Εν μέσω μιας εξαιρετικά απαιτητικής συγκυρίας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που οριοθετείται από τη συνεχιζόμενη παρουσία του «Μπαρμπαρός» εντός της κυπριακής ΑΟΖ, αποφασίσθηκε και ανακοινώθηκε χθες ότι το διήμερο 5 και 6 Δεκεμβρίου θα συγκληθεί στην Αθήνα το τρίτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας – Τουρκίας, υπό την προεδρία των πρωθυπουργών των δύο χωρών, Αντ. Σαμαρά και Αχμέτ Νταβούτογλου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, πρόκειται για μια κίνηση που στοχεύει στην αποκλιμάκωση της έντασης που σοβεί στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ενώ οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η απόφαση για τη σύγκληση του ΑΣΣ σηματοδοτεί την πρόθεση της Αθήνας να στείλει προς την Αγκυρα σαφές μήνυμα ότι η τριμερής προσέγγιση Ελλάδας – Αιγύπτου – Κύπρου δεν στρέφεται εναντίον της Τουρκίας. Της σύγκλησης του ΑΣΣ θα προηγηθεί η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου στην Αγκυρα, στις 29 Νοεμβρίου, με την ελληνική πλευρά να διαμηνύει την απόφασή της να μη διαταράξει το χρονοδιάγραμμα των προγραμματισμένων επαφών Ελλάδος – Τουρκίας, όπως δήλωσε ο κ. Βενιζέλος χθες.
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είχε συζητήσει με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για σύγκληση του ΑΣΣ στη συνάντηση που είχαν στις αρχές Σεπτεμβρίου στο Κάρντιφ της Ουαλλίας, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ. Το θέμα συζητήθηκε εκ νέου στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε πρόσφατα ο κ. Σαμαράς με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου, με αφορμή την είσοδο του «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ. Αμέσως μετά την τριμερή Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο το περασμένο Σάββατο, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος συμφώνησαν ότι θα πρέπει να σταλεί προς την Αγκυρα το μήνυμα ότι ο άξονας Αθηνών – Καΐρου – Λευκωσίας δεν αφορά τη διαμόρφωση μετώπου έναντι της Τουρκίας, αλλά την προώθηση της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, που αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις. Ετσι, συμφώνησαν ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το ΑΣΣ σύμφωνα με τον σχεδιασμό και, μέσω τις διπλωματικής οδού, οριστικοποιήθηκαν οι ημερομηνίες. Να σημειωθεί ότι για τις κινήσεις της Αθήνας ήταν ενήμερη η κυπριακή πολιτική ηγεσία.
Η στάση της Τουρκίας
Το ερώτημα, πλέον, είναι τι στάση θα τηρήσει η Αγκυρα στο ενδιάμεσο, αν θα επιλέξει να χαμηλώσει τους τόνους ή αν θελήσει να εντείνει τις προκλήσεις. Και αυτό, δεδομένου ότι πληροφορίες από την Αγκυρα αναφέρουν ότι το «Μπαρμπαρός» θα συνεχίσει την ερευνητική δραστηριότητά του στην κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, ενώ ο αρχηγός του τουρκικού ΓΕΝ, ναύαρχος Μπουλέντ Μποστάνογλου, άφησε να εννοηθεί σε δηλώσεις του ότι η τουρκική πλευρά δεν θα δίσταζε ακόμη και να εμπλακεί σε «θερμό» επεισόδιο. Ειδικότερα, απαντώντας σε ερώτηση για ενδεχόμενη συνάντηση πλοίων του τουρκικού Π.Ν., που αναπτύσσονται στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο στο πλαίσιο της άσκησης «Γαλάζια Φάλαινα», με πολεμικά πλοία της Ελλάδας ή του Ισραήλ, ο Τούρκος ναύαρχος δήλωσε ότι «θα κινηθούμε σύμφωνα με τους κανόνες εμπλοκής που μας έχουν δοθεί. Οι κανόνες εμπλοκής έχουν παραδοθεί από το γραφείο του πρωθυπουργού στο γενικό επιτελείο ενόπλων δυνάμεων κι από εκεί στο γενικό επιτελείο ναυτικού».
Ενα δεύτερο ερώτημα είναι εάν, δεδομένης της ιδιαιτερότητας της συγκυρίας, το τρίτο ΑΣΣ θα περιορισθεί σε ζητήματα «χαμηλής» πολιτικής, όπως τα δύο προηγούμενα, ή εάν θιγούν ζητήματα που άπτονται του πυρήνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και διαφορών.
