Λιγότερα κονδύλια κατά 4 δισ. ευρώ θα εισπράξει η Ελλάδα από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία την επταετία 2014-2020 σε σχέση με την περίοδο 2007-2014, μέσα από το πλαίσιο Εταιρικής Σχέσης, όπως ονομάζεται το νέο ΕΣΠΑ. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα του έντονου διαχωρισμού που επικράτησε στο εσωτερικό της Ενωσης σε κράτη-δανειστές και κράτη-δανειζόμενους, που οδήγησε για πρώτη φορά στη μείωση των πόρων του κοινοτικού προϋπολογισμού.
Παρά τη μείωση αυτή, η χώρα μας παραμένει με βάση όλους τους σχετικούς δείκτες σταθερά ωφελημένη από τους κοινοτικούς πόρους από την ένταξή της έως σήμερα. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη που εκπόνησε το ΕΛΙΑΜΕΠ για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος με θέμα «Οι πολιτικές που χρηματοδοτούνται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και η ελληνική οικονομία», που αξιολογεί τις επιδράσεις που είχαν στο παρελθόν και θα έχουν και στο μέλλον οι κοινοτικοί πόροι για τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, οι εισπράξεις της Ελλάδας από την Ε.Ε. διαμορφώνονται στο 2,5% περίπου του ΑΕΠ κατά μέσο όρο τα τελευταία χρόνια, ενώ η μέση συνεισφορά της διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια στο 1,3%.
Σύμφωνα με το νέο Εταιρικό Πλαίσιο, η Ελλάδα θα εισπράξει την περίοδο 2014-2020 από τα Διαρθρωτικά Ταμεία το ποσό των 16,4 δισ. ευρώ, ποσό που υπολείπεται του προηγούμενου ΕΣΠΑ, που ανήλθε στα 20,4 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό συνυπολογίζεται και η «ρήτρα επανεξέτασης», η οποία θα αποφασιστεί το 2016 και έχει εκτιμηθεί στα 2 δισ. ευρώ. Στο συνολικό ποσό που θα εισρεύσει στη χώρα κατά τη νέα προγραμματική περίοδο προστίθενται και 15 δισ. ευρώ, που θα προέλθουν μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η βασικότερη αιτία είναι η μείωση των δύο βασικών κατηγοριών δαπανών που είχε μέχρι πρόσφατα η Ευρώπη. Πρόκειται για την ΚΑΠ, τα κονδύλια της οποίας μειώνονται κατά 11%, και την Πολιτική Συνοχής, τα κονδύλια της οποία μειώνονται κατά 8%. Οπως παρατηρείται στη μελέτη, «είναι οι δύο ακριβώς πολιτικές από τις οποίες η Ελλάδα αποκόμισε για πολλά χρόνια μακράν τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά οφέλη, με συνέπεια η μείωσή τους να αποτυπωθεί με αρνητικό τρόπο στο ύψος των μελλοντικών απολαβών της χώρας».
Το νέο Κοινοτικό Πλαίσιο συνοδεύεται για πρώτη φορά από δύο αυστηρές προϋποθέσεις. Πρόκειται για την υποχρέωση τήρησης των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών συστάσεων και τη δέσμευση για τήρηση συγκεκριμένων προϋποθέσεων πριν από την έναρξη εφαρμογής των Προγραμμάτων, που δίνουν το δικαίωμα στην Επιτροπή να διακόψει τις χρηματοδοτήσεις, εάν η χώρα-μέλος δεν τηρεί συγκεκριμένες δεσμεύσεις, που συνδέονται με συγκεκριμένους δημοσιονομικούς και μακροοικονομικούς στόχους.
