Η Πέγκυ και ο Δημήτρης ανεβαίνουν με ορμή και γελώντας τα μαρμάρινα σκαλιά του δημαρχείου της Αθήνας. Είναι τελευταίοι στη λίστα με τα ζευγάρια που παντρεύονται αυτό το απόγευμα Τετάρτης και το χαμόγελό τους είναι μεταδοτικό. Σύντομα όλοι οι κουρασμένοι δημοτικοί υπάλληλοι που κάνουν υπερωρίες μοιράζονται τη χαρά τους. Είναι 30 ετών, όμορφοι και πολύ ερωτευμένοι. Μόλις την προηγούμενη μέρα αποφάσισαν να παντρευτούν με πολιτικό γάμο! Εως το μεσημέρι είχαν σπεύσει με τα απαραίτητα έγγραφα στον δήμο και να που τώρα ανταλλάσσουν βέρες υπό το βλέμμα της αντιδημάρχου Εύας Κοντοσταθάκου.
Μάρτυρες είναι η μητέρα της Πέγκυς -που ήρθε από την Κόρινθο για να επισκεφτεί την κόρη της, έμαθε τα σχέδιά τους και, μόλις συνήλθε από την έκπληξη, αγόρασε ένα φόρεμα για την περίσταση- και ο νεαρός ταξιτζής που τους μετέφερε. Μοιάζει με σενάριο κινηματογραφικής ταινίας; Ναι, και δεν είναι η μόνη ενδιαφέρουσα ιστορία που ακούει κανείς στην αίθουσα του δημαρχείου όπου τελούνται οι πολιτικοί γάμοι.
Νυφικά και αθλητικά παπούτσια
Κάθε Τετάρτη απόγευμα, μεταξύ 6 και 7.30 και το τελευταίο Σάββατο του μήνα από τις 11 το πρωί έως τη 1 το μεσημέρι, ένα ετερόκλητο πλήθος συγκεντρώνεται στην είσοδο του κτιρίου της οδού Αθηνάς και τραβά τα βλέμματα των περαστικών. Οι απορίες που… κρέμονται από τα χείλη τους απαντώνται μόλις κάνει την εμφάνισή της η επόμενη λευκοντυμένη νύφη στο μπράτσο του μέλλοντα συζύγου με το κομψό κοστούμι. Δεν είναι όμως έτσι όλοι οι μελλόνυμφοι που προσέρχονται εδώ. Μέσα στις δύο ώρες που εμείς περάσαμε ανάμεσα στα ζευγάρια, στους συγγενείς και στους φίλους τους, τα μάτια μας χόρτασαν χρώματα και σχέδια, απορήσαμε με μερικές ενδυματολογικές επιλογές. Εκτός από το κλασικό νυφικό, σε όλες του τις παραλλαγές («τούρτα», με ουρά, με βέλο, μάξι, μίντι και μίνι φυσικά), είδαμε νύφες με κομψά κοστούμια (με παντελόνι ή φούστα), με φορέματα άσπρα ή σε χαρούμενα χρώματα, λιτά αλλά και εντυπωσιακά, ακόμη και με τζιν και μακό μπλουζάκι! Τα πρώτα τους βήματα στον έγγαμο βίο κάποιες τα έκαναν με γόβες, άλλες με σανδάλια και μερικές με αθλητικά παπούτσια. Πολλοί ήταν και οι γαμπροί που επέλεξαν το κοστούμι, όχι λιγότεροι όμως προτίμησαν το καθημερινό τους τζιν παντελόνι και ένα πουκάμισο ή μία μπλούζα.
Από το 2007 έως τον φετινό Ιούνιο έχουν τελεστεί στην Αθήνα περίπου 4.200 πολιτικοί γάμοι, οι 250 από τους οποίους έγιναν το πρώτο εξάμηνο του 2014. «Χρυσή χρονιά» ήταν το 2010, όταν 655 ζευγάρια ανέβηκαν τα σκαλιά του δημαρχείου. Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι το 2012 ήταν η πρώτη χρονιά που, πανελλαδικά, οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν σε αριθμό τους θρησκευτικούς, καθώς 25.730 ζευγάρια προτίμησαν γάμο στο δημαρχείο και 23.980 στην εκκλησία. Πριν από ένα χρόνο δόθηκε για τις γαμήλιες τελετές μία από τις ωραιότερες αίθουσες του κτιρίου της οδού Αθηνάς. Η αντιδήμαρχος Οικονομικών, Εύα Κοντοσταθάκου, έχει αναλάβει σχεδόν αποκλειστικά την τέλεση των γάμων εδώ και μία τριετία: «Πρέπει μέχρι στιγμής να έχω παντρέψει περίπου 1.300 ζευγάρια. Συνήθως “χωρούν” 10 – 12 γάμοι τη φορά. Είναι μια αρμοδιότητα πολύ ευχάριστη. Ο πολιτικός γάμος έχει το πλεονέκτημα ότι δεν κοστίζει ακριβά (οι δημότες καταβάλλουν 75 ευρώ και οι υπόλοιποι 100), η διαδικασία δεν είναι χρονοβόρα και πολλά ζευγάρια τον επιλέγουν για κοινωνικούς λόγους».
