Ο κυβερνητικός στρατός της Ουκρανίας, ενδεχομένως δε και οι φιλορώσοι αυτονομιστές, χρησιμοποίησε κατ’ επανάληψη διεθνώς απαγορευμένες βόμβες διασποράς στις φονικές εμφύλιες συγκρούσεις των τελευταίων μηνών. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα έρευνας που πραγματοποίησαν στην Ανατολική Ουκρανία το Διεθνές Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η αμερικανική εφημερίδα New York Times.
Στη σχετική ανακοίνωση του Παρατηρητηρίου σημειώνεται πως «οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι οι δυνάμεις της ουκρανικής κυβέρνησης ήταν υπεύθυνες για αρκετές επιθέσεις με βόμβες διασποράς κατά τον τελευταίο μήνα στο Ντονέτσκ». Η έκθεση, αποτέλεσμα επιτόπου ερευνών, καταγράφει 12 επεισόδια, κατά τα οποία έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δεκάδες τραυματίστηκαν.
«Προκαλεί σοκ να βλέπει κανείς ότι ένα όπλο που έχει απαγορευτεί στις περισσότερες χώρες του κόσμου χρησιμοποιείται ευρέως στην Ουκρανία», δήλωσε ο ερευνητής του Παρατηρητηρίου, Μαρκ Χίζνεϊ. «Οι ουκρανικές αρχές οφείλουν να δεσμευτούν πάραυτα ότι δεν θα χρησιμοποιήσουν στο εξής βόμβες διασποράς και να υπογράψουν τη διεθνή συνθήκη».
Τα εν λόγω όπλα εκρήγνυνται στον αέρα και διασκορπίζουν μικρότερες βόμβες σε μεγάλη έκταση, ανάλογη με την επιφάνεια ενός γηπέδου ποδοσφαίρου, λειτουργώντας «τυφλά» και μεγεθύνοντας τον αριθμό των θυμάτων. Το 2008, συνομολογήθηκε διεθνής συνθήκη για την απαγόρευση των βομβών διασποράς, αλλά η Ουκρανία –όπως και οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος παραγωγός αυτών των όπλων, αλλά και η Ρωσία– ουδέποτε την υπέγραψε και δεν δεσμεύεται από αυτήν.
Η κυβέρνηση του Κιέβου επιφυλάχθηκε να απαντήσει, δεσμεύθηκε όμως ότι θα προχωρήσει σε συστηματική διερεύνηση των καταγγελιών. «Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω σε αυτό το ζήτημα, γιατί οφείλουμε πρώτα να διεξαγάγουμε τη δική μας, εσωτερική έρευνα», δήλωσε ο Βαλέρι Τσάλι, αναπληρωτής διευθυντής του γραφείου του προέδρου Πέτρο Ποροσένκο. «Λάβαμε γνώση της έρευνας», πρόσθεσε ο Ουκρανός αξιωματούχος, εκφράζοντας την έκπληξή του για τα ευρήματά της. Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ουκρανικού υπουργείου Αμυνας, Μπογκντάν Σένικ, είχε χαρακτηρίσει «ανυπόστατες» τις κατηγορίες. Στην ίδια έκθεση σημειώνεται ότι «παρότι δεν είναι κατηγορηματικές, οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι και αντικυβερνητικές δυνάμεις ενδέχεται να ευθύνονται για τη χρήση βομβών διασποράς». Ο αυτόκλητος πρωθυπουργός της «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», Αντρέι Πούργκιν, απέκλεισε αυτή την εκδοχή, υποστηρίζοντας ότι οι ρωσόφωνοι αντάρτες δεν διαθέτουν πυραύλους Ουραγκάν, που χρησιμοποιούνται για την εκτόξευση τέτοιου είδους βομβών.
Σε χθεσινή τηλεφωνική τους επικοινωνία, οι Βλαντιμίρ Πούτιν και Πέτρο Ποροσένκο τόνισαν τη σημασία ενίσχυσης της ειρηνευτικής διαδικασίας που θεμελιώθηκε με τη συμφωνία του Μινσκ για κατάπαυση του πυρός. Στο μεταξύ, η Ουκρανία βρίσκεται στην τελική ευθεία για τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, με τις δημοσκοπήσεις να φέρνουν στην πρώτη θέση –χωρίς απόλυτη πλειοψηφία εδρών– τον συνασπισμό του Πέτρο Ποροσένκο. Αγνωστοι πυροβόλησαν χθες τον Βολοντίμιρ Μπορισένκο, υποψήφιο βουλευτή του αντίπαλου συνασπισμού, υπό τον πρωθυπουργό Αρσένι Γιάτσενιουκ. Ο Μπορισένκο διασώθηκε χάρη στο αλεξίσφαιρο γιλέκο που φορούσε.