Κεντρικές τράπεζες και διαχειριστές συναλλαγματικών διαθεσίμων πωλούν μαζικά το ευρώ σε σύγκριση με άλλες περιόδους στις οποίες υποχωρούσε το ευρώ έναντι του δολαρίου. Το αποτέλεσμα είναι να μειώνονται τα συναλλαγματικά διαθέσιμα που διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες σε ευρώ. Η τάση των κεντρικών τραπεζών να μειώσουν την έκθεσή τους σε ευρώ αντανακλά την αβεβαιότητα που το περιβάλλει ενόψει πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα. Την ανησυχία της αμερικανικής κυβέρνησης για την οικονομική αβεβαιότητα στην Ευρώπη εκφράζει, άλλωστε, και ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου τονίζοντας πως «η αποδυνάμωση της ευρωπαϊκής οικονομίας σίγουρα δεν είναι προς όφελος της αμερικανικής οικονομίας». Κι ενώ οικονομικοί αναλυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιο πως η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε εκτεταμένες αγορές κρατικών ομολόγων μέσα στους πρώτους μήνες του νέου έτους, ισχυρή παραμένει η επιχειρηματολογία όσων εναντιώνονται στην πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη, προεξοφλώντας πως θα αποδειχθεί ατελέσφορη σε αντίθεση με την αντίστοιχη πολιτική από την αμερικανική Federal Reserve.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, η μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων σε ευρώ είναι υπερτετραπλάσια της συνολικής μείωσης των διαθεσίμων που διακρατούν κεντρικές τράπεζες σε γιεν, σε ελβετικό φράγκο, στερλίνα και δολάρια Καναδά και Αυστραλίας. Εχει προηγηθεί τον Αύγουστο δήλωση του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, πως η μείωση των τοποθετήσεων κεντρικών τραπεζών σε ευρώ θα διευκολύνει την υποχώρηση του νομίσματος, τονώνοντας τελικά την οικονομία της Ευρωζώνης. Σύμφωνα, άλλωστε, με τους Financial Times, η ποσοτική χαλάρωση απέδωσε στις ΗΠΑ, μειώνοντας το κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και τις δαπάνες αλλά και διατηρώντας το δολάριο φθηνό. Η εφημερίδα τονίζει, όμως, πως στην Ευρώπη δεν πρόκειται να ωφελήσει τις μικρότερες επιχειρήσεις που προσφέρουν περισσότερο από το 80% των νέων θέσεων εργασίας, καθώς δανείζονται από τις τράπεζες που παραμένουν αποδυναμωμένες. Το πρόβλημα, τονίζουν οι F.T., είναι πως η ποσοτική χαλάρωση ωφελεί τα πλουσιότερα νοικοκυριά που δεν σπεύδουν να δαπανήσουν τα κέρδη τους, ενώ αν η ΕΚΤ εμφανίζεται ως ο μοναδικός θεσμός που πολεμά την κρίση, η πολιτική της μπορεί να θεωρηθεί αναποτελεσματική όπως μια ένεση ρευστότητας.
Αποπληθωρισμός στην Ευρωζώνη
Στο 1,1838 δολάριο κυμαινόταν χθες το ευρώ που αποδυναμώνεται, καθώς οι αγορές προεξοφλούν ότι η ΕΚΤ ετοιμάζεται να προχωρήσει σε πλήρη ποσοτική χαλάρωση με αγορές κρατικών ομολόγων. Η προοπτική αυτή ενισχύεται, καθώς τον Δεκέμβριο η Ευρωζώνη βρίσκεται πλέον σε αποπληθωρισμό με τις τιμές καταναλωτή να έχουν υποχωρήσει κατά 0,2%. Κύρια αιτία οι χαμηλές τιμές της ενέργειας που στο ίδιο χρονικό διάστημα υποχώρησαν κατά 6,3%. Είναι η πρώτη φορά που σημειώνεται αποπληθωρισμός μετά τον Οκτώβριο του 2009, οπότε οι τιμές καταναλωτή είχαν υποχωρήσει κατά 0,1%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των περισσότερων οικονομικών αναλυτών η ΕΚΤ ενδέχεται να προχωρήσει σε αγορές κρατικών ομολόγων στις 22 Ιανουαρίου. Ο κίνδυνος που εγκυμονεί μια παρατεταμένη περίοδος χαμηλού πληθωρισμού είναι να καλλιεργηθούν προσδοκίες για περαιτέρω υποχώρηση των τιμών, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να αναβάλλουν συνεχώς τις αγορές τους. Παράλληλα, η ανεργία στην Ευρωζώνη παρέμεινε τον Νοέμβριο στα επίπεδα του Οκτωβρίου και συγκεκριμένα στο 11,5% που είναι κατά 0,4% χαμηλότερο από την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Τη θλιβερή πρωτιά εξακολουθεί να έχει η Ελλάδα με ποσοστό 25,7% και ακολουθεί η Ισπανία με 23,9%.