Στην 52η θέση επί συνόλου 55 χωρών παγκοσμίως βρέθηκε η ελληνική αγορά κατοικίας, με βάση την πορεία των τιμών στη χώρα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2014. Σύμφωνα με την τελευταία τριμηνιαία έκθεση της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων Knight Frank, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο οι τιμές στην Ελλάδα υποχώρησαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 6,1%, συγκριτικά με το τέταρτο τρίμηνο του 2013. Στην κορυφή της σχετικής λίστας βρέθηκε ύστερα από αρκετά χρόνια η αγορά κατοικίας της Ιρλανδίας, όπου οι τιμές ενισχύθηκαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 16,3%, ακολουθούμενη από την Τουρκία, όπου η άνοδος των τιμών διαμορφώθηκε σε 16,2%.
Την πρώτη πεντάδα συμπλήρωσαν το Καζαχστάν με αύξηση της τάξεως του 14%, το Χονγκ Κονγκ με ετήσια άνοδο κατά 11,7% και η Λιθουανία με αύξηση τιμών κατά 10,7%.
Χειρότερη επίδοση από αυτήν της ελληνικής αγοράς κατοικίας σημείωσαν μόνο τρεις χώρες, η Σλοβενία, όπου οι τιμές μειώθηκαν κατά 6,7% σε ετήσια βάση, η Κύπρος, όπου η πτώση άγγιξε το 8,2%, και η χειμαζόμενη από εμφύλιες συρράξεις Ουκρανία, όπου οι τιμές υποχώρησαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 16,7%.
Μάλιστα, η Ουκρανία συγκεντρώνει και τις πλέον αρνητικές προοπτικές, δεδομένου ότι μόνο κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου οι τιμές μειώθηκαν κατά 5,2%.
Η αντίστοιχη πτώση στην Ελλάδα δεν ξεπέρασε το 1,2%, σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο, μια ένδειξη ότι πιθανώς η αγορά να ολοκληρώνει τον καθοδικό της κύκλο. Ασφαλώς, περισσότερα συμπεράσματα θα μπορούν να εξαχθούν με τη γνωστοποίηση των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για την πορεία των τιμών των κατοικιών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015.
Περιμένοντας…
Το φετινό πρώτο τρίμηνο είχε την πρόσθετη ιδιαιτερότητα των εκλογών και της συνακόλουθης οικονομικής αβεβαιότητας που έχει επικρατήσει, εν μέσω της συνεχιζόμενης διαπραγμάτευσης της νέας ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές. Ετσι, τα στελέχη της αγοράς αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον τα σχετικά στοιχεία, ώστε να διαπιστώσουν το κατά πόσο οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ανέβαλαν εκ νέου τις αποφάσεις τους, επηρεαζόμενοι αρνητικά από το όλο κλίμα, ή όχι.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την ΤτΕ, η μέση υποχώρηση των τιμών των κατοικιών κατά το τέταρτο τρίμηνο διαμορφώθηκε σε 5,8%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013 (έναντι μείωσης 8,9%, 7,9% και 7,0% το α΄, β΄ και γ΄ τρίμηνο αντίστοιχα, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία). Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος η μείωση των τιμών το δ΄ τρίμηνο του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013 ήταν 5,4% για τα νεόδμητα διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών (έναντι μείωσης 8,4%, 6,5% και 5,7% το α΄, β΄ και γ΄ τρίμηνο αντίστοιχα, σύμφωνα με αναθεωρημένα στοιχεία) και 6,1% για τα παλαιά, δηλαδή ηλικίας άνω των 5 ετών (α΄, β΄ και γ΄ τρίμηνο του 2014: -9,2%, -8,8% και -7,9%, αντίστοιχα). Για το σύνολο του 2014, η μείωση των τιμών σε σχέση με το 2013 ήταν 6,6% για τα νέα διαμερίσματα, έναντι 10,9% το 2013, ενώ η αντίστοιχη μείωση για τα παλαιά διαμερίσματα ήταν 8,0% το 2014, έναντι 10,8% το 2013. Σε πρόσφατη ετήσια έκθεσή του για το 2014, το δίκτυο μεσιτικών γραφείων RE/MAX ανέφερε ότι οι κατοικίες στην Ελλάδα απώλεσαν το 50% της αξίας τους κατά μέσο όρο τα τελευταία πέντε χρόνια. Μόνο κατά το 2014, η κάμψη των τιμών άγγιξε το 8,25%, με τα νεόδμητα να υποχωρούν κατά 7% και τα παλαιότερα ακίνητα κατά 9,5%. Σύμφωνα με την ανάλυση της RE/MAX, κατά το 2014 η ζήτηση των αγοραστών επικεντρώθηκε στις μεταχειρισμένες κατοικίες σχετικά μικρού εμβαδού, όπως άλλωστε και κατά τα προηγούμενα χρόνια, ως αποτέλεσμα των προσιτών τιμών τους και των χαμηλών εξόδων θέρμανσης και φορολογικής επιβάρυνσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 89% των κατοικιών που πωλήθηκαν ήταν μεταχειρισμένες (άνω των πέντε ετών).
Μεταξύ αυτών, η δημοφιλέστερη κατηγορία με μερίδιο 39% του συνόλου των συναλλαγών ήταν τα ακίνητα ηλικίας άνω των 25 ετών, ενώ σημαντική ζήτηση κατέγραψε και η κατηγορία 6-15 ετών, συγκεντρώνοντας το 36% των αγοραπωλησιών.
Τι αγοράζουν
Στην Αττική, τα μεταχειρισμένα υποχώρησαν σε αξία κατά 11%, ενώ τα νεόδμητα κατά 7,5%. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη, η πτώση διαμορφώθηκε σε 10% για τα μεταχειρισμένα και σε 12,5% για τα νεόδμητα, ενώ στην υπόλοιπη χώρα η πτωτική πορεία των τιμών ήταν σαφώς μικρότερη, δεδομένου ότι τα ακίνητα παλαιότερης κατασκευής υποχώρησαν κατά 4% και τα νεόδμητα κατά 1,5%.
Από πλευράς ηλικίας, στην Αττική το 47% των κατοικιών που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας μεγαλύτερης των 25 ετών, ενώ ακόμα μεγαλύτερο είναι το σχετικό ποσοστό στη Θεσσαλονίκη, όπου έξι στις 10 κατοικίες που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας άνω των 25 ετών. Στον αντίποδα, στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας το 57% των αγοραστών προτίμησε κατοικίες ηλικίας έως 15 ετών (με την κατηγορία 6-10 ετών να καταγράφει και τη μεγαλύτερη ζήτηση), ενώ κατοικίες ηλικίας άνω των 25 ετών επέλεξε το 36% των αγοραστών.
Οσον αφορά την επιφάνεια, πανελλαδικά, οι μεσαίες κατοικίες (επιφάνειας 71-110 τ.μ.) προτιμήθηκαν από το 43% των αγοραστών, ενώ στις υπόλοιπες κατηγορίες η ζήτηση κατανεμήθηκε ισόποσα (16% για τα ακίνητα 1-50 τ.μ. και 15% για τα ακίνητα 51-70 τ.μ. και άνω των 130 τ.μ.). Στην Αττική, τις μεσαίες κατοικίες 71-110 τ.μ. προτίμησαν σχεδόν οι μισοί αγοραστές (49%), με την κατηγορία 91-110 τ.μ. να αποδεικνύεται και η δημοφιλέστερη, συγκεντρώνοντας το 30% των αγοραστών.
