Αποψη: Μήπως η Εσθονία ζει σε άλλον αιώνα;

Αποψη: Μήπως η Εσθονία ζει σε άλλον αιώνα;

5' 34" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σ​​τις 29 Δεκεμβρίου 2013, στη στήλη αυτή, δημοσίευσα ένα κείμενο με τίτλο «Δυστυχώς, δεν έχουμε γίνει, ακόμα, Εσθονία». Προσπάθησα να δώσω μια εικόνα για το πολύ υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που έχουν επιτύχει στη χώρα αυτή και τα τεράστια οφέλη που απολαμβάνουν οι πολίτες της. Μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια (η προσπάθεια ξεκίνησε το 1996) έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν την πλέον εξελιγμένη ηλεκτρονική διακυβέρνηση.

Πριν από μερικές εβδομάδες, συναντήθηκα με τον πρέσβη της Εσθονίας κ. Margus Rava και είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα για τα τεκταινόμενα στη χώρα του. Πάνω στην κουβέντα, μου μίλησε για μια καινούργια υπηρεσία που παρέχουν προς τους ξένους υπηκόους που έχουν δραστηριότητα στην Εσθονία, αλλά διαμένουν εκτός Εσθονίας, η οποία κυριολεκτικά με κατέπληξε. Είναι κάτι τόσο απλό, «no brainer» όπως λένε οι Αγγλοσάξονες, αλλά η Εσθονία είναι η πρώτη χώρα στο κόσμο που υλοποίησε μια τόσο προηγμένη υπηρεσία. Η υπηρεσία λέγεται e-Residency, αλλά για να μπορέσει κάποιος να αντιληφθεί τα οφέλη της, πρέπει πρώτα να δούμε σε γενικές γραμμές το Εθνικό Σύστημα Ταυτοτήτων (National ID Card System), το οποίο ήταν ο καταλύτης για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην Εσθονία.

Το Εθνικό Σύστημα Ταυτοτήτων (National ID Card System), το οποίο θεωρείται από τα πλέον προηγμένα σε όλο τον κόσμο, βασίζεται σε μια κάρτα σε μέγεθος πιστωτικής κάρτας, η οποία περιλαμβάνει και chip για την αποθήκευση βιομετρικών στοιχείων. Η κάρτα αυτή είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια ταυτότητα. Είναι ουσιαστικά το «κλειδί» για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που έχουν οι πολίτες στη διάθεσή τους. Και ενώ μεν δεν είναι υποχρεωτική η κάρτα, εντούτοις κανένας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτήν και γι’ αυτό τον λόγο την αποκτούν όλοι οι πολίτες. Το chip της κάρτας περιέχει κρυπτογραφημένα αρχεία με πολύ υψηλό βαθμό κρυπτογράφησης (2048-bit) και ουσιαστικά επιτρέπει την απόλυτη ταυτοπροσωπία του κατόχου σε ένα ηλεκτρονικό περιβάλλον, όπου οι περισσότερες δραστηριότητες γίνονται από μακριά και χωρίς τη φυσική παρουσία του. Ιδού μερικά παραδείγματα για τη χρήση της κάρτας: Ως εθνική ταυτότητα και ταξιδιωτικό έγγραφο για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ως κάρτα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Ως αποδεικτικό στοιχείο ταυτοπροσωπίας για τις τραπεζικές συναλλαγές. Ως προπληρωμένο εισιτήριο στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας στις πόλεις Tallinn και Tartu. Ως πιστοποιητικό για την ψηφιακή υπογραφή. Ως ταυτότητα ψηφοφόρου για την ψηφοφορία μέσω πληροφοριών, προκειμένου ο πολίτης να δει τα στοιχεία που τον αφορούν, όπως τα ιατρικά αρχεία του, οι φορολογικές δηλώσεις του κ.ά. Τέλος, με την κάρτα αυτή ο πολίτης πάει σε οποιοδήποτε φαρμακείο για να παραλάβει τη συνταγή που του έδωσε ο γιατρός του ηλεκτρονικά.

Ολες οι παραπάνω υπηρεσίες αφορούν τους Εσθονούς. Υπάρχουν όμως μεταξύ αυτών και ορισμένες υπηρεσίες που δυνητικά αφορούν όλους όσοι έχουν κάποια δραστηριότητα στην Εσθονία, ανεξαρτήτως υπηκοότητας και διαμονής. Πάρτε για παράδειγμα έναν Γάλλο, ο οποίος διαμένει στο Παρίσι, αλλά είναι μέλος ενός διοικητικού συμβουλίου μιας εταιρείας με έδρα την Εσθονία. Αυτός θα πρέπει να υπογράφει τα πρακτικά του διοικητικού συμβουλίου και τυχόν άλλα έγγραφα που αφορούν την εταιρεία. Για να γίνει αυτό είτε ο Γάλλος θα ταξιδέψει προς την Εσθονία είτε τα έγγραφα θα σταλούν για υπογραφή στο Παρίσι. Ε, λοιπόν με τη λύση που έδωσαν οι Εσθονοί, τα έγγραφα μπορούν υπογραφούν χωρίς να μετακινηθούν από την Εσθονία και χωρίς να μετακινηθεί ο Γάλλος από το Παρίσι! Πώς; Με το e-Residency. To e-Residency είναι ουσιαστικά μια κάρτα, σαν την Κάρτα του Εθνικού Συστήματος Ταυτοτήτων, χωρίς φωτογραφία, για να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ταξιδιωτικό έγγραφο και χωρίς ορισμένα άλλα χαρακτηριστικά που αφορούν μόνο τους Εσθονούς υπηκόους! Αυτή είναι η καινοτομία. Με την κάρτα αυτή, η οποία εκδίδεται ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου (σημειώστε ότι μέσα στο 2015 θα μπορούν να την εκδίδουν και οι κατά τόπους πρεσβείες για να μη χρειάζεται καμία μετακίνηση), ο κάτοχος μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, μεταξύ των οποίων και την ηλεκτρονική υπογραφή εγγράφων χωρίς τη φυσική παρουσία του. Τόσο απλά. Περίπου σαν και εμάς που εκτός από τη φυσική υπογραφή, τους υποχρεώνουμε να πάνε στην Αστυνομία ή στα ΚΕΠ για να βεβαιωθεί το γνήσιο της υπογραφής!