Μπροστά της έχουν σταθεί άντρες και γυναίκες από όλες τις περιοχές της πρωτεύουσας, πολλοί μετανάστες που διαμένουν εδώ, αλλά και αλλοδαποί που έρχονται από το εξωτερικό, την Ευρώπη, την Ασία, ακόμη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να νυμφευθούν στην Αθήνα, την οποία θεωρούν μητρόπολη του κόσμου. Συχνά γίνονται και γάμοι των επικεφαλής αλλά και υπαλλήλων πρεσβειών· σε κάποιες τέτοιες περιπτώσεις η τελετή γίνεται εκτός προγράμματος. Δεν είναι λίγες οι φορές που το αντρόγυνο και οι καλεσμένοι έχουν εμφανιστεί με παραδοσιακές φορεσιές ή συνόδευσαν την τελετή με μουσική της πατρίδας τους.
Η κύρία Κοντοσταθάκου δεν θα ξεχάσει «ένα απόγευμα που ολόκληρη η πλατεία Κοτζιά σείστηκε από παραδοσιακά τύμπανα που είχαν μαζί τους οι φίλοι ενός ζευγαριού. Μια άλλη φορά είχαν φέρει μουσική και χόρεψαν μετά το γάμο». Εχουν υπάρξει, φυσικά, και περιπτώσεις, ευτυχώς λίγες, όπου τη χαρούμενη περίσταση κατέστρεψαν δυσαρεστημένοι συγγενείς.
Οι τελευταίοι συνήθως βρίσκουν παρηγοριά στον Σταμάτη Βαρότση, υπεύθυνο ασφαλείας, που φέρει και την ευθύνη για την υποδοχή των ζευγαριών και των καλεσμένων. Σε αυτόν λένε οι γονείς τον πόνο τους που τα παιδιά τους δεν θέλησαν να παντρευτούν στην εκκλησία, τα παράπονά τους από τον γαμπρό ή τη νύφη ή τα όνειρά τους για το εγγονάκι που έρχεται. Και είναι πολλές οι εγκυμονούσες ανάμεσα στις μελλόνυμφες. Η Ευθαλία διανύει τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης της και το γεγονός αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο, όπως μας εξομολογήθηκε, στην απόφαση να παντρευτούν με τον Γιώργο στο δημαρχείο. «Είμαι άνεργη, οπότε αφενός δεν θέλαμε να διαθέσουμε πολλά χρήματα και αφετέρου χρειαζόμουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στη διάρκεια της κύησης».
Τον σύντομο διάλογό μας διακόπτει ο «κύριος Σταμάτης» – όπως έχουν μάθει μέσα σε λίγα λεπτά να τον φωνάζουν όλοι. Από την αίθουσα τελετών στον επάνω όροφο ο συνάδελφός του Γιάννης Σιαπάτης τον ειδοποιεί μέσω ασυρμάτου ότι ο προηγούμενος γάμος έχει ολοκληρωθεί. Η Ευθαλία, ο Γιώργος και οι οικογένειές τους ανεβαίνουν την κεντρική σκάλα και στρίβουν αριστερά την ίδια στιγμή που από την απέναντι πλευρά κατεβαίνουν οι νεόνυμφοι. Είναι ένας κύριος 70 ετών που έπειτα από δύο χρόνια σχέσης αποφάσισε να αποκαταστήσει την κατά πολύ νεότερή του Ρωσίδα σύντροφό του – όπως ακούμε την ίδια να λέει αστειευόμενη. Δεν είναι ο μόνος, ένα μεγάλο ποσοστό των γαμπρών είναι ηλικιωμένοι, ακόμη και υπέργηροι, ενώ αρκετά είναι τα ζευγάρια που τα χωρίζουν η εθνικότητα και μια μεγάλη διαφορά ηλικίας, όπως πληροφορούμαστε από τους υπαλλήλους.
