Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΓΓΕΤ, στο πλαίσιο της έμφασης που δίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε.) στην υποστήριξη των καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), το νέο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Ερευνα και την Καινοτομία «Ορίζοντας 2020», το οποίο ξεκίνησε την 1 Ιανουαρίου 2014, υιοθετεί το «Small and Medium Enterprise (SME) Instrument», ένα νέο εργαλείο/πρόγραμμα ειδικά σχεδιασμένο για την απευθείας χρηματοδότηση εξαιρετικά καινοτόμων ΜμΕ.
Το SME Instrument, με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 3 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, απευθύνεται αποκλειστικά και μόνον σε ΜμΕ με σημαντική δυναμική για ανάπτυξη καινοτομίας και έντονα χαρακτηριστικά διεθνοποίησης, χρηματοδοτώντας έργα καινοτομίας που βασίζονται σε εξαιρετικά καινοτόμες ιδέες και η υλοποίηση των οποίων εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε υψηλής προστιθέμενης αξίας καινοτόμα προϊόντα ή υπηρεσίες, με σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας στον διεθνή ανταγωνισμό.
Yψος ενίσχυσης
Το χρηματοδοτικό εργαλείο SME Instrument θα υλοποιηθεί μέσω τριών διακριτών φάσεων:
Φάση 1: Χρηματοδότηση 50.000 ευρώ για έξι μήνες με στόχο την έρευνα πάνω στο επιχειρηματικό μοντέλο και τη δημιουργία ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού επιχειρηματικού σχεδίου (feasibility study & business planning).
Φάση 2: Χρηματοδότηση από 500.000 ευρώ έως 2,5 εκατ. ευρώ, ποσού που καλύπτει 70%-100% του προϋπολογισμού, για 12-24 μήνες με στόχο την ανάπτυξη ενός εμπορικού προϊόντος ή υπηρεσίας και με τελικό στόχο τη διάθεσή του στην αγορά.
Φάση 3: Η τρίτη φάση δεν περιλαμβάνει χρηματοδότηση, όμως αφορά σε ενεργό στήριξη των ΜμΕ για την ετοιμασία του τελικού προϊόντος ή της προτεινόμενης υπηρεσίας και υπηρεσίες προώθησης του προϊόντος ή της υπηρεσίας σε διεθνείς αγορές.
Η εκταμίευση του ποσού της επιδότησης τόσο για τη φάση 1 όσο και για τη φάση 2 γίνεται με συνδυασμό προκαταβολών και ενδιάμεσων καταβολών.
Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του προγράμματος για τη διετία 2014/2015 είναι:
Φάση 1: Για το έτος 2014: Ποσό 25,102 εκατ. ευρώ, εκτιμώμενα έργα: 500. Για το έτος 2015: Ποσό: 26,457 εκατ. ευρώ, εκτιμώμενα έργα: 529
Φάση 2: Για το έτος 2014: ποσό: 220.8976 εκατ. ευρώ, εκτιμώμενα έργα: 146. Για το έτος 2015: ποσό: 232,8216 εκατ. ευρώ, εκτιμώμενα έργα: 153.
Επιλέξιμοι φορείς
Επιλέξιμες για υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο του SME Instrument είναι μεμονωμένες κερδοσκοπικές ΜμΕ ή ομάδες κερδοσκοπικών ΜμΕ. Αλλοι εταίροι, όπως ερευνητικά κέντρα ή μεγαλύτερες επιχειρήσεις, μπορούν να συμμετάσχουν, συνήθως σε μια σχέση υπεργολαβίας, και δεν χρειάζεται να είναι εγκατεστημένες κατ’ ανάγκην στην Ε.Ε. ή σε χώρες που συνδέονται με το «Ορίζοντας 2020».
Επισημαίνεται ότι οι υποψήφιες εταιρείες θα πρέπει να διαθέτουν την επιχειρησιακή και οικονομική βιωσιμότητα για την εκτέλεση των ερευνητικών εργασιών που προτείνουν.
Θεματικές ενότητες
Για το 2014 και το 2015, το SME Instrument θα υποστηρίξει έργα στις ακόλουθες θεματικές ενότητες:
– Καινοτομία υψηλού κινδύνου στις ΤΠΕ
– Νανοτεχνολογία ή άλλη προηγμένη τεχνολογία για την κατασκευή και τα υλικά
– Διαστημική έρευνα και ανάπτυξη
– Κλινική έρευνα για την επικύρωση των διαγνωστικών συσκευών και βιοδεικτών
– Βιώσιμη παραγωγή και επεξεργασία τροφίμων
– Μπλε ανάπτυξη
– Ενεργειακά συστήματα χαμηλών εκπομπών άνθρακα
– Πράσινες και πιο ολοκληρωμένες μεταφορές
– Eco-καινοτομία και βιώσιμη προμήθεια πρώτων υλών
– Αστικές υποδομές ζωτικής σημασίας
– Bιομηχανικές διεργασίες βασισμένες στη βιοτεχνολογία
– Εφαρμογές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε κινητά (μόνο το 2015)
– Επιχειρηματικό μοντέλο καινοτομίας στις ΜμΕ (μόνο το 2015)
Κριτήρια επιλογής
Τα κριτήρια επιλογής δικαιούχου περιλαμβάνουν:
– Οικονομική ικανότητα
– Επιχειρησιακή ικανότητα
– Ικανή ομάδα έργου
Τα κριτήρια αξιολόγησης της υποβληθείσας πρότασης είναι:
– Σημαντικό επίπεδο προετοιμασίας – Technology Readiness Level (TRL).
– Αριστεία (σαφήνεια και συνάφεια των στόχων, ορθότητα προτεινόμενης προσέγγισης και ιδέας, ποιότητα του προτεινόμενου συντονισμού και των μέτρων στήριξης).
– Αντίκτυπος (αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων μέτρων για την αξιοποίηση και τη διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου, ενίσχυση της καινοτομίας, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας, κάλυψη των αναγκών της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας αγοράς).
– Ποιότητα και αποτελεσματικότητα της υλοποίησης (συνοχή και αποτελεσματικότητα του σχεδίου υλοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της καταλληλότητας των καθηκόντων και των πόρων. Καταλληλότητα των δομών διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένου και του τομέα της διαχείρισης κινδύνου).
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι για συμμετοχή και λήψη χρηματοδότησης στο πλαίσιο του εν λόγω εργαλείου απαιτείται υψηλός δείκτης τεχνολογικής ετοιμότητας (Technology Readiness Level ≈ 6), ενώ η Ε.Ε. υπογραμμίζει ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει καθαρά στη χρηματοδότηση ΜμΕ οι οποίες έχουν επενδύσει ενεργά στην καινοτομία, με υψηλό δείκτη ανάπτυξης και φιλοδοξίες παγκόσμιας εμβέλειας.
Με σκοπό τη σωστή προετοιμασία των προτάσεων, η Ε.Ε. έχει δημοσιοποιήσει τα συμπεράσματα από την αξιολόγηση προτάσεων που απορρίφθηκαν σε προηγούμενους κύκλους υποβολής:
– Υπερβολική έμφαση στην υλοποίηση έργων και ανεπαρκής αναφορά στην επιχειρηματική ευκαιρία που παρουσιάζεται.
– Ελλιπής περιγραφή της εταιρείας (απαιτείται επεξήγηση γιατί η συγκεκριμένη εταιρεία θα επιτύχει και όχι οι ανταγωνιστές της).
– Περιορισμένες πληροφορίες για τυχόν ανταγωνιστικές λύσεις.
– Χαμηλό επίπεδο καινοτομίας και προτάσεις για ανάπτυξη προϊόντων που ήδη υπάρχουν στην αγορά.
– Εισηγήσεις σε επίπεδο ιδέας χωρίς περιγραφή του πλάνου για την εισδοχή στην αγορά.
– Αρκετές εταιρείες απλά δοκίμαζαν την τύχη τους.
Η υποβολή των προτάσεων γίνεται αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και θα είναι εφικτή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η αξιολόγηση γίνεται από ειδικούς εμπειρογνώμονες και διαρκεί σύντομο χρονικό διάστημα (3 μήνες για τη φάση 1, 6 μήνες για τη φάση 2).
Οι καταληκτικές ημερομηνίες υποβολής για τα έτη 2014/2015 είναι: 2014 φάση 1+2 17/12/2014, 2015 φάση 1+2 18/32015, 17/6/2015, 17/9/2015 και 16/12/2015.
Επιλέξιμες δαπάνες
Φάση 1: Οποιαδήποτε δαπάνη κρίνεται απαραίτητη για την έρευνα και σύνταξη του επιχειρηματικού σχεδίου (χωρίς απαιτούμενα παραστατικά)
Φάση 2: Οποιαδήποτε δαπάνη συσχετίζεται άμεσα με την υλοποίηση του έργου και συγκεκριμένα:
– κόστη ταξιδιών
– αγορά εξοπλισμού και υπηρεσιών
– λειτουργικά κόστη
Επιλέξιμες χώρες
Επιλέξιμες για χρηματοδότηση είναι MμE εγκατεστημένες στις ακόλουθες χώρες:
– Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, συμπεριλαμβανομένων των υπερπόντιων διαμερισμάτων τους,
– Συνδεδεμένες χώρες – περιλαμβάνονται η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Νήσοι Φερόε, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ισλανδία, Ισραήλ, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Νορβηγία, Σερβία, Ελβετία και η Τουρκία.
– Τρίτες χώρες
– Διεθνείς οργανισμοί ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος είναι επίσης επιλέξιμοι για να λάβουν χρηματοδότηση.
– Νομικές οντότητες εγκατεστημένες σε χώρες που δεν αναφέρονται παραπάνω ή διεθνείς οργανώσεις μπορούν να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση όταν αυτό αναφέρεται ρητά στο σχετικό πρόγραμμα εργασίας και στην πρόσκληση.