Νέο αιφνιδιασμό προκάλεσε χθες στην αγορά συναλλάγματος η Τράπεζα της Ρωσίας, μειώνοντας κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες τα επιτόκια στο 15% από το θεαματικό 17% στο οποίο τα είχε αυξήσει στις 16 Δεκεμβρίου, όταν προσπάθησε να ανακόψει την ολισθηρή πορεία του νομίσματος. Οδήγησε, έτσι, χθες σε νέα πτώση το ρούβλι που βρισκόταν το μεσημέρι στα 70,39 ρούβλια έναντι του ενός δολαρίου. Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η πτώση αυτή δεν θα εξισορροπηθεί από άλλα οφέλη στην οικονομία, καθώς ο πληθωρισμός καλπάζει στη Ρωσία με 13,1% και οι προσδοκίες της αγοράς ήταν οι αντίθετες.
Τη χθεσινή κίνηση της ρωσικής κεντρικής τράπεζας υπαγόρευσε προφανώς η ανάγκη για τόνωση της οικονομίας και οι πιέσεις της κυβέρνησης που, όπως τονίζει στο Bloombeg ο Βλαντιμίρ Μπραγίν, αναλυτής της Alfa Capital, «αντιμέτωπη με την ύφεση ζητά επίμονα μέτρα για την ενίσχυση των επενδύσεων και του τραπεζικού συστήματος της χώρας». Μεταξύ άλλων, πιέσεις στην πρόεδρο της Τράπεζας, Ελβίρα Ναμπιουλίνα, έχουν ασκήσει όχι μόνον κυβερνητικοί αξιωματούχοι αλλά και τα μεγαλύτερα ονόματα της ρωσικής βιομηχανίας. Ανάμεσά τους και ο δισεκατομμυριούχος Ολεγκ Ντεριπάσκα που προειδοποίησε πως θα ανασταλεί κάθε οικονομική δραστηριότητα όταν η Τράπεζα προχώρησε στη θεαματική άνοδο των επιτοκίων από το 10,5% στο 17%. Εξίσου δυσοίωνη ήταν η εκτίμηση που εξέφρασε στις 15 Ιανουαρίου ο Αντρέι Μπελούσοφ, οικονομικός σύμβουλος του προέδρου Πούτιν, πως είναι «αδύνατη» κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα με τα επιτόκια στο 17%.
Στη σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ηλεκτρονικά η Τράπεζα, η κ. Ναμπιουλίνα υπογραμμίζει πως «η μείωση των επιτοκίων θα δώσει μια δυνατότητα ώστε να τονωθεί ο δανεισμός των τραπεζών στην πραγματική οικονομία». Σύμφωνα, όμως, με τον Βλαντιμίρ Τικχομίροφ, οικονομικό αναλυτή του ομίλου χρηματοπιστωτικών BCS, η κίνηση «θα επιφέρει περισσότερες αρνητικές εξελίξεις παρά θετικές, καθώς αντιβαίνει στις προσδοκίες της αγοράς εντείνοντας την πίεση στο ρούβλι και οδηγεί σε επιτάχυνση του πληθωρισμού». Η πτώση του ρωσικού νομίσματος έναντι του δολαρίου, κυρίως απότοκο της πτώσης του πετρελαίου, έχει υπερβεί το 50% συνολικά από τον Μάρτιο του περασμένου έτους και τον πρώτο γύρο οικονομικών κυρώσεων από τη Δύση. Μόνο στη διάρκεια του Ιανουαρίου το ρούβλι υποτιμήθηκε κατά 14% έναντι του δολαρίου.
Στην προσπάθειά της να στηρίξει το νόμισμα, η Τράπεζα της Ρωσίας προχώρησε σε επανειλημμένες παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος δαπανώντας στη διάρκεια του περασμένου έτους 88 δισ. δολάρια. Εχει, αλλωστε, δρομολογήσει τη στήριξη του ρωσικού χρηματοπιστωτικού συστήματος διαθέτοντας από την αρχή του έτους κεφάλαια ύψους άνω του ενός τρισ. ρουβλίων για την ανακεφαλαιοποίηση των ρωσικών τραπεζών. Οι προοπτικές της ρωσικής οικονομίας φαίνεται, πάντως, να είναι ισχνές, καθώς η Τράπεζα της Ρωσίας προβλέπει ύφεση 3,2% για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους μετά την ανάπτυξη του 0,6% που σημείωσε το 2014, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις της. Πιο δυσοίωνες είναι, άλλωστε, οι προβλέψεις των οικονομικών αναλυτών για ύφεση 4% το 2015 και ανάπτυξη μόλις 0,5% για το επόμενο έτος. Είναι σαφές πως πρόκειται για τις επιπτώσεις ενός ασφυκτικού συνδυασμού των κυρώσεων, της πτώσης του πετρελαίου που μειώνει τα έσοδα της Ρωσίας και της εκροής κεφαλαίων που έχει προκαλέσει η εντεινόμενη διελκυστίνδα ανάμεσα στο Κρεμλίνο και τη Δύση.