Στη σημερινή πρώτη φάση εφαρμογής του e-Residency, οι e-Residents θα μπορούν να διεκπεραιώνουν τις ακόλουθες δραστηριότητες από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου βρίσκονται: Να «δημιουργήσουν» (register) μια εταιρεία online. Να υπογράφουν έγγραφα με συνεταίρους, υπαλλήλους και κρατικές υπηρεσίες. Να ανταλλάσσουν κρυπτογραφημένα έγγραφα. Να υποβάλουν περιοδικές καταστάσεις σε οργανισμούς.

Να συναλλάσσονται και να μεταφέρουν χρήματα online με τράπεζες που λειτουργούν στην Εσθονία. Να υποβάλουν φορολογικές δηλώσεις online. Να υποβάλουν ετήσιους απολογισμούς online και να γράφουν ηλεκτρονικές συνταγές για εκτέλεση σε φαρμακεία της Εσθονίας. Αυτά για ξεκίνημα. Μελλοντικά θα προστίθενται και άλλες υπηρεσίες. Ετσι προάγεται η επιχειρηματικότητα σε μια χώρα. Μια άλλη εφαρμογή του e-Resident αφορά τη χρήση της κάρτας σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου ισχύει ο θεσμός της ηλεκτρονικής υπογραφής. Για παράδειγμα, ο πρώτος άνθρωπος που έγινε e-Resident, ο Αγγλος δημοσιογράφος Edward Lucas, ο οποίος είναι προσωπικός φίλος του προέδρου της Εσθονίας Toomas Hendrik Ilves, λέει ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει την κάρτα του για να αγοράσει εισιτήρια στους γερμανικούς σιδηροδρόμους, από το Λονδίνο όπου ζει! Οποιος ενδιαφέρεται για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα, μπορεί να τις βρει στη διεύθυνση: https://e-estonia.com/e-residents/about/.

Ζούμε στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας και δυστυχώς εμείς ακόμα σκεφτόμαστε με το χαρτί και το μολύβι και όλες οι διαδικασίες που σχεδιάζουμε προϋποθέτουν τη φυσική μετακίνηση και παρουσία του πολίτη στα διάφορα γραφεία, για να υποστεί τον συνήθη εξευτελισμό από τον υπάλληλο που θα τον αφήσει να περιμένει γιατί πρέπει πρώτα να τελειώσει την κουβέντα που έχει στο τηλέφωνο.

Αφού το θέμα μας σήμερα αναφερόταν στις ψηφιακές και μη υπογραφές, θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό για να κλείσω την αφήγηση όσο πιο χαλαρά γίνεται. Σε κάποια διυπουργική σύσκεψη, παρουσία του πρωθυπουργού, προσπαθούσα να πείσω το ακροατήριο να καταργήσουμε τη βεβαίωση για το γνήσιο της υπογραφής που απαιτείται από τον νόμιμο εκπρόσωπο μιας εταιρείας για την υποβολή των προσφορών σε διαγωνισμούς πληροφορικής, ώστε να διευκολύνουμε τις διαδικασίες και να επιτρέψουμε και σε ξένες εταιρείες να μετέχουν. Τότε κάποιος, που σκόπιμα δεν λέω ούτε την ιδιότητά του ούτε τη χρονολογία για να μην τον φωτογραφήσω, αντέτεινε ως επιχείρημα για τη διατήρηση της διαδικασίας το εξής: «Και τότε πώς διασφαλίζουμε ότι την προσφορά την έχει υπογράψει ο νόμιμος εκπρόσωπος;». Του απάντησα: «Πολύ απλά. Αν δεν κερδίσει τον διαγωνισμό, η προσφορά του έτσι και αλλιώς δεν έχει σημασία. Αν όμως έχει κερδίσει τον διαγωνισμό και δεν είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος, τότε δεν μπορεί να προχωρήσει η σύμβαση και επιπλέον θα χάσει την εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Ο διαγωνισμός θα κατακυρωθεί στον επόμενο. Υπό αυτές τις συνθήκες γιατί χρειάζεται η πιστοποίηση της υπογραφής;». Με κοίταζαν λες και κατέβηκα από άλλο πλανήτη. Δεν γνωρίζω αν άλλαξε κάτι από τότε, αλλά νομίζω ότι το γνήσιο της υπογραφής ισχύει ακόμα και σήμερα! «Στου κουφού την πόρτα, όσο θέλεις βρόντα»!

* O κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή