Το περασμένο Σάββατο το μεσημέρι ήρθαν σπίτι μας ο παππούς και η ξαδέλφη μας η Υβόννη. Η Υβόννη είχε έρθει για να τη βοηθήσει η μαμά, που είναι αρχαιολόγος, σε μια εργασία της στο λύκειο με θέμα την UNESCO. Η μαμά ετοίμασε το laptop και τις σημειώσεις της, η Υβόννη έβγαλε το μπλοκ της και η συζήτηση ξεκίνησε…
Μαμά: Η UNESCO έχει έδρα το Παρίσι και περιλαμβάνει 196 κράτη-μέλη. Οι δραστη-ριότητές της είναι πολλές και σημαντικές. Μεταξύ αυτών η παγκόσμια ειρήνη -γι’ αυτό έχει βραβευτεί και με Νομπέλ Ειρήνης το 2001- αλλά και η διεθνής συνεργασία για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό. Ιδιαίτερα δραστηριοποιείται σε προγράμματα για νέους και την Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά (ΠΠΚ).
Υβόννη: Τι είναι αυτή η ΠΠΚ;
Μαμά: Η φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του κόσμου μας. Η φυσική περιλαμβάνει περιοχές μεγάλης αξίας, π.χ. δάση της Κίνας όπου ζουν τα πάντα. Η πολιτιστική κληρονομιά αφορά μνημεία, κτίρια, πολιτισμούς, καλλιτεχνικά έργα μεγάλης ομορφιάς και παγκόσμιας αξίας. Για παράδειγμα, ο Παρθενώνας.
Υβόννη: Και ποιος κρίνει τι αποτελεί «κληρονομιά» για όλο τον κόσμο ώστε να συμπεριληφθεί στη λίστα της UNESCO;
Μαμά: Τα κράτη-μέλη της UNESCO υποβάλλουν προτάσεις ώστε μνημεία τους να συμπεριληφθούν στη λίστα της για την παγκόσμια κληρονομιά. Αυτό σημαίνει ότι την ευθύνη της συντήρησής τους την αναλαμβάνει κυρίως η UNESCO. Επίσης, υπάρχει και ένας άλλος κατάλογος της UNESCO για τα μνημεία που κινδυνεύουν από καταστροφές, π.χ. τη Σπηλιά της Γέννησης του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, όπου διαπιστώθηκαν διαβρώσεις και καταστροφή μωσαϊκών.
Υβόννη: Σε περίπτωση πολέμου ή φυσικών καταστροφών τι γίνεται;
Μαμά: Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Τα μνημεία και τα μουσεία θεωρούνται ουδέτεροι χώροι. Οι βλάβες στα πολιτιστικά αγαθά ενός κράτους θεωρούνται βλάβες της ανθρωπότητας και περιλαμβάνονται στα εγκλήματα πολέμου. Δυστυχώς, τα μέτρα προστασίας της ΠΠΚ σε περιόδους πολέμου δεν έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικά, όπως φάνηκε στις πρόσφατες συγκρούσεις στη Συρία, στο Ιράκ, στο Ιράν και αλλού. Θυμήσου το βίντεο από την καταστροφή των αρχαιοτήτων στο μουσείο της Μοσούλης, στο Ιράκ, που έκανε το γύρο του κόσμου πριν από λίγο καιρό! Ή έγινε γνωστό ότι στον πόλεμο του 2003, εκτός από βανδαλισμούς, από το Μουσείο της Βαγδάτης κλάπηκαν 32.000 αρχαιότητες, χρονολογούμενες πολλές από το 2500 π.Χ. Από αυτές βρέθηκαν περίπου οι 7.000.
Η εργασία της Υβόννης τελείωσε, άλλωστε είχε έρθει η ώρα για φαγητό. Ο μπαμπάς έδωσε το σύνθημα με το γνωστό του παράγγελμα «ΤΡΩΜΕΕΕΕ» και εμφανίστηκε με μία μεγάλη πιατέλα χρυσές, ξεροψημένες τηγανητές πατάτες, που μόνο αυτός φτιάχνει τόσο ωραίες.
Μαμά: Δε νομίζεις ότι έφτιαξες πάρα πολλές; «Οι τηγανητές πατάτες ποτέ δεν είναι πάρα πολλές», είπε ο αδελφός μου Αρτέμης και συνέχισε την προσπάθειά του να χωρέσει στο στόμα του μια τεράστια πιρουνιά.
H «κληρονομιά» μας σε αριθμούς
Ο Κατάλογος Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO περιλαμβάνει έως τώρα 1.007 μνημεία σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ αυτών, τα 779 είναι πολιτιστικά μνημεία, τα 197 φυσικά και τα 31 μεικτά. Ανάμεσά τους βρίσκονται μνημεία με μεγάλη αρχαιολογική αξία, φάροι του ανθρώπιινου πνεύματος και της δημουργικότητάς του. Αλλά και μνημεία που διασώθηκαν για να μας θυμίζουν το ακριβώς αντίθετο, τις πιο σκοτεινές μέρες της ανθρώπινης ιστορίας, όπως το στρατόπεδο Άουσβιτς.
Ελληνικά μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς
1. Ναός του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες (1986)
2. Δελφοί (1987)
3. Ακρόπολη Αθηνών (1987)
4. Άγιον Όρος (1988)
5. Μετέωρα (1988) |
6. Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά Μνημεία Θεσσαλονίκης (1988)
7. Επίδαυρος (1988)
8. Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου (1988)
9. Ολυμπία (1989)
10. Μυστράς (1989)
11. Δήλος (1990)
12. Μονή Δαφνίου, Μονή Οσίου Λουκά και Νέα Μονή Χίου (1990)
13. Πυθαγόρειο και Ηραίο Σάμου (1992)
14. Βεργίνα (1996)
15. Μυκήνες και Τίρυνθα (1999)
16 Ιστορικό κέντρο (Χώρα), Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου και Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο (1999)
17. Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας (2007)
Πρόσφατες εντάξεις ελληνικών μνημείων
Τον Σεπτέμβριο του 2014 το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού κατέθεσε φάκελο για ένταξη των αρχαιολογικών χώρων των Φιλίππων (Μακεδονία) στον κατάλογο μνημείων της ΠΠΚ.
Ελλάδα-Βρετανικό Μουσείο σημειώσατε 1
Η UNESCO δέχτηκε τον Νοέμβριο του 2014 παλιό ελληνικό αίτημα να μεσολαβήσει μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας για το θέμα επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα. Έτσι το θέμα αυτό από ελληνοαγγλικό γίνεται διεθνές.
(για την αντιγραφή) Θείος Βαγγέλης
