Για πολλούς Γερμανούς η 9η Νοεμβρίου 1989 αφορά πολύ προσωπικά βιώματα: κι εγώ είμαι «παιδί της διχοτομημένης Γερμανίας». Ο πατέρας μου κατάγεται από την πόλη Χάλε στη Σαξονία-Ανχαλτ, ενώ η μητέρα μου από τη Βεστφαλία. Στις 13.8.1961, την ημέρα που άρχισε να χτίζεται το Τείχος του Βερολίνου, είχα πάει μικρό παιδί επίσκεψη σε συγγενείς στο Δυτ. Βερολίνο και δεν καταλάβαινα καθόλου τι συνέβαινε τότε εκεί, ούτε για ποιο πράγμα μιλούσαν όλοι. Μόνο μετά το 1990 μπόρεσα να επισκεφτώ άνετα τη γενέτειρα του πατέρα μου, το πατρικό του σπίτι και το σχολείο που πήγαινε. Οι περισσότεροι συγγενείς μου είχαν μετοικήσει, το αργότερο μετά το 1953 στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
Ολοι οι Γερμανοί θυμούνται ακριβώς πού βρίσκονταν στις 7μ.μ. της 9ης Νοεμβρίου 1989, όταν ένας υψηλόβαθμος εκπρόσωπος του καθεστώτος της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας (ΓΛΔ) ανακοίνωνε με λιτό και γραφειοκρατικό ύφος ότι η μετάβαση στο Δυτικό Βερολίνο επιτρέπεται σε κάθε πολίτη της ΓΛΔ με άμεση ισχύ και χωρίς κανέναν περιορισμό. Θυμάμαι πως καθόμασταν συνεπαρμένοι μπροστά από τις οθόνες των τηλεοράσεων και κοιτούσαμε τον χείμαρρο των αυτοκινήτων προς το Δ. Βερολίνο, τα δάκρυα χαράς και τους ανθρώπους που αγκαλιάζονταν. Για τη γενιά μου, η κατάκτηση της επανένωσης της Γερμανίας ήταν για πολύ καιρό κάτι πολύ αφηρημένο. Σιγά-σιγά αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε ότι «πλέον ενώνεται ό,τι έπρεπε να είναι ενωμένο», όπως πολύ εύστοχα είχε πει ο Βίλι Μπραντ. Σήμερα η ενιαία Γερμανία είναι κάτι αυτονόητο, πολλοί νέοι δεν μπορούν καν να φανταστούν ότι η χώρα ήταν κάποτε διχοτομημένη.
Η Πτώση του Τείχους του Βερολίνου είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του 20ού αι. Σηματοδοτεί το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την απαρχή της αποκατάστασης της πολιτικής και πολιτισμικής ενότητας της Ευρώπης. Τη θεμελιώδη σημασία αυτού του γεγονότος τη βιώνουμε μέχρι σήμερα. Οι σημερινές εστίες κρίσης στην Κριμαία και στην Ουκρανία συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με αυτό το γεγονός.
Εμείς οι Γερμανοί είμαστε προ πάντων υπερήφανοι για τους συμπατριώτες μας στην Αν. Γερμανία που βρήκαν το θάρρος να ξεκινήσουν μια πραγματική επανάσταση, η οποία ήταν ειρηνική και παρόλα αυτά επιτυχημένη. Ειδικά αναλογιζόμενοι τις πολυάριθμες σκοτεινές σελίδες της ιστορίας μας, που προξένησαν ανείπωτο πόνο σε άλλους λαούς, η Πτώση του Τείχους του Βερολίνου είναι επιτέλους ένα γεγονός, για το οποίο μπορούμε και εμείς να είμαστε πραγματικά υπερήφανοι. Σήμερα -25 χρόνια μετά- βλέπουμε μια χώρα που έχει εξελιχθεί σε ένα ενιαίο σύνολο. Οι παλιές διαφορές έχουν σχεδόν εξαλειφθεί εντελώς. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, αντιλαμβανόμαστε την Πτώση του Τείχους και ως μια εντολή να συμβάλουμε ενεργά στην εξάλειψη των διαφορών και των συγκρούσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Παρόλο που η ειρηνική επανάσταση οφείλεται πρωτίστως στο θάρρος που επέδειξαν οι συμπατριώτες μας στην Αν. Γερμανία, σήμερα βλέπουμε με ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη και ταπεινοφροσύνη την απίστευτη αλληλεγγύη που μας έδειξαν τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή οι φίλοι μας στην Ευρώπη. Χωρίς την υποστήριξη των εταίρων μας στην Ευρώπη, αλλά και πέραν του Ατλαντικού, δεν θα είχε επιτευχθεί η επανένωση της χώρας μας. Και χωρίς την ένταξη στην Ε.Ε., η ενότητα αυτή δεν θα ήταν ποτέ εφικτή.
Εκείνη την εποχή όλοι φάνηκαν αλληλέγγυοι μαζί μας, ειδικά στην Ελλάδα και ανεξαρτήτως του πολιτικού χώρου, στον οποίο ανήκαν. Ο κόσμος εδώ αντέδρασε με χαρά και ενθουσιασμό στην Πτώση του Τείχους υποστηρίζοντάς μας στις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη της επανένωσης. Για εμάς τους Γερμανούς, η εμπειρία αυτή αποτελεί ταυτόχρονα και υποχρέωση να ανταποδώσουμε την αλληλεγγύη που λάβαμε, τώρα που τη χρειάζονται άλλοι. Ξέρω ότι η κρίση χρέους στην Ευρώπη οδήγησε σε αλληλοκατηγορίες και αλληλοκριτική. Ενίοτε και τα ΜΜΕ έπαιξαν έναν κάπως αμφισβητούμενο ρόλο. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι ο κόσμος στη Γερμανία έχει εικόνα για τις θυσίες και τις στερήσεις, που υπέστησαν οι Ελληνες πολίτες τα τελευταία χρόνια. Ακόμη κι αν καμιά φορά φιλονικούμε για τον σωστό δρόμο, για μένα είναι βέβαιο ότι η Γερμανία ξέρει -έστω κι αν έχουν παρέλθει 25 χρόνια- ότι η επανένωσή της στάθηκε δυνατή μόνο μέσα από την αλληλεγγύη που επέδειξε η Ε.Ε. και ότι το ζήτημα σήμερα είναι να εκφράσουμε την αλληλεγγύη αυτή και στον κόσμο εδώ στην Ελλάδα. Η Ευρώπη, και ειδικά η Γερμανία, την ώρα της κρίσης απέδειξε ότι έχει συναίσθηση της ευθύνης της παρέχοντας βοήθεια. Κάτι που πραγματικά το οφείλουμε. Και το οφείλουμε ειδικά σε όλους εκείνους τους έξυπνους και εργατικούς ανθρώπους της υπέροχης αυτής χώρας, ιδιαίτερα δε στους νέους της, που επιδιώκουν μία ανεξάρτητη πορεία σε ένα δυναμικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η Γερμανία θα αποδείξει και στο μέλλον ότι στέκεται αλληλέγγυα στο πλευρό της Ελλάδας.
* Ο κ. Πέτερ Σόοφ είναι πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Ελλάδα.