Ενα είδος τουρισμού που ανθεί τα τελευταία χρόνια διεθνώς είναι ο «τουρισμός ιστορικής μνήμης» ή αλλιώς «πολεμικός τουρισμός». Λαοί σε όλον τον πλανήτη έχουν μετατρέψει σε τουριστικό προϊόν ένδοξες αλλά και τραγικές σελίδες της ιστορίας τους, παλαιότερης ή και νεότερης, και εξασφαλίζουν συνάλλαγμα. Το μακρινό Βιετνάμ είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση. Ελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, σερβίροντας ως αξιοθέατα τις δαιδαλώδεις σήραγγες των Βιετκόνγκ και, μάλιστα, προσφέρει ειδικές τιμές στους Αμερικανούς στρατιώτες που πολέμησαν εκεί και στις οικογένειές τους, για να επισκεφθούν τα πεδία των μαχών. Ας μην πάμε τόσο μακριά. Τον ερχόμενο μήνα, η γειτονική μας Τουρκία περιμένει εκατοντάδες χιλιάδες –οι οργανωτές πιστεύουν ότι θα ξεπεράσουν το εκατομμύριο– Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς, Γάλλους, Καναδούς και Βρετανούς, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από την αποτυχημένη επιχείρηση κατάληψης των Στενών των Δαρδανελίων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην περίφημη μάχη της Καλλίπολης σκοτώθηκαν 10.000 άντρες της συμμαχικής αποβατικής δύναμης και τώρα οι Τούρκοι οργανώνουν, με αφορμή την επέτειο, εκδηλώσεις –κάτι σαν την D DAY στη Νορμανδία. Από την τουριστική «απόβαση» στον Ελλήσποντο πρόκειται να ωφεληθεί έμμεσα και η Λήμνος, η οποία σ’ εκείνη τη μάχη χρησιμοποιήθηκε από τους Συμμάχους ως ορμητήριο και σήμερα υπάρχουν στο νησί νεκροταφεία κ.λ.π.
Η Εκατονταετηρίδα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, γενικότερα, μετατράπηκε σε όλη την Ευρώπη, όπου υπήρξαν θέατρα φονικών μαχών, σε τουριστική ατραξιόν. Πλην της χώρας μας φυσικά, όπου ο επονομαζόμενος Μεγάλος Πόλεμος ήταν σαν να μην έγινε ποτέ, αφού ακόμα και στα σχολεία ελάχιστα πράγματα διδάσκονται, ειδικά για την ελληνική εμπλοκή.
Οι εορτασμοί στα Δαρδανέλια θα μπορούσαν, σε συνεργασία με τους Τούρκους, να επεκταθούν και στη Θεσσαλονίκη, ώστε να κατευθυνθεί στην ευρύτερη περιοχή μεγάλος αριθμός τουριστών και να μπει για τα καλά στην παγκόσμια βιομηχανία του «πολεμικού τουρισμού» η πόλη. Γιατί στη Θεσσαλονίκη; Διότι στη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου έγινε το κέντρο του «Μακεδονικού Μετώπου» της Αντάντ με επιχειρήσεις σε όλη τη Μακεδονία. Από το λιμάνι της διακινήθηκαν, από το 1914 ώς το 1918, πάνω από 300.000 στρατιώτες των Συμμάχων. Πολλά είναι τα κατάλοιπα από την παρουσία και δράση των συμμαχικών δυνάμεων στην πόλη, με σημαντικότερο το μεγάλο συμμαχικό νεκροταφείο του Ζέιτενλικ, ένα τεράστιο κοιμητήριο στο οποίο αναπαύονται 23.000 στρατιώτες, Γάλλοι, Βρετανοί, Βιετναμέζοι, Σέρβοι, Ρώσοι, κ.ά. Οι αρμόδιοι για τον τουρισμό μας δεν μπόρεσαν να δουν «πέρα από τη μύτη» τους, μολονότι υπήρξαν προτάσεις, και άφησαν να πάει χαμένη μια μεγάλη ευκαιρία προβολής της χώρας και σύνδεσής της με τα χρυσοφόρα δίκτυα διακίνησης εκατομμυρίων τουριστών σε τόπους μνήμης.
Αυτά μέχρις ότου αντιληφθούμε ότι η ξαπλώστρα και η φραπεδιά δεν φτάνουν για να εξασφαλίζουμε ως χώρα ένα γερό εισόδημα από τον τουρισμό.
