Το πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι όταν αποφασίζουν να επενδύσουν σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη νοοτροπία τους και την κουλτούρα τους. Οι Αγγλοσάξονες είναι«εκπαιδευμένοι» να επωμίζονται μεγαλύτερες απώλειες, ενώ οι Γερμανοί φημίζονται για την υπομονή τους. Πολύ περισσότερα αποκαλύπτει έρευνα σε 52 χώρες, η οποία εκπονήθηκε από τους πανεπιστημιακούς Θόρστεν Χενς, Μέι Γουάνγκ και Μαρκ Ολιβερ Ρίγκερ και είχε την υποστήριξη της Credit Suisse. Ο τίτλος της είναι «Συμπεριφορική Χρηματοπιστωτική: η ψυχολογία των επενδύσεων». Tα πορίσματα των ερευνητών δείχνουν ότι το πολιτισμικό υπόβαθρο των ανθρώπων βαρύνει στις επενδυτικές τους επιλογές.
«Αισθανθήκαμε έκπληξη όταν αντιληφθήκαμε πόσο πολύ επηρεάζει το πολιτισμικό υπόβαθρο τη συμπεριφορά των επενδυτών σε ατομικό επίπεδο, ακόμα και όταν οι μεταβλητές, όπως ο πληθωρισμός ή ο συσσωρευμένος πλούτος, συνεξεταστούν», παρατηρεί ο κ. Χενς. «Στην Ανατολική Ευρώπη οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν λιγότερα για να αποκτήσουν μετοχές, oι οποίες τελούν υπό διαπραγμάτευση σε τιμές χαμηλότερες από ό,τι υπαγορεύουν τα βασικά μεγέθη των εκάστοτε εταιρειών (μέρισμα, κέρδη, πωλήσεις), ενώ στις σκανδιναβικές χώρες οι επενδυτές δεν αποφεύγουν τον επενδυτικό κίνδυνο και επιδεικνύουν μεγαλύτερη υπομονή». Επιπλέον, οι άνθρωποι στις αγγλοσαξονικές χώρες είναι πιο πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για την απόκτηση μετοχών από ό,τι σε άλλες χώρες.
Ακόμη μία ακόμα στη συμπεριφορά των ανθρώπων ως προς τις επενδυτικές τους επιλογές εντοπίζεται και στα εισοδηματικά κλιμάκια. «Οι πολιτισμικές διαφορές είναι πιο έντονες μεταξύ των πλούσιων επενδυτών παρά μεταξύ των πάμπλουτων επενδυτών», παρατηρεί ο Αντρέα Κουόμο της Credit Suisse. «Οι πάρα πολύ πλούσιοι, με υπό επένδυση κεφάλαια 50 εκατ. δολάρια και άνω, τείνουν να παρακολουθούν πολύ στενά και με ψυχρή λογική τις επενδυτικές επιλογές των συμβούλων τους, ενώ όσοι έχουν χαρτοφυλάκια του 1 εκατ. δολαρίων και άνω είναι επιρρεπείς στο συναίσθημά τους».
Η ορμή της αγοράς συνδέεται άρρηκτα με τον βαθμό του ατομικισμού, όπως αποτυπώνει η έρευνα. Μια κοινωνία η οποία εξαίρει τη σημασία του ατόμου είναι η αμερικανική και αυτό αποτυπώνεται στο μομέντουμ των αγορών της. Σε άλλες κοινωνίες με έμφαση στο συλλογικό αγαθό, όπως η γερμανική και οι σκανδιναβικές, υπάρχει η κουλτούρα της πιο μακρόπνοης επένδυσης. Εκεί οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να περιμένουν για υψηλότερες αποδόσεις.
Επίσης, οι επενδυτές σε περιοχές με παρόμοιες οικονομικές συνθήκες δεν υιοθετούν και παρόμοια προσέγγιση. «Θεωρούσαμε ότι η αποφυγή ρίσκου, που διαπιστώσαμε στις αναδυόμενες οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης, θα υπήρχε και στην Αφρική», επισημαίνει ο Αντρέα Κουόμο, υπεύθυνος επενδύσεων για αγορές του Νότου στην Credit Suisse. «Αντιθέτως, στις αναδυόμενες οικονομίες της Αφρικής, οι επενδυτές θέλουν κέρδη εδώ και τώρα». Εξίσου ανυπόμονοι και ριψοκίνδυνοι παρουσιάζονται και οι Αμερικανοί. «Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Αμερικανοί είναι πολύ ανυπόμονοι, παρά το ότι ζουν σε μια οργανωμένη κοινωνία και είναι πολύ πλούσιοι σε σύγκριση με περιοχές που έχουν διαφορετική κουλτούρα», υπογραμμίζει ο καθηγητής Θόρστεν Χενς.
Τέλος, όπως αναφέρεται στην έρευνα για τις επενδυτικές επιλογές διεθνώς, υπάρχει και το τοπικιστικό στοιχείο: για τους Λατινοαμερικανούς το να συμπεριλάβουν στο χαρτοφυλάκιό τους ως δευτερεύουσα επιλογή ομόλογα νοτιοαμερικανικών κρατών είναι σημαντικό, ενώ για τους Ευρωπαίους λιγότερο.