Γαμήλιο εμβατήριο και Φρανκ Σινάτρα
Κι ενώ προσπαθούμε να μάθουμε λεπτομέρειες και παρασκήνια, σε μια γωνιά μια όμορφη γυναίκα γύρω στα 40 ρωτά σε σπαστά ελληνικά πού μπορεί να αλλάξει. Λίγα λεπτά αργότερα εμφανίζεται έχοντας αντικαταστήσει το ξεβαμμένο τζιν της με ένα κάπως ταλαιπωρημένο αλλά κομψό φορεματάκι. Τώρα το άγχος της είναι ότι καθυστερεί η φίλη της που θα είναι μάρτυρας στο γάμο. «Αργησε στη δουλειά και δεν βρίσκει ταξί», ψιθυρίζει στον συνοφρυωμένο γαμπρό. Είναι και οι δυο τους πολύ… αθόρυβοι, θαρρείς και δεν θέλουν να δώσουν «στόχο». Εχουν περάσει όμως και ζευγάρια που είχαν μαζί τους και 100 άτομα! «Δεν χωρούσαν στην είσοδο, ούτε στη σκάλα, και φανταστείτε τι γίνεται όταν τέτοιοι γάμοι πρέπει να γίνουν διαδοχικά, πόση ώρα χρειάζεται για να κατέβουν οι προηγούμενοι και να πάρουν σειρά οι επόμενοι, χάος. Αφήστε τη φασαρία», λέει γελώντας ο κύριος Σταμάτης.
Οι επόμενοι που θα σταθούν μπροστά στην αντιδήμαρχο είναι ο Αντώνης και η Στέλλα. Είναι μαζί τριάμισι χρόνια. Γύρω τους βρίσκονται περίπου είκοσι συγγενείς και φίλοι. Οι πρώτες νότες του γαμήλιου εμβατηρίου ακούγονται -από το αρμόνιο που είναι τοποθετημένο σε μια γωνιά- και όλοι μπαίνουν στην αίθουσα. Ανταλλάσσουν βέρες, ενώ οι πρώην δήμαρχοι Ντόρα Μπακογιάννη, Μιλτιάδης Εβερτ και Αντώνης Τρίτσης μοιάζουν να τους… παρατηρούν από τα πορτρέτα τους που κοσμούν τους τοίχους. Ακολουθούν οι υπογραφές των ιδίων και των δύο μαρτύρων.
Οσο δέχονται τα συγχαρητήρια των παρισταμένων υπό τους ήχους του «My way» του Φρανκ Σινάτρα, η μαμά της νύφης αναλαμβάνει να κεράσει γλυκά. Τα τελευταία χρόνια, λόγω κρίσης, είναι ελάχιστα τα ζευγάρια που μοιράζουν γλυκίσματα, πόσω μάλλον μπουμπουνιέρες. Στην έξοδο, κάποιος έχει την ιδέα να βγάλουν τις γαμήλιες φωτογραφίες στο σιντριβάνι της πλατείας Κοτζιά. Διασχίζουν κάθετα την οδό Αθηνάς διακόπτοντας για λίγο την κυκλοφορία και για τα επόμενα δεκαπέντε λεπτά οι φωτογραφικές μηχανές παίρνουν φωτιά. Πίσω στην αίθουσα τελετών, η αντιδήμαρχος βλέπει τι συμβαίνει και παροτρύνει και τα επόμενα ζευγάρια να επιλέξουν το σιντριβάνι για τις πρώτες εικόνες της κοινής τους ζωής. Δύο ακούν τη συμβουλή της και σύντομα φωτογραφίες τους, εκτός από το άλμπουμ του γάμου, θα κοσμούν το άλμπουμ των διακοπών μιας ομάδας Γιαπωνέζων τουριστών που περνούσαν εκείνη τη στιγμή από την πλατεία.
Η ώρα πλησιάζει 8, σήμερα το πρόγραμμα άργησε να ολοκληρωθεί. Η κίνηση στην οδό Αθηνάς είναι λιγοστή. Στο πεζοδρόμιο, κάτω από τους επιβλητικούς κίονες που κοσμούν την πρόσοψη του δημαρχιακού μεγάρου, η Πέγκυ και ο Δημήτρης ανταλλάσσουν ένα τρυφερό φιλί. Γι’ αυτούς σήμερα δεν τελείωσε τίποτα, όλα τώρα αρχίζουν.