ΡΩΜΗ. «Νόμιμες εναλλακτικές λύσεις αντί των επικίνδυνων θαλάσσιων ταξιδιών» ζήτησε χθες ο εκπρόσωπος Τύπου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, μετά και τη νέα παρολίγον τραγωδία στο Ιόνιο. Οι ιταλικές αρχές ανέλαβαν με επιτυχία τον έλεγχο ακυβέρνητου σκάφους με 450 άνδρες, γυναίκες και παιδιά χθες το πρωί, μία ημέρα αφότου είχε διασώσει με επιτυχία τους επιβάτες σκάφους με 750 πρόσφυγες από τη Συρία.
Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, το εμπορικό σκάφος Ezadeen, με σημαία Σιέρα Λεόνε, ξεκίνησε από τουρκικό λιμάνι. Η ανίχνευση της διαδρομής του από την ιστοσελίδα Μarine Traffic δείχνει ότι πέρασε ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία, συνέχισε βόρεια της Κρήτης, έμεινε ακυβέρνητο δυτικά της Κεφαλονιάς και εν συνεχεία έβαλε πλώρη για Ιταλία. Δυτικά της Κέρκυρας ξέμεινε από καύσιμα και εγκαταλείφθηκε από το πλήρωμα.
Κάποιοι από τους επιβαίνοντες έθεσαν σε λειτουργία τον ασύρματο και ενημέρωσαν για τη θέση του πλοίου, στο οποίο κατέφθασε ισλανδικό σκάφος της Frontex. Εν συνεχεία, οι ιταλικές αρχές έστειλαν έξι λιμενικούς με ελικόπτερο, οι οποίοι ανέλαβαν τον έλεγχο του Ezadeen και βοήθησαν ώστε να ρυμουλκηθεί προς λιμάνι της Καλαβρίας.
Για τρίτη φορά
«Είναι η τρίτη περίπτωση που βλέπουμε τις τελευταίες εβδομάδες καράβι που εγκαταλείπεται στη μοίρα του με εκατοντάδες ψυχές» είπε ο διοικητής της ιταλικής ακτοφυλακής, ναύαρχος Τζοβάνι Πετορίνο. Στις 31 Δεκεμβρίου, το BlueSkyM, φορτηγό πλοίο με 750 Σύρους πρόσφυγες μεταφέρθηκε με ασφάλεια στην Καλλίπολη της νότιας Ιταλίας, μετά επιχείρηση που απέτρεψε το ναυάγιό του. Στο σκάφος επέβαιναν 60 παιδιά και δύο έγκυες, εκ των οποίων η μία γέννησε, καθώς το σκάφος κατευθυνόταν στα βράχια. Κάποιοι από τους επιβαίνοντες έφθασαν υγιείς, ενώ άλλοι έσπασαν κόκαλα μέσα στο αμπάρι του μολδαβικού πλοίου, καθώς αυτό χτυπιόταν ακυβέρνητο από τα κύματα.
Η απελπισία του εμφυλίου πολέμου στη Συρία και η έλλειψη νομίμων οδών προστασίας ή μετεγκατάστασης των προσφύγων οδηγούν όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποτολμήσουν τη διάσχιση της Μεσογείου μέσω κυκλωμάτων διακίνησης. Η νέα «τάση» που υιοθετούν τα κυκλώματα αυτά είναι η χρήση παλιών φορτηγών πλοίων, που αντέχουν στις καιρικές συνθήκες του χειμώνα περισσότερο από τις ψαρόβαρκες που χρησιμοποιούνταν ώς τώρα. Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, από τον Ιανουάριο ώς τον Νοέμβριο του 2014 έφθασαν διά θαλάσσης στην Ιταλία 160.000 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ 40.000 έφθασαν με τον ίδιο τρόπο στην Ελλάδα. Χιλιάδες άλλοι πέθαναν στη διάρκεια του ταξιδιού.
Τα κυκλώματα διακίνησης χρεώνουν 1.000 έως 2.000 δολάρια κατ’ άτομο, ποσό που καλύπτει το κόστος προμήθειας του καραβιού, την αμοιβή του πληρώματος, τις ενδεχόμενες «μίζες» που διευκολύνουν τα ταξίδια, αφήνοντας κέρδος στα κυκλώματα διακίνησης. Πρόσφατα αποκαλύφθηκαν οι επόμενοι κρίκοι στην αλυσίδα της εκμετάλλευσης της δυστυχίας των προσφύγων, με το κύκλωμα της μαφίας της Ρώμης, το οποίο πλούτιζε οικειοποιούμενο τα κονδύλια για την κατασκευή και την διαχείριση κέντρων υποδοχής προσφύγων.
«Χρειαζόμαστε επειγόντως συντονισμένες ευρωπαϊκές ενέργειες στη Μεσόγειο, ενίσχυση των δυνατοτήτων έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, καθώς και περισσότερες προσπάθειες παροχής νόμιμων εναλλακτικών λύσεων αντί των επικίνδυνων θαλάσσιων ταξιδιών» είπε ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού γραφείου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, Βενσάν Κοστέλ. Καθώς ολόκληρες πόλεις και χωριά αδειάζουν εξαιτίας του συριακού εμφυλίου, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ενωση να βοηθήσει την Ιταλία προκειμένου να διαχειριστεί τις αφίξεις προσφύγων.
Μετά τους πνιγμούς εκατοντάδων προσφύγων στα ανοικτά της Λαμπεντούζα, το 2013, η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη λειτουργία του προγράμματος Mare Nostrum, για τον έγκαιρο εντοπισμό και τη διάσωση στη Μεσόγειο. Στα τέλη Οκτωβρίου η Ιταλία διέκοψε το πρόγραμμα, καθώς δεν μπόρεσε να πείσει την Ευρωπαϊκή Ενωση να καλύψει μέρος των εξόδων. Ανεπισήμως, ωστόσο, οι περισσότερες διασώσεις γίνονται ακόμη από την ιταλική ακτοφυλακή, καθώς η επιχείρηση Triton της Frontex έχει περιορισμένες δυνατότητες.
