλληλοι τραπέζης, πρόσφυγες. Ο Χουσεΐν είχε κι αυτός μια κανονική ζωή πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στη Συρία: ήταν φοιτητής, ζούσε με την οικογένειά του, περνούσε καλά με τους φίλους του. «Χτύπησε» ένα τατουάζ στο στέρνο που έλεγε «Αρνούμαι να βουλιάξω» και με 12 συμπατριώτες του κατάφερε να φτάσει σώος στην Κάλυμνο. Αντίστοιχες ιστορίες έχουν να διηγηθούν ο Κανταρά από το Αφγανιστάν, η Ρίμα από τη Συρία, ο Κούσα από το Ιράν, ο Μοχάμεντ από το Ιράκ. «Είχαμε κι εμείς μια ζωή πίσω μας».
Αυτός είναι ο στόχος της εκστρατείας της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων, στις 20 Ιουνίου: η διάδοση των ιστοριών των προσφύγων που κρύβονται πίσω από τα στατιστικά. Χθες δόθηκαν στη δημοσιότητα βίντεο γνωστών προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων ο διεθνούς φήμης συγγραφέας Khaled Hosseini, η ηθοποιός Yao Chen, η ηθοποιός Diane Kruger, ο μουσικός Juanes και από την Ελλάδα ο μουσικός Αλκίνοος Ιωαννίδης, που στηρίζοντας τον σκοπό της Υπατης Αρμοστείας, μιλούν για τις ανθρώπινες ιστορίες των προσφύγων, ιστορίες για το κουράγιο και τον αγώνα τους για επιβίωση, σε μια προσπάθεια να αναδειχθούν οι καταστροφικές συνέπειες του πολέμου στις οικογένειες. (Βίντεο και εκατοντάδες ιστορίες προσφύγων φιλοξενούνται στο http://stories.unhcr.org.)
Το ελληνικό τμήμα της οργάνωσης συμμετέχει με ιστορίες προσφύγων που βρίσκονται σε Ελλάδα και Κύπρο, ιστορίες ανθρώπων που δουλεύουν με πρόσφυγες και δημόσια πρόσωπα και το κοινό, που μεταφέρουν τις δικές τους μαρτυρίες και οικογενειακές μνήμες (www.unhcr.gr/refugeestories). Στον ίδιο χώρο μπορούμε να καταθέσουμε τη δική μας προσφυγική ιστορία, ανταποκρινόμενοι στην έκκληση της Υπατης Αρμοστείας να δείξουμε την αλληλεγγύη μας, να τιμήσουμε τη δύναμη εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εξαιτίας του πολέμου ή παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
