Η ύφεση «ροκάνισε» τα έσοδα από τον ΦΠΑ. Σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γ. Προβόπουλου, η φορολογική αποδοτικότητα του ΦΠΑ επηρεάζεται σημαντικά από τη φάση του οικονομικού κύκλου. Η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας τα τελευταία έτη συνέβαλε στη μείωση της φορολογικής αποδοτικότητας του ΦΠΑ, ενώ η σταδιακή υποχώρηση της ύφεσης και η προβλεπόμενη ανάκαμψη εκτιμάται ότι θα συμβάλουν στην αύξησή της.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται ότι παρά τις διαδοχικές αυξήσεις στους συντελεστές ΦΠΑ από τον Μάρτιο του 2010 και έπειτα, η φορολογική αποδοτικότητα του ΦΠΑ ακολουθεί πτωτική πορεία. Η εν λόγω αποδοτικότητα μειώνεται, καθώς από 50% το διάστημα 2007-2008 διαμορφώθηκε στο επίπεδο περίπου του 40% το 2011-2012, με αποτέλεσμα να είναι μεταξύ των χαμηλότερων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ εμφανίζει σημάδια οριακής ανάκαμψης το 2013.
Στην περίπτωση αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1%, η φορολογική αποδοτικότητα του ΦΠΑ μπορεί να αυξηθεί από 0,20 έως 0,43%, περίπου. Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις της ΤτΕ για την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και τον περιορισμό του παραγωγικού κενού και με αμετάβλητους συντελεστές ΦΠΑ την περίοδο 2014-2016, εκτιμάται ότι είναι δυνατόν να προκύψει σωρευτική αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ (tax buoyancy effects) κατά περίπου 1,4 δισ. ευρώ (ή 0,8% του ΑΕΠ), που μπορεί να είναι και μεγαλύτερη εφόσον η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας επιτευχθεί γρηγορότερα. Στην αύξηση αυτή δεν περιλαμβάνονται επιπλέον έσοδα που μπορεί να προκύψουν λόγω βελτίωσης της αποδοτικότητας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.